تدبیر ش ۷۰
حرکت عظیم نخبگان در نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری
یکی از صحنههای بسیار مهم دیگری که مردم عزیز ما در آن نقش ایفاء کردند و کسی هم تصور نمیکرد که این صحنه اینجور برای نقشآفرینی ظرفیت داشته باشد، عرصه علم و فناوری است. کـی خیال مـیکـرد جـوانـان مـا اینجور وارد این میدان شوند؟ بهمجرد اینکه نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری با نخبگان و زبدگان دانشگاهی مطرح شد، آنچنان حرکت عظیمـی بـهوجـود آمـد کـه شـد یـک گفتمـان عمومـی، شـد یـک حـرکـت همگانـی. امـروز در سـرتـاسـر کشـور، در استـانهـای مختلف، در شهرهـای کـوچـک و بـزرگ، بخصوص در مـراکـز علمی و حساس، جوانهای مـا کارهای حساسِ بـزرگـی را از لحاظ علمـی و فناوری دارند انجام میدهند؛ کارهایی است که بعضی از آنها صددرصد به نتیجه رسیده است، بعضی هم در راه است. اینها را ملت ایران خواهند دید. ایـن کارهـای علمی مـایـه اعتماد بـهنفس ملت ایـران اسـت، مـایـه رونـق اقتصـادی است. تجارتهای پرسود مادی، ناشی از پیشرفتهای علمی است. جوانان ما در این زمینه وارد شدند. آمارهـای جهانـی هـم ایـن را تـأیید کـرد. البته مسئولان هم تلاشهای باارزشی میکنند.۱ ۱. ۲۰/۷/۹۰ بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه
تدبیر ش ۷۳ خصوصیات و پدیدههای چشمگیردر پژوهشگاه صنعت نفت
من در پـایـان سـال ۹۰ … بـازدیـدی داشتم از پـژوهشگاه صنعت نفت. … من چند تـا از ایـن خصوصیات و پدیدههایی را که در آنجا مشاهده کردم، به شما عرض میکنم. در درجه اول، روحیه و فکر جهادی حاکم بر مجموعه بود. آن مجموعه دانشمندان با روحیه جهادی کار میکردند؛ مثل اینکه دارند جهاد میکنند، مثل اینکه در جبهه جهاد فیسبیلاللّهاند. فرق میکند اینکه کسی برای پول، برای مقام، برای شهرت یا فقط برای خود علم کار کند؛ یا نه، بهعنوان جهاد فیسبیلاللّه کار کند، در راه خـدا تلاش کند. ایـن روحیه، حاکم بـر این مجموعه و مجموعههـای علمی ماست؛ ایـن خیلی ارزش دارد.
خصوصیت دوم ایـن بود که من دیدم این دانشمندان مـا ایـن تحریمهایی را که بر ملت ما تحمیل کردهاند، فرصت میدانند. … این روحیه احساس فرصت بودن تحریم دشمنان، خیلی باارزش است. لذا ساخت داخلی را جدی گرفتند، به جوانها میدان دادند، به ابتکارات و خلاقیتها میدان دادند و همینطور مرتب کار دارد پیش میرود؛ مثل چشمه جوشانی دارد کار میجوشد.
خصوصیت سومی که من در اینها دیدم، اعتماد به نفس بالاست. بعضی از بخشهای صنعت نفت هست که صرفاً در انحصار سه چهار تا کشور در دنیاست؛ اجازه نمیدهند کس دیگری در حریم این صنایع و فناوریها وارد شود. کشور ما هم در طول این سالهای طولانی، در زمینه اینگونه کارهای پیچیده و مهم، همیشه از آنها خواسته، از آنها گرفته، به آنها پول پرداخته. من دیدم اینها همت گماشتهاند و میگویند ما میتوانیم، خودمان میکنیم، خودمان میسازیم. این اعتماد به نفس برای یک ملت، برای دانشمندان یک ملت، برای جوانان یک ملت، خیلی باارزش است.
