ریزهکاریهای یک گلهگزاری
بهتر است بهجای قهر با همسر با خودخواهیمان خداحافظی کنیم و بپذیریم رابطهای معقول و موردپسند است که بر حس احترام به عقیده و گفتار طرف مقابل استوار باشد. همسرمان را همانطور که هست بپذیریم و بدانیم برای اینکه او به خواسته منطقیمان توجه کند، لازم است ما نیز به خواستهاش احترام بگذاریم. باید به شیوه پسندیدهای با او حرف بزنیم. اگر با او صحبت نکنیم از کجا بداند چه خواستهایی داریم؟ کسانی که معتقدند از این راه طرفی نبستهاند باید بدانند به شیوه گفتوگو و مذاکره خانوادگی آشنایی کافی نداشتهاند.
هر گفتوگویی آدابی دارد که اگر به همه نکتهها و ریزهکاریهایش توجه شود، پایانی خوش بههمراه خواهد داشت، اما اگر با پیشبینی و سیاست از قبل تعیین نشده شروع به شکوه و شکایت کنیم، چهبسا وضع را از آنچه که هست بدتر خواهیم کرد. نکتههایی که در پی میآید،آداب یک گلهگزاری صحیح را شرح میدهد:
۱. وقت گفتوگو را کوک کن
برای گفتوگو باید زمان درستی را انتخاب کنید، زمانی که هر دو طرف از هر فکر و دغدغهای آزاد باشند و تمام توجه و تمرکزشان را به موضوع معطوف کنند. در ابتدا همسران باید بر روی این زمان مناسب توافق داشته باشند. عین بیمنطقی است که انتظار داشته باشیم طرف مقابلمان همیشه در دسترس و آماده صحبت باشد.
تصور کنید مردی میخواهد درباره مسئلهای با همسرش صحبت کند، اما درست در همان لحظه زن باید بچه را بخواباند. در اینجا مرد باید موقعیت را تشخیص بدهد و مدتی صبر کند تا همسر کارش را انجام دهد. همینطور، زن نیز نباید بهمحض اینکه شوهر از کار روزانه به خانه بازمیگردد، بنای گله و شکایت را بگذارد.
۲. جایی همین نزدیکیها
بهغیر از زمان، مکان مناسب هم برای صحبت و گفتوگو بسیار اهمیت دارد. برای رسیدن به یک نتیجه مفید نمیتوانیم در هر جایی صحبت کنیم. بهترین مکان جایی است که صدای تلفن و یا بچهها و یا دیگران تمرکز دو طرف را برهم نزند.
۳. گفتوگو بهشرط لبخند…
در هنگام گفتوگو، لازم است هر دو طرف در شرایط خوبی باشند. اگر قلبشان با آن کار نباشد، احتمال اینکه به توافق و نتیجه برسند خیلی ضعیف است. همچنین اگر در حین صحبت و گفتوگو یکی از طرفین خسته و بیحوصله شود، باید ادامه گفتوگو را به زمان دیگری بسپارند تا به نتیجه بهتری برسند. بهویژه اگر موضوع گفتوگو، شدید و حاد باشد بهتر آن است که از همان شروع صحبت دراینباره به توافق برسند. درصورتیکه هر دو زوج یا یکی از آنها در شرایط روحی خوبی نباشد و یا قادر به فکر کردن درباره موضوع موردنظر نباشد سخنانشان به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
۴. در حضور احترام، گفتوگو کنید
بدون یک احترام متقابل، هیچ رابطه دوستانه و سالمی به وجود نمیآید؛ چراکه برای دستیابی به یک توافق واقعی، حضور احترام ضروری است.
یکی از لوازم احترام به یکدیگر آن است که همیشه در حین بحث و گفتوگو، بین موضوع مورد بحث و شخصی که با او بحث میکنیم، تفاوت قائل شویم. باید بیاموزیم که رفتار شخص را طرد کنیم نه خود او را.
