دررفتگی زانو ، درشت نی – رانی
تعریف – صدمه به زانو طوری که استخوانهای بالا و پایین زانو در رفته و با یکدیگر تماس نداشته باشند . دررفتگیهای زانو اغلب شامل کشیدگی و پاره شدن رباطهای زانو می شود .
قسمتهای درگیر بدن :
● استخوانهای درشت نی ، ران و استخوان کشکک .
● رباطهای مفصل زانو .
● منیسک ( غضروف ) مفصل زانو .
● بافت اطراف زانوی دررفته شامل ضریع ، اعصاب ، زردپی ها ، عروق خونی و بافت همبند .
علائم و نشانه ها :
● درد شدید هنگام صدمه .
● اختلال در عملکرد زانو و درد شدید هنگام حرکت .
● اگر استخوانهای دررفته در همان وضعیت قفل شوند ، تغییر شکل قابل رؤیت می باشد . استخوانهای دررفته ممکن است خود به خود به جای اول برگردند و تغییر شکلی دیده نشود ولی ماهیت صدمه همان است .
● حساسیت محل دررفتگی .
● تورم و کبودی اطراف زانو .
● بیحسی در محل دررفتگی .
علل به وجود آورنده :
● باز کردن بیش از حد زانو .
● ضربه مستقیم به درشت نی .
● ضربه مستقیم به ران ، که زانو را به هر طرفی بکشاند .
● نتیجه نهایی یک کشیدگی رباطی شدید .
● ناهنجاری مادرزادی زانو نظیر سطوح مفصلی کم عمق یا بد شکل .
افزایش خطر در اثر :
● ورزشهای پربرخورد مخصوصاً فوتبال یا هاکی .
● کشیدگی رباطی یا دررفتگی قبلی مفصل زانو .
● صدمات مکرر زانو از هر نوع .
● ضعف عضلانی .
نحوه پیشگیری :
● قدرت عضلانی را با برنامه های اساسی و متناسب با رشته ورزشی ، افزایش دهید .
● قبل از تمرینات بدن خود را کاملاً گرم کنید .
● بعد از بهبود ، از تجهیزات محافظتی نظیر حفاظهای زانویی مخصوص و زانوبندهای طبی در مسابقات و ورزشهای پربرخورد ، استفاده کنید .
چه باید کرد ؟
مراقبتهای مناسب بهداشتی :
● درمان پزشکی .
● جراحی به منظور جا انداختن زانو و برگرداندن آن به وضعیت طبیعی خود ترمیم رباطها و زردپی های آسیب دیده دررفتگیهای حاد یا عود کننده ممکن است نیاز به ترمیم جراحی و جابجایی مفصلی داشته باشند .
معیارهای تشخیصی :
● مشاهده علائم .
● داشتن سابقه پزشکی و معاینه توسط پزشک .
● پرتونگاری زانو ، لگن و مچ پا .
عوارض ممکن :
در هنگام صدمه :
● شوک .
● فشار یا صدمه به اعصاب ، رباطها ، زردپی ها ، عضلات ، عروق خونی و بافت همبند مجاور
بعد از درمان یا جراحی :
● خونریزی شدید داخلی .
● آسیب دیدگی شبکه خونرسانی ناحیه .
● مرگ سلولهای استخوانی متعاقب قطع خونرسانی .
● عفونت طی درمان جراحی .
● اگر فعالیت زود از سر گرفته شود ، زمان بهبود طولانی خواهد شد .
● دررفتگیهای مکرر .
● مفصل بی ثبات یا ملتهب متعاقب صدمه مکرر .
نتیجه احتمالی – بعد از این که دردفتگی جا انداخته شد ، زانو ممکن است نیاز به بی حرکتی توسط گچ یا آتل به مدت ۶ تا ۸ هفته داشته باشد . بهبود کامل رباطهای مصدوم حداقل به ۶ هفته زمان نیاز دارد . اگر تمام درمانهایی که در برقراری یک زانوی باثبات و قوی موفق نبودند ، از شرکت در ورزشهای پربرخورد اجتناب کنید .
نحوه درمان
توجه – از دستورات پزشک که مکمل درمان می باشد پیروی کنید .
