دختران مجرد و ساعت ازدواج

بررسی اجمالی علل تجرد در دختران
همه جوامع برای تحقق مقاطع مهم زندگی مانند شروع شغل، زمان ازدواج، فرزند دار شدن، بازنشستگی و …زمان بندی اجتماعی دارند که به این انتظارات درجه بندی شده سنی برای رویدادهای خاص زندگی، ساعت اجتماعی اطلاق می‌شود. به‌موقع یا بی‌موقع بودن این مسئله بر عزت نفس افراد تأثیر بسزایی دارد زیرا افراد خواسته یا ناخواسته به مقایسه اجتماعی از شرایط خود می‌پردازند و پیشرفت و موقعیت خود را با دیگران مقایسه و ارزیابی می‌کنند. یکی از این الگوهای زمان بندی شده اجتماعی، زمان ازدواج در جوانان به‌خصوص زمان ازدواج دختران است.
یکی از الگوهای زمان بندی شده اجتماعی، زمان ازدواج در جوانان به‌خصوص زمان ازدواج دختران است.
ازدواج یک امر جهانی است که در تمام جوامع و در طول تاریخ وجود داشته و به یک مجموعه از نیازهای اساسی انسان پاسخ می‌دهد. بقای نسل و پرورش فرزندان، تحقق آرزوی دیرین کودکی برای پدر و مادر بودن و دستیابی به عالی‌ترین سطح دوستی و صمیمیت ، ارتباط گرم و دوجانبه عاطفی- جنسی و تقسیم کار و همکاری و همراهی در طول زندگی در شمار اساسی‌ترین کارکردهای تشکیل زندگی مشترک است.
این پیمان در زندگی انسان به‌خصوص زنان از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا موجودیت دو انسان را از جهات مختلف به هم پیوند می‌دهد. از نظر روانشناسی، توانایی در ایجاد یک رابطه صمیمی که مستلزم مصالحه و گذشت است، به احساس هویت شخصی فرد بستگی دارد هویتی که پایه‌های آن در دوران پیشین زندگی شکل گرفته است. افرادی که از هویت برخوردارند آماده‌اند که هویت خود را با فرد دیگری سهیم شوند، این مسئله نوعی از خود گذشتگی متقابل بین کسانی که شریک زندگی یکدیگرند،ایجاد می‌کند.
وجود روابط آزاد و گسترده جوانان و بدبینی نسبت به انتخاب همسر، بالا رفتن هزینه‌های زندگی همراه با بالا رفتن توقعات افراد، سست شدن پیوندهای خانوادگی، تقلیل حمایت‌های مادی و معنوی والدین از فرزندان، افزایش پدیده چند همسری و تعدد زوجین و… از علل عمده‌ای است که دختران امروزی بااحتیاط زیادی برای ازدواج اقدام کرده و یا آن را دایما به تأخیر می‌اندازند. اما به‌راستی تنها این عوامل است که باعث به تأخیر انداختن ازدواج در دختران ایرانی شده است؟چرا امروزه بر خلاف گذشته ازدواج در میان دختران به تأخیر افتاده است؟ عده‌ای از این دختران تمایلی به ازدواج ندارند و حتی عده‌ای دیگر از تجرد خویش راضی و خشنود هستند.
این در حالی است که پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهد زنان متأهل در مجموع خوشبخت‌تر و راضی‌تر از مجردها هستند و احساس شادکامی بیشتری می‌کنند. همچنین زنان متأهل نسبت به دختران مجرد از استرس کمتری رنج می‌برند زیرا ازدواج امنیت خاطر فراوانی برای زنان به همراه دارد و این مسئله احتمالاً به علت حمایت دو جانبه ای است که در ازدواج موفق، به چشم می‌خورد.
عوامل بازدارند ازدواج در دختران
1- ایجاد ناهماهنگی تحصیلی بین دو جنس: با توجه به گسترش روز افزون تعداد دختران تحصیل کرده و از طرف دیگر تمایل پسران برای ورود سریع‌تر به بازار کار و امتناع از ادامه تحصیلات دانشگاهی، موجب شده است که توازن و هماهنگی تحصیلی بین دختران و پسران جامعه ایرانی کاهش چشم گیری یابد و همین مسئله باعث شده که بسیاری از دختران حاضر به ازدواج با مردانی با تحصیلات پایین‌تر از خودشان نباشند. نتیجه چنین ناهماهنگی چیزی جز تجرد دختران نخواهد بود.