خصـوصیت دیگر، جوانگـرایـی اسـت. کار دسـت جـوانهـاسـت، سـررشتـه امـور دسـت جوانهاست. جـوان مـرکـز نـوآوری اسـت، مرکز خلاقیت و ابتکار است.
خصوصیت دیگر، ارتباط صنعت با دانشگاه است؛ که این از آرزوهای دیرینه بنده است. همیشه به مسئولان گوناگونِ بخشهای مرتبط دولتهای گذشته سفارش میکردم که سعی کنید بین صنعت و دانشگاه ارتباط بـرقـرار کنید. خوشبختانه در اینجا دیدم که این ارتباط برقرار شده است. البته این باید عمومیت پیدا کند و همه صنایع ما با دانشگاهها مرتبط شوند، به دانشگاهها متصل شوند؛ هم دانش ما رشد میکند، هم صنعت ما رشد میکند. این خصوصیات را من در آنجا دیدم، اما اینها مخصوص این مرکز علمی و فناوری نفت نیست؛ این را در بازدیدهای دیگر هم مشاهده کردم. این نشاندهنده این است که در کشور قاعده بر این جاری است؛ حرکت، چنین حرکتی است.۹ ۹۱/۰۱/۰۱ بیانات در حرم مطهر رضوی در آغاز سال ۹۱
تدبیر ش ۷۷ مرداد ۹۱لزوم جدیت در تولید علم برای شکوفایی اقتصاد کشور
آنچه که ما بر آن اصرار میورزیم و تأکید میکنیم، این است که: علم برای کشور، یک سرمایه بیپایان و تمامنشدنی است. اگر چرخه تولید علم در یک کشوری به راه افتاد، اگر استعدادی وجود داشت و به جریان افتاد، اگر ظرفیتها شروع کرد به بروز و ظهور، آن وقت این دیگر منبعِ تمامنشدنی است. علم یک پدیده درونزاست؛ چیزی نیست که انسان برای آن ناچار و ناگزیر باشد وابسته شود. بله! اگر شما بخواهید علمِ حاضر و آماده را بگیرید، همین است؛ وابستگی دارد، احتیاج دارد، دست دراز کردن دارد؛ اما بعد از آنکه بنیان علمی در یک کشوری بهوجود آمد، استعداد هم در آن کشور وجود داشت، آن وقت حالت چشمههای جوشان را پیدا میکند. اگر ما بپردازیم به دنبالگیری تحقیق و علم و ژرفنگری و دانشپژوهی، اگر این مسئله در کشور همچنان که بحمدالله چند سالی است جدی گرفته شده و دنبال میشود، با همین شتاب، بلکه با انگیزه بیشتر و اهتمام بیشتر دنبال شود، بدون تردید کشور به یک اوجی دست خواهد یافت.
با توجه به واقعیاتی که ما مشاهده میکنیم و جلوی چشم ماست، این اوجگیری، این رسیدن به این تعالی مورد نظر و پیشرفت، به هیچ وجه خیالپردازانه نیست؛ واقعگرایانه است؛ تجربه این چند سال هم همین را نشان میدهد. … ملاحظه کردید که پیشرفت کشور در بخشهای مهم و دانشهای نو و مؤثر در زندگی، با فاصله چند سال، پیشرفت چشمگیری بوده است؛ این نشاندهنده این است که استعداد و ظرفیت و آمادگی هست. ما باید این مسئله را جدی بگیریم؛ یعنی به مسئله علم و تکیه به علم در کشور اهمیت بدهیم؛ یعنی این را اساس کار قرار بدهیم. حرف ما در این چند ساله همین است. اگر چنانچه علم در بخشهای مختلف جدی گرفته شد، آن وقت این شرکتهای دانشبنیان که بر مبنای علم کار میکنند، تولید میکنند و ثروتآفرینی میکنند، خواهند توانست بهتدریج اقتصاد کشور را به شکوفایی واقعی برسانند.۲
۲. ۹۱/۰۵/۰۸ بیانات در دیدار جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکتهای دانشبنیان