کمکهای اولیه :
● این یک فوریت پزشکی بوده و بلافاصله باید اقدام به کمک کرد .
● از دستورالعمل RICE که حروف اول کلمات استراحت ، یخ ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو می باشد ، پیروی کنید .
● بدون حرکت دادن ساق و ران مصدوم ، لباسهای او را درآورید .
● با آتل های حفاظ گذاری شده زانو ، لگن و مچ پا را بی حرکت نگه دارید .
● ترمیم رباطهای پاره و زردپی های آسیب دیده و دستکاری درمانی زانوی دررفته نیاز به بیهوشی نخاعی یا عمومی دارد . دستکاری درمانی باید حتی الامکان بلافاصله بعد از دررفتگی صورت گیرد . حدود ۶ ساعت بعد از دررفتگی ، خونریزی و جابجایی مایعات بدن ممکن است منجر به شوک گردد . همچنین بسیاری از بافتها قابلیت کشسانی خود را از دست داده و برگشت به وضعیت طبیعی مشکل خواهد شد .
مراقبتهای مداوم – بعد از برداشتن گچ یا آتل :
● از کیسه های یخ ۳ یا ۴ بار در روز و هربار به مدت ۲۰ دقیقه استفاده کنید . قطعات یخ را داخل یک کیسه پلاستیکی گذاشته و به یک حوله یا پارچه مرطوب بپیچید . سپس آن را روی محل آسیب دیده بگذارید .
● اگر احساس گرما بهتر از یخ بود ، از گرما به جای یخ استفاده کنید . می توانید از لامپهای حرارتی ، کیسه های آب گرم ، دوش آب گرم ، حفاظهای حرارتی یا درمان حمام ویرپول استفاده کنید .
● در فواصل درمان زانو را با باند کشی ببندید .
● ملایم ماساژ دهید ایجاد راحتی کرده و تورم را کاهش دهد .
دارو درمانی :
پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند :
● داروهای بیهوشی عمومی ، بیهوشی نخاعی یا شل کننده های عضلانی ، قبل از دستکاری درمانی .
● استامینوفن برای دردهای متوسط .
● داروهای ضد درد مخدر برای درد شدید .
● مسهل برای جلوگیری از یبوست ناشی از کاهش فعالیت .
● آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت .
فعالیت :
● تا زمانی که گچ برداشته نشده ، با چوب زیر بغل راه بروید . بعد از ترخیص از نزد پزشک ، تحمل وزن روی اندام تحتانی را شروع کنید .
● اگر جراحی مورد نیاز بود ، فعالیت را تدریجاً از سر بگیرید تا بهبودی کامل رانندگی نکنید .
رژیم غذایی :
● قبل از دستکاری درمانی یا جراحی فقط آب بنوشید . غذای سفت در معده سبب استفراغ تحت بیهوشی عمومی خواهد شد .
● طی دوره درمان غذای متعادل شامل پروتئین اضافی نظیر گوشت ، ماهی ، مرغ ، پنیر ، شیر و تخم مرغ مصرف کنید . افزایش مصرف مواد رشته دار و مایعات از یبوست ناشی از کاهش فعالیت جلوگیری خواهد کرد .
توانبخشی :
● بعد از ترخیص از نزد پزشک تمرینات روزانه توانبخشی را شروع کنید .
● برای ۱۰ دقیقه قبل و بعد از تمرین از ماساژ یخ استفاده کنید .
● بخش مربوط به تمرینات توانبخشی را نگاه کنید .
با پزشک تماس بگیرید ؛ اگر
● علائم در رفتگی زانو داشته باشید حتی اگر زانو به وضعیت اول برگردد و یا ساق پا بی حس ، رنگ پریده و یا سرد شود این یک فوریت پزشکی است .
● اتفاقات زیر رخ دهند :
– تهوع یا استفراغ .
– تورم بالا و پایین گچ مخصوصاً زیر ناخن انگشتان .
– فقدان حس زیر زانو .
– یبوست .
● علائم زیر بعد از درمان جراحی رخ دهند :
– درد فزاینده ، تورم یا ترشح در محل جراحی .
– علائم عفونت ( سردرد ، دردهای عضلانی ، سرگیجه یا احساس ناخوشی عمومی و تب ) .
