به باور برخی روان شناسان، غالب کشاکش‌های خانوادگی، سردی‌ها و خانه گریزی‌ها، بدزبانی‌ها و جدایی‌ها به دلیل نبود جاذبه الهی یعنی مودت و رحمت و شفقت و بهره‌مندی از آرامش روانی است.
به باور برخی روان شناسان، غالب کشاکش‌های خانوادگی، سردی‌ها و خانه گریزی‌ها، بدزبانی‌ها و جدایی‌ها به دلیل نبود جاذبه الهی یعنی مودت و رحمت و شفقت و بهره‌مندی از آرامش روانی است. حتی ریشه بسیاری از اختلالات رفتاری و کژروی‌های اجتماعی مثل اعتیاد به سیگار و الکل و مواد مخدر در بین برخی زنان و مردان متأهل را می‌توان در ناامنی روانی و فقر عاطفی بین همسران جستجو کرد. (۱)
راه‌های تحکیم مودت:
چه کنیم تا پیوند و صمیمیت و نشاط روحی و شفقت میان زن و شوهر استمرار یابد و جاذبه الهی مودت، عمیق و ریشه دار گردد؟
در پاسخ این سئوال اگر چه محققان توصیه‌های فراوانی بیان کرده‌اند، اما مهم‌ترین راه‌های ان به اختصار ذکر می‌شود:
۱) گذشت و اغماض:
از میان توصیه‌هایی که اسلام به زن و شوهر کرده، گذشت و اغماض هر یک از لغزش‌ها و کج خلقی‌های دیگری و چشم‌پوشی و نادیده گرفتن اشتباهات و خطاهای یکدیگر در درجه اوّل قرار دارد.
۲) به بهترین نامی که او دوست دارد صدایش کند. (۲)
اسلامی می‌خواهد همواره تنور عشق و محبت و صفا و صمیمیت میان زن و شوهر گرم باشد، از این رو توصیه می‌کند با واژه‌ها و نامی یکدیگر را صدا کنند که همسر خیلی خوش دارد، مثلاً عزیزم.
۳) سلام کردن:
زن و شوهر در سلام گفتن به همدیگر پیشی بگیرند. هنگام وارد شدن به خانه با صدای بلند و با خوش رویی، و نشاط و محبت آمیز سلام بگوید و موقع بیرون رفتن از خانه، با همان کیفیت خداحافظی کند، حتی هنگامی که از خواب بیدار می‌شوند، به همدیگر سلام کنند.
۴) پیشواز و بدرقه رفتن:
لازم است که زن هنگام بیرون رفتن شوهر او را بدرقه کند و مرد با نشاط با همسرش خداحافظی نماید. موقع داخل شدن به خانه به استقبال شوهرش رود و اگر چیزی خریده، از دستش بگیرد وخدا قوّتی به او بدهد. شوهر نیزخسته نباشید بگوید و خدا قوّتی به همسرش بدهد و از کارها و زحماتش تقدیر وتشکر کند.
روزی مردی خدمت پیامبر اسلام (ص) آمد و عرض کرد:
همسری دارم که هرگاه وارد خانه می‌شوم، به استقبال من می‌آید و چون خارج می‌شوم، بدرقه‌ام می‌کند. هنگامی که مرا ناراحت ببیند می‌گوید: اگر برای مخارج زندگی ناراحتی، بدان که خدا روزی ما را تضمین کرده، پس بی‌جهت غصه نخور، اگر برای آخرت ناراحتی، خدا غصه‌ات را زیادتر کند.
پیامبر (ص) فرمود: ” خداوند روی زمین کارگزارانی دارد و همسر شما یکی از عاملان و کارگزاران خدا روی زمین است. خداوند به خاطر زن استقبال و بدرقه و حرف‌هایش، نصف پاداش شهدا را به او عنایت می‌کند.”(۳)
۵) سخن محبت آمیز هنگام تندی و خشونت:
گفتگو و سئوال و پاسخ زن و شوهر باید مؤدبانه، محبت آمیز و صمیمی باشد و در برابر کلمات تند و خشنی که گاه از همسر خود می‌شنود، متانت، حوصله و بزرگواری نشان دهد تا صحنه نزاع به مجلس شوخی، و میدان رزم و ستیز به مجلس بزم تبدیل شود.
