میلیاریا (عرق سوز) اصطلاح پزشکی برای بیماری پوستی ناشی از گرما است که به شکل گیری برجستگی های کوچک صورتی تا شفاف روی بخشی از بدن مانند صورت یا گردن منجر می شود. عرق سوز زمانی رخ می دهد که قطره های ریز عرق به واسطه مسدود شدن منافذ در پوست گرفتار می شوند.
این قطرات عرق به دام افتاده ممکن است موجب التهاب و خارش در اطراف منافذ عرق شوند. عرق سوز در نوزادان بسیار رایج است، اما ممکن است در بزرگسالان نیز رخ دهد. این شرایط به ویژه پس از تعریق مکرر در شرایط محیطی گرم و مرطوب شکل می گیرد. عرق سوز ممکن است همانند تاول های کوچک یا دانه دانه شدن پوست به نظر برسد.
سه نوع عرق سوز وجود دارند:
شفاف (Miliaria Crystallina): شکل خفیف از عرق سوز است، به طور معمول تاول ها خارش دار یا دردناک نیستند.
قرمز (Miliaria Rubra): در عمق بیشتر از لایه بیرونی پوست رخ می دهد، خارش دار همراه با جوش های قرمز است، گرمای شدید در نوزادان و بزرگسالان وجود دارد.
عمیق (Miliaria Profunda): شکل کمتر رایج است، به طور معمول بزرگسالان پس از رویدادهای مکرر راش گرمایی آن را تجربه می کنند، ضایعات گوشتی رنگی قابل مشاهده هستند.
خطرات راش گرمایی چیست؟
هر فردی به ویژه در محیط هایی خاص مانند مناطق گرم و مرطوب می تواند راش گرمایی را تجربه کند. برخی افراد بیشتر مستعد ابتلا به این شرایط هستند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
نوزادان
کودکان زیر چهار سال
ورزشکاران یا افرادی که در محیط های گرم ورزش می کنند
افراد چاق یا دارای اضافه وزن
بیماران فاقد توانایی حرکت
افراد مبتلا به فقدان مادرزادی تعریق یا تعریق کاهش یافته
نیروهای نظامی
چه عوامل موجب راش گرمایی می شوند؟
راش گرمایی، یا عرق سوز در نتیجه انسداد مجاری عرق و فولیکول های موی روی پوست شکل می گیرد. غدد عرق مسدود شده که عرق در آنها به دام افتاده است به شکل گیری برآمدگی هایی روی پوست منجر می شوند. عرق انسان (با محتوای نمک بالای خود) یک محرک پوست بسیار قوی محسوب می شود و ممکن است موجب راش های پوستی شود. شستشوی عرق به آرامی با آب و صابون ملایم اهمیت دارد.
نشانه های راش گرمایی چه چیزهای هستند؟
راش گرمایی به طور معمول به صورت برآمدگی های کوچک در ورودی غدد عرق پدیدار می شود. در برخی مناطق امکان مشاهده وصله های قرمز یا صورتی پوست وجود دارد. راش گرمایی پیشرفتهتر می تواند با درجات شدیدتر از سوزش و تاول های بزرگتر و جوش های قرمز بزرگتر همراه باشد. برخی افراد مبتلا به راش گرمایی ممکن است به شدت احساس خارش کنند، در شرایطی که برخی دیگر هیچ نشانه تحریک کننده ای ندارند.
هر قسمتی از بدن که دارای غدد عرق است می تواند تحت تاثیر قرار بگیرد. از جمله مناطق مشخص می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صورت
گردن
پشت
شکم
زیر سینه
کشاله ران
چین آرنج
باسن
راش گرمایی در نتیجه انسداد مجاری عرق و فولیکول های موی روی پوست شکل می گیرد
راش گرمایی چگونه درمان می شود؟
پیشگیری از راش گرمایی بهترین درمان برای آن محسوب می شود. در همین راستا، از حضور در محیط های گرم پرهیز کرده و به محیط های خنکتر پناه ببرید. استفاده از دستگاه های تهویه مطبوع، و محدود کردن فعالیت جسمانی در محیط های گرم می تواند به پیشگیری از راش گرمایی کمک کند.