● علائم جدید و ناگفته ایجاد شوند . داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد نمایند .
● دررفتگیهای مکرر زانو .
دررفتگی زانو ، درشت نی – نازک نی
تعریف – صفحه و جابجایی استخوانهای ساق پا به طوری که با یکدیگر تماس نداشته باشند . این دررفتگی نسبت به دررفتگی کشکک کمتر شایع بوده و اغلب با شکستگی استخوان درشت نی همراه است .
قسمتهای درگیر بدن :
● مفصل زانو .
● استخوانهای ساق پا ( درشت نی و نازک نی ) که در مفصل زانو با هم اتصال دارند .
● بافت نرم اطراف محل دررفتگی شامل اعصاب ، لایه ضریع ، زردپی ها ، رباطها ، عضلات و عروق خونی .
علائم و نشانه ها :
● احساس خالی شدن زیر زانوها .
● درد آزار دهنده هنگام صدمه .
● قفل شدن استخوانهای دررفته در وضعیت غیر طبیعی یا برگشت خود به خود به وضعیت اول که هیچ تغییر شکلی از خود به جای نمی گذارد .
● حساسیت محل دررفتگی .
● تورم و تغییر رنگ در مفصل زانو .
● بیحسی و فلج در ساق پا و پا ناشی از فشار ، گرفتگی یا قطع عروق خونی یا اعصاب .
علل بوجود آورنده :
● ضربه مستقیم به زانو .
● نتیجه نهایی یک کشیدگی لگیامانی که به علت صدمات پیچشی اتفاق می افتد .
● انقباضات عضلانی شدید مربوط به تغییرات ناگهانی و سریع مسیر هنگام دویدن.
افزایش خطر در اثر :
● ورزشهای پربرخورد طی دویدن .
● فردی با خصوصیات لگن بزرگ و وسیع و انحراف زانو .
● کشیدگیهای رباطی قبلی زانو .
● صدمه به مکرر به زانو .
● التهاب مفصلی از هر نوعی ( نقرس ، روماتوئید ) .
● ضعف عضلانی .
● ناهنجاریهای مادرزادی مفصل زانو .
نحوه پیشگیری :
● افزایش قدرت عضلانی لازم است .
● قبل از فعالیت بدنی خود را کاملاً گرم کنید .
● بعد از بهبود ، زانو را در طی ورزشهای پربرخورد و دویدن با باند کشی ، حفاظهای ، حفاظهای زانویی یا جورابهای ویژه حمایت کننده محافظت کنید .
چه باید کرد ؟
مراقبتهای مناسب بهداشتی :
● درمان پزشکی ، شامل دستکاری درمانی زانو جهت برگرداندن استخوانها به وضعیت نخست .
● عمل جراحی جهت بازگرداندن زانو به وضعیت طبیعی خود .
● مراقبت از خود طی توانبخشی .
معیارهای تشخیصی :
● مشاهده علائم .
● داشتن سابقه پزشکی و معاینه توسط پزشک .
● پرتونگاری مفصل زانو و استخوانهای مجاور .
عوارض ممکن :
در هنگام صدمه :
● شوک .
● فشار یا صدمه به اعصاب ، رباطها ، زردپی ها ، عضلات ، عروق خونی و بافت همبند مجاور .
بعد از درمان یا جراحی :
● خونریزی شدید داخلی .
● آسیب دیدگی شبکه خونرسانی ناحیه .
● مرگ سلولهای استخوانی متعاقب قطع خونرسانی .
● عفونت طی درمان جراحی .
● اگر فعالیت زود از سر گرفته شود ، زمان بهبود طولانی خواهد شد .
● دررفتگیهای مکرر .
● مفصل بی ثبات یا ملتهب متعاقب صدمه مکرر .
نتیجه احتمالی :
بعد از این که دررفتگی جا انداخته شد و زانو از طریق جراحی ترمیم یافت ، زانو نیاز به بی حرکتی توسط گچ بلند به مدت ۳ هفته خواهد داشت . بهبودی کامل رباطهای آسیب دیده نیاز به حداقل ۶ هفته زمان خواهد داشت . اگر تمام درمانهای لازم برای برگرداندن زانوی باثبات و قوی با عدم موفقیت همراه باشد ، از انجام ورزشهای پربرخورد اجتناب ورزید .
