اذیّت و آزار و ظلم به زن مصادیقی دارد که برخی از آنها بیان می گردد :
الف ) آزار جسمی
۱ . سؤال : آیا پدرِ خانواده می تواند همسر و بچه هایش را که مرتکب خلاف های جزئی و کلّی ـ دینی ، اجتماعی ، خانوادگی ـ می شوند تنبیه نماید ؟ اگر به هیچ وجه نتواند آنان را تنبیه نماید ترک و یا طرد آنان جایز است یا نه ؟
جواب : قطع رحم جایز نیست و تنبیه اولاد به مقداری که موجبِ دیه نشود و متعارف باشد مانع ندارد ، ولی زدنِ زن جائز نیست .
استفتائات حضرت امام ، ج ۳ ، ص ۲۳۵ سؤال ۱۳
۲ . اذیّت و کتک زدن هرکس خصوصاً زوجه ی انسان کار زشت و حرامی است و کتک زدن در مواردی موجب دیه می شود .
جامع المسائل ، ج ۱ ، سؤال ۱۶۹۵
دیه ی زدن همسر
مساله : اگر به صورت کسی سیلی یا چیز دیگر بزند به طوری که صورت او سرخ شود ، باید یک مثقال و نیم شرعی طلای سکه دار که هر مثقال آن ۱۸ نخود است بدهد ، و اگر کبود شود ، سه مثقال ، و اگر سیاه شود ، باید شش مثقال شرعی طلای سکه دار بدهد ، ولی اگر جای دیگرِ بدنِ کسی را بواسطه ی زدن سرخ یا کبود یا سیاه کند ، باید نصف آن چه را گفته شد بدهد . و فرقی بین زن و مرد و کوچک و بزرگ نیست .
توضیح المسائل مراجع ، ج۲ ، احکام دیه ، مساله ۲۲
دیه ی جراحاتِ وارده بر سر و صورت
جراحات وارده بر سر وصورت نُه قسم و هریک دیه ی مخصوص دارد :
اوّل : اگر سر و صورت خراش بردارد ولی خون خارج نشود ، دیه ی آن یک شتر است .
دوم : اگر گوشت ، کمی شکافته بشود و خون خارج بشود ، دیه ی آن دو شتر است .
سوم : اگر وسیله ی زدن ، مقدارِ زیادی در گوشت فرو رود ولی به پرده ای که روی استخوان است نرسد ، دیه ی آن سه شتر است .
چهارم : اگر جراحت است به پرده ای که روی استخوان است برسد ، دیه ی آن چهار شتر است .
پنجم : اگر جراحت پرده ی روی استخوان را پاره کرده و سفیدی استخوان نمایان شده باشد ، دیه ی آن پنج شتر است .
ششم : اگر استخوان بشکند هرچند پوست و گوشت شکافته نشود ، دیه آن ده شتر است .
هفتم : اگر استخوان جا به جا شده و باید به جای اوّل برگردانده شود ، دیه آن پانزده شتر است .
هشتم : اگر به پرده ای که مغز در میان آن است رسیده ولی پرده شکافته نشده است که دیه ی آن سی و سه شتر است .
نهم : اگر پرده ای که مغز در میان آن است شکافته بشود در صورتی که موجبِ مرگ نشود دیه ی آن علاوه بر دیه ی صورت ِ قبل تفاوتِ شکافته شدن و نشدن را باید بپردازد .
جامع المسائل ، ج ۲ ، سؤال ۱۵۴۹
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیهالسلام قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلىاللهعلیهوآلهوسلم : أَ یَضْرِبُ أَحَدُکُمُ الْمَرْأَهَ ثُمَّ یَظَلُّ مُعَانِقَهَا
وسائلالشیعه ، ج ۲۰ ص ۱۶۸
حضرت باقر علیهالسلام می فرمایند : رسول خدا صلىاللهعلیهوآلهوسلم می فرمود : آیا کسی از شما همسرش را می زند سپس او را در آغوش می گیرد ؟ [ یعنی چقدر بی شرمی است که کسی همسرش را بزند سپس با کمال پرروئی با او آمیزش کند ]
عَنِ النَّبِیِّ صلىاللهعلیهوآلهوسلم أَنَّهُ قَالَ : إِنِّی أَتَعَجَّبُ مِمَّنْ یَضْرِبُ امْرَأَتَهُ وَ هُوَ بِالضَّرْبِ أَوْلَى مِنْهَا
مستدرکالوسائل ، ج ۱۴ ، ص ۲۵۱
پیامبر اکرم صلىاللهعلیهوآلهوسلم فرمودند : من در شگفتم از کسی که زنش را می زند در حالی که او به کتک خوردن سزاوارتر است .
قَالَ اَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ علیهالسلام : إِنْ کَانَ الرَّجُلُ لَیَتَنَاوَلُ الْمَرْأَهَ فِی الْجَاهِلِیَّهِ بِالْفِهْرِ أَوِ الْهِرَاوَهِ فَیُعَیَّرُ بِهَا وَ عَقِبُهُ مِنْ بَعْدِهِ
بحارالأنوار ، ج ۳۳ ، ص ۴۵۹
حضرت امیر مؤمنان علیهالسلام می فرمود : اگر مردی در زمان جاهلیّت زنی را با سنگ یا چوب و چماق می زد ، مردم ، خودِ او و فرزندانش را پس از مرگ او سرزنش می کردند