مؤثرتر از کلمات و واژه‌ها برای ایجاد محبت و نفرت، آهنگ صدا، حرکات دست و چشم و ابرو و سایر اعضا یا سکوت‌های به جا و طرز نگاه کردن به همسر است.
۶) نظافت و تمیزی شوهران:
اسلام برای دلگرم شدن زنان به زندگی و جلب محبت آنان به مردان توصیه می‌کند که لباس و سر و وضع خود راتمیز و اصلاح کنند؛ مسواک بزنند و آراسته و پاکیزه باشند تا زنانشان به نامحرم تمایل پیدا نکنند.
پیامبر اکرم (ص) در دنباله این حدیث می‌فرماید: “گروهی از مردان بنی‌اسرائیل چنین نکردند، در نتیجه زنانشان ازآنان دلسرد شدند و با گرایش به نامحرم به زنا رو آوردند.”(۴)
۷) آرایش و پیرایش زنان برای شوهران:
اسلام به زنان توصیه می‌کند که خود را برای همسران در منزلزینت و آرایش کنید و با لباس و آرایش در زیباترین چهره و قیافه نزد شوهران جلوه‌گری نمایید تا همسرانتان به زنان نامحرم دل نبندند. نیز بانوان را از ظاهر کردن آرایش و پیرایش‌شان نزد نامحرم نهی کرده است. امام صادق (ع) فرمود:”سزاوار نیست که زن هیچ گاه، حتی در پیری و کهنسالی، بدن خود را بدون زینت گذارد، اگر چه با آویزان کردن گردن بندی باشد، چنان که سزاوار نیست که (چشم و ابرو) دست آنان بدون رنگ باشد”. (۵)
۸) تهیه هدیه و سوغات:
زن و شوهر لازم است به بهانه‌های مختلف زمین? فراهم کردن خوشحالی همدیگر را فراهم سازند، مثلاً در سالگرد تولد، ازدواج، یا اعیاد مذهبی و هنگام بازگشت از سفر با تهیه هدایا و سوغات اسباب خوشحالی همدیگر را فراهم کنند.
۹) عیب پوشی و رازداری:
یکی از ویژگی‌های همسران شایسته و وفادار، رازداری است. زن و شوهر باید حافظ اسرار یکدیگر باشند، چنان که قرآن می‌فرماید “لباس”(۶) یکدیگر باشند و عیب‌ها و ضعف‌ها و کمبودهای زندگی را برای دیگران اگر چه نزدیک‌ترین فرد باشد نقل نکنند. بدانند افشای عیب و اسرار همسر خیانت تلقی می‌گردد.
خداوند یکی از همسران پیامبر (ص) را به خاطر افشای سرّ همسرش مورد نکوهش و ملامت قرار می‌دهد و در صورت تکرار وی را به طلاق تهدید می‌کند. (۷)
۱۰) اظهار محبت‌ها و دوستی‌ها:
زن و شوهر باید بدانند که روی کره زمین نزدیک‌تر از همسرش کسی نیست، پس اگر سعادت و خوشبختی می‌خواهند، لذت و صفای زندگی می‌طلبند، غمخوار و دلسوز یکدیگر باشند و محبت‌ها را از درون دل خود به زبان جاری کنن و محبت و علاقه قلبی خود راابراز نمایند.
پی نوشت:
۱ – غلامعلی افروز- همسران برتر ص ۳۰ – ۲۹.
۲- اصول کافی، ج ۲، ص ۶۴۳.
۳ – وسائل الشیعه، ج ۱۴، ص ۱۷.
۴ – نهج الفصاحه، ص ۷۲، ش ۳۷۸.
۵ – وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۴۱ و ج ۱۴، ص ۱۶۳.
۶ – بقره (۲)، آیه ۱۸۷.
۷ – تحریم (۶۶)، آیات ۶ – ۴.