نحوه درمان
توجه – از دستورات پزشک که مکمل درمان می باشد پیروی کنید .
کمکهای اولیه :
● فرد مصدوم را با پتو گرم نگه دارید تا احتمال بروز شوک کاهش یابد .
● لباسها را در صورت امکان ببرید و ناحیه آسیب دیده را حرکت ندهید .
● زانو ، لگن و مچ پا را با آتل بی حرکت کنید .
● از دستورالعمل RICE که حروف اول کلمات استراحت ، یخ ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو می باشد ، پیروی کنید .
● پزشک استخوانهای در رفته را با جراحی یا بدون جراحی جا خواهد انداخت . دستکاری درمانی باید حتی الامکان بلافاصله بعد از دررفتگی صورت گیرد . حدود ۶ ساعت بعد از آسیب دیدگی خونریزی و جابجایی مایعات بدن ممکن است منجر به شوک گردد و همچنین بسیاری از بافتها قابلیت کشسانی خود را از دست داده و برگشت به وضعیت اول را مشکل می سازند .
مراقبتهای مداوم – بعد از برداشتن گچ :
● از کیسه یخ ۳ یا ۴ بار در روز و هر بار ۲۰ دقیقه استفاده کنید .
● اگر احساس گرما بهتر از یخ بود ، از گرما به جای یخ استفاده کنید . از لامپهای حرارتی ، کیسه های آب گرم ، دوش آب گرم ، حفاظهای حرارتی ، روغنها یا پمادهای گرماده استفاده کنید .
● در صورت امکان از حمام ویرپول استفاده کنید .
● ماساژ ملایم دهید تا ایجاد راحتی کرده و تورم را کاهش دهد .
دارو درمانی :
پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند :
● بیهوشی عمومی یا شل کننده های عضلانی جهت دستکاری درمانی مفصل .
● استامینوفن یا آسپیرین جهت تسکین درد متوسط .
● مسکن های درد مخدر در موارد درد شدید .
● مسهل برای جلوگیری از یبوست ناشی از کاهش فعالیت .
● آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت .
فعالیت :
● تا زمانی که گچ برداشته نشده ، با چوب زیر بغل راه بروید .
● فعالیتهای معمولی را به تدریج بعد از درمان از سر بگیرید .
● تحمل وزن و نوتوانی زانو را پس از مرخص شدن از نزد پزشک ، شروع کنید .
● تا بهبودی کامل رانندگی نکنید .
رژیم غذایی :
● قبل از دستکاری درمانی یا جراحی فقط آب بنوشید . غذای سفت در معده سبب استفراغ تحت بیهوشی عمومی خواهد شد .
● طی دوره بهبود غذای متعادل شامل پروتئین اضافی نظیر گوشت ، ماهی ، مرغ ، پنیر ، شیر و تخم مرغ مصرف کنید . افزایش مصرف مواد رشته دار و مایعات از یبوست که ممکن است ناشی از کاهش فعالیت باشد ، جلوگیری خواهد کرد .
توانبخشی :
● تمرینات روزانه توانبخشی را بعد از مرخص شدن از نزد پزشک ، شروع کنید .
● از ماساژ یخ به مدت ۱۰ دقیقه قبل و بعد از تمرین استفاده کنید .
● بخش مربوط به تمرینات توانبخشی را نگاه کنید .
با پزشک تماس بگیرید ؛ اگر
● علائم در رفتگی زانو داشته باشید حتی اگر زانو به وضعیت اول برگردد و یا ساق پا بی حس ، رنگ پریده و یا سرد شود این یک فوریت پزشکی است .
● اتفاقات زیر رخ دهند :
– تهوع یا استفراغ .
– تورم بالا و پایین گچ مخصوصاً زیر ناخن انگشتان .
– فقدان حس زیر زانو .
– یبوست .
● علائم زیر بعد از درمان جراحی رخ دهند :
– درد فزاینده ، تورم یا ترشح در محل جراحی .
– علائم عفونت ( سردرد ، دردهای عضلانی ، سرگیجه یا احساس ناخوشی عمومی و تب ) .