اگر همسر من حرفی بزند یا کاری انجام دهد که باعث آزار و اذیت من بشود، کاملاً منطقی است که از رفتارش ناراحت و دلخور شوم، اما غیرمنطقی است که رفتار او باعث شود عشق و احترامی که نسبت به او داشتهام نیز از میان برود. بیاعتنایی و بیتوجهی به او بهعنوان یک شخص، نهتنها غیرمنطقی است بلکه بر روابط دوستانهمان نیز تأثیر سوء میگذارد.
۵. نیتتان را صابون بزنید
در آغاز گفتوگو و نیز در جریان آن هیچگاه این نکته را فراموش نکنید که هدف شما از این صحبت، رفع مشکلات فیمابین است نه غلبه بر طرف مقابل و به کرسی نشاندن حرف خود. از همینرو لازم است زن و شوهر با حسنظن و خوشبینی با هم حرف بزنند و هیچگاه درصدد محکوم کردن و شکست دادن طرف مقابل برنیایند.
اگر صداقت، رخ نشان دهد، اعتماد حضور مییابد و گفتوگو با آرامش پیش میرود، بدون اینکه کسی ناراحت شود. آنوقت هر دو طرف میتوانند بهجای دفاع از موقعیت خودشان، بر موضوع مورد بحث تمرکز کنند.
شاید بتوان گفت حساسترین عامل برای تداوم یک گفتوگوی موفق، خلوص انگیزههاست. توافق متقابل در صورتی حاصل میشود که هر دو طرف نسبت به حسن نیت و پاکی انگیزه طرف مقابل اطمینان داشته باشند.
۶. چند مثقال انصاف، چند گرم منطق
یکی از پیششرطهای مذاکره، رعایت انصاف و منطق است. فقط شرایط و مشکلات خودتان را نبینید. سعی کنید طرف مقابل را هم درک کنید. اصلاً خودتان را بهجای او بگذارید. با این کار بهتر میتوانید به مشکلات او پی ببرید. منصف باشید.
۷. ذهنتان را روی کاغذ کپی کنید
پیش از آنکه دلخوری خود را با همسرتان در میان بگذارید، ابتدا عین آن را روی کاغذ بنویسید. بهاینترتیب، سهم خود را در پیشامد مربوطه بهتر خواهید دید. از سوی دیگر نوشتن ماجرا از ابتدا تا انتها باعث آرامش نسبیتان میشود و درعینحال با یادآوری اتفاقات، به علتهای آن بهتر آگاه میشوید.
۸. اسرار مگو را به کسی نگو
پیش از صحبت با همسر، هرگز موضوع را با دیگران (مثلاً مادر، خواهر و…) مطرح نکنید؛ چراکه ممکن است آنها با راهنماییهای غلط خود، مشکل را بیش از حد بزرگ جلوه دهند و شما را به تصمیمگیریهای عجولانه و نپختهای وادارند.
۹. من عاشق حس تفاهمم!
در ابتدای صحبت تأکید کنید قصد شما از مطرح کردن این رنجشها، رسیدن به حسنتفاهم است؛ زیرا معتقدید قهرهای طولانی و جدال، بیهوده است و راه به جایی نمیبرد.
۱۰. کاسب امتیاز نباشید
پیشاپیش یادآوری کنید شاید اصل ماجرا یک سوءتفاهم باشد و قصدتان از صحبت رفع آن است. مکرراً یادآور شوید که در پی حل مشکلات فیمابین هستید و نه امتیازاتی که از این راه بهدست میآورید.
۱۱. مچگیری ممنوع
سعی کنید از نکات مثبت کارهای اخیر همسر یا آنچه از او پسندیدهاید ذکری به میان بیاورید تا فضای مذاکره صمیمی شود. انتقادهای پیدرپی، مچگیریهای دائمی و محکوم کردنهای معمول، روحیه طرف را خراب میکند. نخواهید به او ثابت کنید که همیشه اشتباه کرده است و شما بخشنده بودهاید. از راه تشویق بهتر میتوانید در دیگران تغییر مثبت بهوجود آورید.
۱۲. شاید من مقصرم
تأکید کنید ممکن است مقصر این ماجرا خودتان باشید؛ بنابراین محض رفع دلخوریها اقدام به صحبت کردهاید. اگر تقصیری داشتهاید حتماً آن را بازگو کنید و از همسرتان پوزش بخواهید. این کارتان، فضای گفتوگو را بهبود میبخشد. در این صورت همسرتان نمیاندیشد محاکمهای در کار است. در ضمن، او نیز بهنوبه خود آماده پذیرفتن اشتباهاتش میشود.