2- میل به ادامه تحصیل در دختران: با تغییرات چشم گیر فرهنگی و اجتماعی که در سال‌های اخیر در جامعه ما شکل گرفته، عده کثیری از دختران مانند گذشته نمی‌خواهند نقش واحد و یک بعدی را در جامعه ایفا کنند، مثلاً فقط نمی‌خواهند در خانواده نقش یک همسر و مادر را ایفا کنند بلکه تمایل زیادی به ادامه تحصیلات، کسب مدارج بالای علمی و به دنبال آن دستیابی به موقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی بالا هستند. همین مسئله باعث شده که تمرکز بسیاری بر ادامه تحصیلات تا مدارج بالاتر داشته و برای نیل به این خواسته فرصت‌های ازدواج را نادیده گرفته و بیشتر به دنبال استقلال فردی خویش باشند.
3- بدبینی نسبت به مردان: مسلماً در زندگی زناشویی، فردی که بیش از دیگری عشق و محبت را طلب می‌کند، زن است. زنان به‌طور عمده برای دستیابی به یک رابطه عمیق عاطفی برای ازدواج اقدام می‌کنند و این در حالی است که با ایجاد برخی تغییر و تحولات در جامعه کنونی ما بسیاری از دختران جامعه ما شاهد اتفاقات تلخ در زندگی اطرافیان و دوستان خویش مانند گرایش برخی از مردان به تعدد زوجین و یا اقدام به عقد موقت، باعث شده که دسته‌ای از دختران این اقدامات را به‌اشتباه به همه مردان تعمیم داده و از ازدواج سر باز زنند و به این باور اشتباه می‌رسند که همه مردان قابل اعتماد نبوده و به زندگی زناشویی خود وفادار نمی‌مانند.
4- منطق افراطی: احساس و منطق دو وجهه مهم طبیعت انسانی است که در امور مختلف زندگی باید به هر دو این مقوله‌ها پرداخته شود و هیچ یک از آن‌ها نباید نادیده انگاشته شود و یا مورد توجه بیش از حد قرار گیرد. در برخی از دختران مشاهده می‌شود که غلبه افراطی منطق بر احساس و حسابگری شدید، موجبات تجرد یا ازدواج دیر هنگام آن‌ها را ایجاد کرده است.این دسته از دختران خواستگاران خود را بیش از حد مورد ارزیابی‌های موشکافانه قرار می‌دهند و دایما مراقب‌اند که مسئله‌ای از نظر آن‌ها جا نیفتاده و تصمیمی ناپخته و نسنجیده نگیرند.
البته در بیان علل تجرد دختران به عوامل بیشتری می‌توان پرداخت اما به نظر می‌رسد که مؤلفه‌های یاد شده بیش از دیگر عوامل مهم بوده و دارای فراوانی و شیوع بیشتری است.
بیشتر دخترانی که تجردشان انتخابی و خود خواسته بوده و از شرایط کنونی خود راضی هستند، رویکرد خاصی نسبت به زندگی دارند. این صفات گاهی اوقات شامل باریک بینی بیش از حد، استقلال و اعتماد به خود، طرز تفکر خاص و گاه داشتن هوش و استعداد بسیار بالا است.
در ضمن باید به این نکته توجه داشت که دختران مجرد از گروه‌های آسیب دیده و یا گروه‌هایی که واجد برخی خصوصیات ظاهری و روانی خاص هستند، محسوب نمی‌شوند بلکه تجرد بیشتر این دختران به‌ویژه آن‌هایی که تجردشان انتخابی و خود خواسته بوده و از شرایط کنونی خود راضی هستند، ناشی از رویکرد خاصی است که به زندگی دارند و به همین علت آن‌ها را از افراد دیگر متمایز و متفاوت می‌سازد. این صفات گاهی اوقات شامل باریک بینی بیش از حد، استقلال و اعتماد به خود، طرز تفکر خاص و گاه داشتن هوش و استعداد بسیار بالا است. پاره‌ای از مطالعات نشان داده است دخترانی که در دوره کودکی و نوجوانی، نسبت به همسالان خود از هوش و استعداد بالایی برخوردارند، در دوران جوانی نتوانستند همسر مناسبی برای خود انتخاب کنند.
اگر چه این ویژگی‌ها در بین بیشتر دختران مجرد تا حدودی مشترک است، اما شدت این ویژگی‌ها در بین این دسته از دختران متفاوت است و بسیاری از دختران مجرد، این صفات را فقط در دامنه محدودی از رفتارهای خود آشکار می‌سازند.