● دررفتگیهای مکرر زانو .
● علائم جدید و ناگفته ایجاد شوند . داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد نمایند
دررفتگی کشکک زانو
تعریف – جابجایی استخوان کشکک به طوری که تماسی بین استخوانهای مجاور نباشد افراد بالغ و جوان مستعد این صدمه می باشند .
قسمتهای درگیر بدن :
● مفصل زانو و استخوان کشکک .
● استخوانهای ران ، درشت نی و استخوانهای ساق پا .
● بافت نرم اطراف محل دررفتگی شامل اعصاب ، لایه ضریع ، زردپی ها ، رباطها ، عضلات و عروق خونی .
علائم و نشانه ها :
● درد شدید هنگام صدمه .
● اختلال در عملکرد زانو و درد شدید هنگام حرکت .
● اگر استخوانهای دررفته در همان وضعیت قفل شوند ، تغییر شکل قابل رؤیت می باشد . استخوانهای دررفته ممکن است خود به خود به جای اول برگردند و تغییر شکلی دیده نشود ولی ماهیت صدمه همان است .
● احساس خالی شدن زیر پا .
● حساسیت محل دررفتگی .
● تورم و کبودی اطراف زانو .
● بیحسی محل دررفتگی .
علل به وجود آورنده :
● ضربه مستقیم به زانو .
● نتیجه نهایی یک کشیدگی رباطی شدید زانو .
● انقباض شدید عضلانی .
● حرکاتی که نیاز به تغییر مسیر ناگهانی و سریع داشته که موجب چرخیدن مفصل زانو یا دررفتگی استخوان کشکک می شود .
افزایش خطر در اثر :
● افرادی که لگن باز و وسیع و انحراف زانو به طرف داخل داشته باشند .
● ورزشهای پربرخورد نظیر فوتبال .
● ورزشهای دویدنی .
● ورزشهای پرشی همانند ژیمناستیک یا بسکتبال .
● کشیدگیهای رباطی شدید زانو .
● صدمه مکرر به زانو از هر نوع .
● التهاب مفصلی از هر نوع ( نقرس ، روماتوئید ) .
● ضعف عضلانی .
● ناهنجاریهای مادرزادی مفصل زانو .
نحوه پیشگیری :
● قدرت و توان عضلانی را با برنامه های دراز مدت متناسب با رشته ورزشی ، افزایش دهید .
● قبل از تمرینات ورزشی بدن خود را گرم کنید .
● بعد از صدمه ، از صدمه مجدد زانو به وسیله باند کشی ، آتل بندی و حفاظهای زانویی یا وسایل حفاظتی خاص ، جلوگیری کنید .
چه باید کرد ؟
مراقبتهای مناسب بهداشتی :
● درمان پزشکی شامل دستکاری درمانی ، مفصل و جا انداختن استخوانهای دررفته .
● جراحی برای بازگرداندن عملکرد طبیعی زانو .
معیارهای تشخیصی :
● مشاهده علائم .
● داشتن سابقه پزشکی و معاینه توسط پزشک .
● پرتونگاری مفصل زانو و استخوانهای مجاور .
عوارض ممکن :
در هنگام صدمه :
● شوک .
● فشار بر اعصاب ، رباطها ، زردپی ها ، عضلات ، عروق خونی یا بافت همبند مجاور که سبب بیحسی ، کرختی ، سردی و بی رنگ شدن یا رنگ پریدگی ساق یا پا می شود .
● خونریزی شدید داخلی اطراف استخوان کشکک .
بعد از درمان یا جراحی :
● اختلال در خونرسانی محل دررفتگی .
● عفونت طی درمان جراحی .
● دررفتگیهای مکرر ، مخصوصاً اگر دررفتگی قبلی به طور کامل درمان نشده باشد .
● مفصل زانوی بی ثبات یا ملتهب متعاقب صدمه مکرر .
نتیجه احتمالی – بعد از درمان یا جراحی ، مفصل باید حدود ۶ تا ۸ هفته با گچ بی حرکت شود . بهبود کامل رباطهای مصدوم به حداقل ۶ هفته زمان نیاز دارد .
نحوه درمان
توجه – از دستورات پزشک که مکمل درمان می باشد ، پیروی کنید .
کمکهای اولیه :
● فرد مصدوم را با پتو گرم نگه دارید تا احتمال بروز شوک کاهش یابد .
● لباسها را در صورت امکان ببرید و ناحیه آسیب دیده را حرکت ندهید .
● زانو ، لگن ، مچ پا را با آتل بی حرکت کنید .
● از دستورالعمل RICE که حروف اول کلمات استراحت ، یخ ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن عضو می باشد ، پیروی کنید .
● پزشک استخوان دررفته را با جراحی یا بدون جراحی جا خواهد انداخت . دستکاری درمانی جهت جا انداختن مفصل باید حتی الامکان بلافاصله بعد از دررفتگی صورت گیرد حدود ۶ ساعت بعد از آسیب دیدگی خونریزی و جابجایی مایعات بدن ممکن است منجر به شوک شود . همچنین بسیاری از بافتها قابلیت کشسانی خود را از دست داده و برگشت به وضعیت طبیعی را مشکل می سازند .
مراقبتهای مداوم – بعد از برداشتن گچ :
● از کیسه یخ ۳ یا ۴ بار در روز و هر بار۲۰ دقیقه استفاده کنید .
● اگر احساس گرما بهتر از سرما بود ، از گرما به جای یخ استفاده کنید . می توانید از لامپهای حرارتی ، کیسه های آب گرم ، دوش آب گرم ، حفاظهای حرارتی ، روغنها یا پمادهای گرماده استفاده کنید .
● در صورت امکان از درمان حمام ویرپول استفاده کنید .
● ماساژ ملایم دهید تا ایجاد راحتی کرده و تورم را کاهش دهد .
دارو درمانی :
پزشک ممکن است موارد زیر را تجویز کند :
● داروهای بیهوشی عمومی یا شل کننده عضلانی جهت دستکاری درمانی مفصل .
● استامینوفن برای تسکن درد متوسط .
● مسکن های درد مخدر در مورد درد شدید .
● مسهل جهت جلوگیری از یبوست متعاقب کاهش فعالیت .
● آنتی بیوتیک برای مقابله با عفونت .
فعالیت :
● تا زمانی که گچ برداشته نشده با چوب زیر بغل راه بروید .
● بعد از جراحی فعالیتهای طبیعی خود را به تدریج از سر بگیرید .
● تحمل وزن و نو توانی زانو را بعد از ترخیص از نزد پزشک آغاز کنید .
● تا درمان کامل نشده از رانندگی اجتناب ورزید .
رژیم غذایی :
● قبل از دستکاری درمانی یا جراحی فقط آب بنوشید ، غذای سفت در معده موجب استفراغ تحت بیهوشی خواهد شد .
● طی دوره درمان غذای متعادل شامل پروتئین اضافی نظیر گوشت ، ماهی ، مرغ ، پنیر ، شیر و تخم مرغ مصرف کنید . افزایش مصرف مواد رشته دار و مایعات از یبوست ناشی از کاهش فعالیت جلوگیری خواهد کرد .
توانبخشی :
● تمرینات روزانه توانبخشی را وقتی به بانداژ نگه دارنده نیازی نبود ، شروع کنید.
● از ماساژ یخ به مدت ۱۰ دقیقه قبل و بعد از تمرین استفاده کنید .
● بخش مربوط به تمرینات توانبخشی را نگاه کنید .
با پزشک تماس بگیرید ؛ اگر
● علائم دررفتگی کشکک را داشته باشید . اگر در ناحیه ساق بیحسی ، رنگ پریدگی یا سردی احساس کردید .
● اتفاقات زیر بعد از درمان یا جراحی رخ دهند .
– تورم بالا و پایین گچ .
– رنگ آبی یا خاکستری زیر گچ مخصوصاً زیر ناخن انگشتان .
– بیحسی زیر زانو .
– درد فزاینده ، تورم یا ترشح در محل جراحی .
– علائم عفونت ( سردرد ، دردهای عضلانی ، سرگیجه یا احساس ناخوشی عمومی و تب ) .
– تهوع یا استفراغ .
– یبوست .
● داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند .
● دررفتگیهای مکرر کشکک از وضعیت طبیعی .