۱۳. مثل عقرب نیش نزنید
ضمن حل مسائل سعی کنید حرفهایتان را با زخمزبان، کنایه، تحقیر و تمسخر و تخطئه بیان نکنید؛ زیرا وضع از آنچه هست بدتر میشود. یک گفتوگوی خوب، از تهدید، ارعاب و حمله به دور است؛ یعنی شخصیت همسرتان را درهم نشکنید، او را زیر سؤال نبرید و نخواهید ضعف، ناتوانی و بیعرضگی او را ثابت نکنید.
۱۴. وسط بحث ترازو نیاورید
در ضمن گفتوگو هرگز همسرتان را با دیگران مقایسه نکنید و محاسن آنها را به رخش نکشید. اگر میخواهید مقایسهای در کار باشد سعی کنید او را با خودش، یعنی خطای احتمالیاش را با رفتار خوب خودش در موقعیتی دیگر مقایسه کنید.
۱۵. دفتر خاطرات را ورق نزنید
از گذشتههای دور یاد نکنید و پس از رفع دلخوری او را وادار نسازید به گناهش اعتراف کند و از شما عذر بخواهد. این امر، غرورش را شکسته و او را جری میکند.
۱۶. با دنده یکدندگی نرانید
از یکدندگی و لجاجت بپرهیزید. بر چیزی هرچند درست پافشاری نکنید. اگر موضوعی در آن جلسه حل نشد، گفتوگو را به جلسه بعد موکول کنید و به همسرتان بگویید: «چطور است بقیه حرفهایمان را وقت دیگری بزنیم.» هیچوقت منطقتان را بیاشتباه ندانید.
۱۷. عطر صمیمیت بزنید
با لحنی دوستانه و مهربانانه صحبت کنید. تمام مدت گفتوگو مواظب باشید خشمگین نشوید. عصبانیت نهتنها شما را شخصی بیمنطق و بیانصاف جلوه میدهد، بلکه مانعی بر سر راه خواستههایتان فراهم میسازد. همچنین اگر احساس کردید که طرف صحبت شما خشمگین است به او فرصت دهید این انرژی مخرب را تخلیه کند و همه حرفهایش را بزند و به آرامش برسد. پس از ایجاد فضایی آرام، گفتوگو روند واقعی خود را پیدا میکند.
۱۸. چشم از او برندارید
هنگامیکه همسرتان درباره مطلبی توضیح میدهد، همه حواس خود را متوجه او سازید. با این رفتار خود ثابت کنید که او نیز دارای حقوحقوقی است. رعایت این امر مهم افزون بر آنکه شما را به همکاری بیشتر تشویق و ترغیب میکند، موجب واکنش مشابهی نیز از سوی شخص مقابل میشود.
۱۹. پابرهنه وسط حرف او ندوید
در هنگام صحبت کردن همسرتان سراپا گوش باشید. فرصت دهید تا اظهارنظر کند. با این رفتارتان ثابت میکنید که او نیز حق دارد هر چه میخواهد بگوید. از طرفی، همسر شما با حرف زدن تخلیه روانی میشود. وقتی گفتههایش تمام شد، آرامش و راحتی زیادی احساس خواهد کرد و پیش خود خواهد گفت من هم حرفم را زدم. بهاینترتیب، امکان آشتی و رسیدن به تفاهم مطلق فراهم میشود.
۲۰. کیک آشتی بپزید
به هر شکل ممکن میتوانید رفع دلخوری را جشن بگیرید. خانم میتواند از هنر آشپزی بهره بگیرد و کیک یا شیرینی بپزد و آقا میتواند شاخهای گل یا هر چیز جزئی موردعلاقه همسرش را به او هدیه کند. با بهرهگیری از این شیوهها، صمیمیت و آرامش مهمان همیشگی خانه شماست.
منابع:
۱. راز تفاهم در زندگی زناشویی
۲. چگونه با همسر خود سازش کنید