یکى از عوامل مؤثر در سلامت و نشاط روحى و جسمى فرزند، تغذیه و بهداشت است. تأمین اینگونه نیازها که جسم و روح کودک را آرام و آسوده نگه مىدارد، سلامتى و صلابت روح او را تا پایان عمر تضمین مىکند. ناهنجاریهاى فراوانى که در انسانهاى بزرگ دیده مىشود، به نوعى ریشه در نیازهاى این دوره از زندگى آنها دارد. علاوه بر این، نباید از تأثیرگذارى متقابل روح و جسم غافل بود. بىشک، یک جسم بیمار، روح را پژمرده و بىنشاط مىسازد، همانگونه که روح افسرده، موجب اخلال در فعالیتهاى بدن مىگردد.
بارها در تاریخ خواندهایم که گاه، فاطمهى زهرا (س) شکم فرزندان را به قیمت گرسنگى خود، سیر مىکرد.
زمانى که مسلمانان به علت کمبود آب، سخت در مضیقه بودند، فاطمه، حسن و حسین (ع) را نزد پیامبر برد و عرض کرد اى رسول خدا! فرزندان من خردسالند و تحمل تشنگى در توان آنها نیست. پیامبر که نگرانى دخترش را در این رابطه، بجا و بموقع دید، زبان مبارکش را در دهان حسن و حسین قرار داد و با تر کردن دهان آنها، حضرت زهرا را از نگرانى درآورد و آن دو طفل کوچک را نیز از تشنگى مفرط نجات داد.(۱)
عطوفت و مهر مادرى در حضرت زهرا (س) بقدرى بود که در لحظات پایانى عمر خود، سخت نگران حال فرزندانش بود. شاید بیشترین نگرانى آن حضرت براى محرومیت آنها از مادر بود، زیرا او مىدانست که پس از شهادتش، هیچکس نمىتواند مهر و محبت مادرى را نسبت به آنها داشته باشد. فاطمه زهرا (س) براى اینکه فرزندانش از این نعمت بزرگ یعنى محبت مادرانه، کاملاً محروم نمانند، به حضرت على (ع) پیشنهاد کرد و از ایشان خواست که پس از او، کسى را به همسرى انتخاب کند، که بتواند از عهدهى این مهم برآید. (۲)
پس از رحلت رسول گرامى (ص)، مقدارى از غمهاى حضرت زهرا (س) به محرومیت فرزندانش از محبت پیامبر (ص)، مربوط مىشد و گاهى با قلبى سوزان، خطاب به فرزندانش چنین مىگفت: کجا رفت پدرتان (پیامبر) که شما را عزیز مىداشت؟ او شما را بر دوش خود سوار مىکرد و به شما مهربانى مىنمود. کجا رفت جد بزرگوارتان که از همه به شما مهربانتر بود، آنگونه که نمىگذاشت شما بر روز زمین راه بروید و همیشه شما را در آغوش خود داشت؟ آه که دیگر او را نمىبینم که شما را بر دوش گرفته باشد.(۳)پینوشتها:
۱ـ مناقب ابن شهرآشوب، ج ۳، ص ۳۹۴.
۲ـ مناقب ابن شهرآشوب، ص ۳۶۲.
۳ـ بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۸۱- مناقب، ج ۳، ص ۳۶۲.