درمان های خانگی برای راش گرمایی شامل شسشوی محل تحت تاثیر قرار گرفته با صابون ملایم و آب و سپس خشک کردن این منطقه به آرامی می شود. همچنین، در یک محیط گرم از پوشاکی استفاده کنید که اجازه تنفس به پوست را می دهند. آبرسانی به بدن را فراموش نکرده و برای جلوگیری از کم آبی بدن در محیط های گرم به میزان کافی آب بنوشید. آب می تواند دمای بدن را نیز کاهش دهد.
از تماس پوست با پوست با استفاده از یک لیف حمام پنبه ای یا پارچه پنبه ای تمیز بین چین های پوست مانند زیر سینه یا شکم جلوگیری کنید. همچنین، می توانید از کمپرس سرد روی منطقه تحت تاثیر قرار گرفته استفاده کنید، اما کمپرس بیش از ۲۰ دقیقه در هر ساعت نباید روی منطقه باقی بماند.
برهنه شدن ممکن است بدن را خنکتر نگه دارد، اما از تعریق به ویژه در مناطقی مانند زیر سینه، چین شکم یا چین های باسن جلوگیری نمی کند. بهتر است از پارچه های جاذب، نخی، و سبک که مناطق چین پوست را از یکدیگر جدا می کنند، استفاده شود.
در صورت عدم بهبودی راش گرمایی از طریق درمان های خانگی ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز باشد.
چه زمانی به مراقبت پزشکی نیاز است؟
اگر راش با استفاده از درمان های خانگی بهبود نیافت یا پس از چند روز شرایط آن وخیمتر شد، مراجعه به پزشک برای حصول اطمینان از عدم ابتلا به عفونت باکتریایی یا دیگر دلایل شکل گیری راش توصیه می شود. اگر راش با نشانه های چشمگیر دیگر مانند سرگیجه، درد در قفسه سینه، تنگی نفس و غیره همراه بود فرد به مراقبت پزشکی نیاز دارد.
اگر راش با نشانه های زیر همراه باشد نیاز به مراقبت پزشکی فوری وجود دارد:
تب
سردرد
حالت تهوع
سرگیجه
استفراغ
بیماری هایی که راش گرمایی نیستند
انواع دیگری از راش وجود دارند که شبیه به راش گرمایی به نظر می رسند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
فولیکولیت (یک عفونت باکتریایی پوست)
آکنه
اگزما
راش آلرژیک
واکنش به دارو یا مواد مخدر
بیماری گراور (موجب شکل گیری جوش هایی روی شکم و سینه می شود که با گرما شرایط وخیمتری پیدا می کند)
داروی نیاسین (در برخی افراد موجب گرگرفتگی کلی بدن و جوش هایی مانند راش گرمایی می شود که در چند ساعت بهبود می یابد)
چگونه از راش گرمایی پیشگیری کنیم؟
لباس های تهیه شده از پارچه هایی که به پوست اجازه تنفس می دهند، مانند پنبه، را استفاده کنید.
از پوشیدن لباس های تهیه شده از پلی استر و نایلون پرهیز کنید.
با استفاده از وسایل سرمایشی دمای اتاق را در حد مطلوب نگه دارید.
نوزادان و کودکان نوپا باید خشک و خنک نگه داشته شوند.
سرازیر شدن آب دهان و بینی نوزاد می تواند انسداد هر چه بیشتر مجاری عرق و فولیکول های مو را موجب شده و به شکل گیری راش گرمایی روی گونه های صورت منجر شود.
بیمارانی که توانایی حرکت ندارند و روی تخت یا ویلچر قرار دارند باید به طور مرتب حرکت داده شوند تا از تعریق مداوم و انسداد در یک ناحیه پرهیز شود.
چه عواملی راش گرمایی را تشدید می کنند؟
رطوبت زیاد
دمای بالا
جکوزی، سونا، و اتاق بخار
تب
آفتاب سوختگی
تعریق منظم یا تعریق بیش از اندازه
لباس های تنگ و پارچه های غیر قابل تنفس
عوارض راش گرمای چیست؟
در شرایطی که راش گرمای به سکته گرمایی یا گرمازدگی منجر نمی شود، هر دو شرایط به ندرت ممکن است در یک فرد رخ دهند. راش گرمایی بسیار شایع است و یک بیماری محدود به پوست است، در شرایطی که سکته گرمایی یک بیماری غیر معمول و جدیتر است. سکته گرمایی به مراقبت پزشکی فوری نیاز دارد و در افراد بیمار، پیر و ضعیف می تواند حتی زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهد.