اگزما یا درماتیت آتوپیک معمولاً نواحی از بدن که تا میشوند را تحت تأثیر قرار میدهند؛ چینخوردگی بازوها، مچ دستها، گردن و تاخوردگیهای پشت زانو. اینها قسمتهایی هستند که اگزما بیشتر در آنها دیده میشود و میتوانند بیانگر این باشند که مشکل شما صرفاً یک حساسیت ساده نسبت به یک نوع پارچه یا عطر و یا هر چیز دیگری نیست.
آیا بثورات پوستیتان همراه با خارش است؟
خارش شدید نیز یکی دیگر از علائم شایع اگزماست؛ اما میتواند یک واکنش آلرژیک یا تحریک ناشی از یک محصول آرایشی جدید نیز باشد. بنابراین از کجا باید فرق این دو را متوجه شوید؟ باز هم باید به محل خارش توجه کنید. بزرگترین علامت این است که آیا خارش پیش یا پس از بروز راش پوستی به وجود آمده است. اگزما به این معروف است که راش پوستی همراه با خارش دارد و این خارش شدید بعد از بروز راش ایجاد میشود. در درماتیت تماسی یا سایر انواع راشهای پوستی، معمولاً برعکس است؛ یعنی راش پیش از خارش بروز میکند.
آب ولرم برای حمام کردن شما مناسبترین است. گرمای زیاد آب باعث میشود چربیهای پوست از بین بروند و علائم اگزمایتان بدتر شود. ضمناً آب داغ میتواند ماستسِلها را تحریک کند. ماستسِلها هیستامین ترشح میکنند و نتیجهی آن، خارش پوست خواهد بود
شکل تاولها و راشها را بررسی کنید
تاول یا پوسته شدن پوست، ناراحت کننده است و هر دلیلی که به وجود بیاید، فرد را نگران میکند. هم اگزما به شکل شدید و هم درماتیت ناشی از بلوط یا پیچک سمی میتوانند سبب ایجاد تاول شوند. فرق این دو نوع تاول در توزیع و شکل تاولهاست. اگر متوجه شدید این عارضهها در جاهایی مانند روی دستها یا پاها و در قسمت عضله هستند، به احتمال زیاد علت، واکنش نسبت به یک گیاه است؛ اما تاولهای ناشی از اگزما معمولاً در قسمت چینخوردگیهای پوست به وجود میآیند. ضمناً راشهای درماتیت پیچک سمی معمولاً خطیاند در حالی که راشهای اگزما عموماً گِرد هستند و با هم ظاهر میشوند.
آیا دچار آسم یا تب یونجه نیز هستید؟
خیلی از افراد، قرمزی و التهاب اگزما را با حساسیتهای موقتی در اثر لباس و گیاه و حیوانات و آلرژی و پسوریازیس یا سایر عارضههای پوستی اشتباه میگیرند. تفاوت اینها در طول مدت و الگوی قرمزی و التهاب است. از خودتان بپرسید چه مدت است که دچار این عارضه پوستی هستید، آیا اولین بار است که دچارش میشوید، آیا سابقهی آسم و آلرژی دارید، و آیا کسی در خانوادهتان دچار چیزی شبیه این عارضه بوده است. اگر قرمزی و التهاب پوستتان در نواحی چینخوردگی پوست است، پس به احتمال زیاد اگزما دارید. همچنین از آنجایی که این بیماری ارثی است، احتمالاً همین علائم را در کودکی هم داشتهاید و حالا تکرار شده است. اگر اولین بار است که پوستتان چنین واکنشی نشان میدهد، یا به ندرت روی میدهد پس احتمالاً ناشی از یک حساسیت و تحریک پوستی است نه اگزما.
علائم دیگری نیز دارید؟
یادتان باشد که پوسته شدن پوست میتواند ناشی از عوارضی چون پسوریازیس یا درماتیت تماسی نیز باشد یا ممکن است فقط به دلیل خشکی پوست یا خشکی هوای داخل خانه بروز کرده باشد. اگر در محل زندگیتان آلرژنها و آلایندهها زیاد هستند یا از وسیلهی گرمایشی در فضای بسته استفاده میکنید، پوستتان به احتمال زیاد خشک خواهد شد؛ اما اگر دچار اگزما باشید، خشکی پوست آن را تشدید میکند. معیارهایی که گفتیم را بررسی کنید تا در تشخیص اگزما از سایر عوارض پوستی، کمتر دچار اشتباه شوید.
نکاتی برای کنترل اگزما
مرطوبکننده بزنید: مهمترین نکتهی مراقبتی برای افرادی که دچار اگزما هستند این است که به طور مرتب از مرطوبکننده استفاده کنند. هدف این است که رطوبت زیاد به پوستتان برسد. در اگزما، لایهی دفاعی پوست آسیب میبیند، در نتیجه محرکها میتوانند پوست را ناراحت کرده و منجر به خشکی و خارش پوست شوند.از صابون استفاده نکنید: صابون چربی و آلودگی را از پوست پاک میکند. صابون قلیایی و پوست اسیدی است و به هم زدن تعادل PH پوست میتواند اگزما را تشدید کند. البته همهی صابونها برای اگزما بد نیستند. بهتر است از صابونهای ملایمی استفاده کنید که برای پوستهای حساس مناسباند.با آب داغ دوش نگیرید: آب ولرم برای حمام کردن شما مناسبترین است. گرمای زیاد آب باعث میشود چربیهای پوست از بین بروند و علائم اگزمایتان بدتر شود. ضمناً آب داغ میتواند ماستسِلها را تحریک کند. ماستسِلها هیستامین ترشح میکنند و نتیجهی آن، خارش پوست خواهد بود.
از محرکها دوری کنید: کسانی که اگزما دارند نسبت به محرکهای محیطی حساسترند. محرکهایی مانند دود سیگار، فرمالدهید موجود در ضدعفونیکنندههای خانگی و… میتوانند اگزما را تشدید کنند. نسبت به عواملی که اگزمایتان را بدتر میکنند آگاه باشید، مثلاً گردوخاک، دود و گرمای زیاد.ضدآفتاب مناسب انتخاب کنید: ضدآفتاب برای همه لازم است از جمله افرادی که اگزما دارند، اما به این شرط که نوع درست آن را انتخاب کنند. اگر دچار اگزما هستید از ضدآفتابهای حاوی زینک اکساید و تیتانیوم دی اکسید استفاده کنید که با پوست ملایمترند.محل اگزما را نخارانید: وقتی گرفتار چرخهی خارش و خراش اگزما میشوید خیلی سخت است که دست از خاراندن بکشید؛ اما میتوانید ظرفی از آب یخ و پارچه کنارتان داشته باشید و پارچهی آغشته به آب یخ را روی محل خارش بگذارید. این شیوه مفید است؛ زیرا سرما و خارش مربوط به فیبرهای عصبی مشابهی میشوند و سرما میتواند پیامهای عصبی مربوط به خارش را متوقف کند.