آنفولانزا ویروسی است که باعث بروز و گسترش بیماری های عفونی در دستگاه تنفس (بینی، گلو و ریه ها) میشود. برای بیشتر افراد، آنفلوانزا خود به خود رفع می شود. اما، آنفولانزا و عوارض آن میتواند خطرناک و کشنده باشد. این بیماری بیشتر در اوایل فصل پاییز شایع میشود و تا ابتدای فصل بهار ادامه پیدا میکند.انفولانزا همیشه هست و همه ساله در زمانی که هوا روبه سردی و آلودگی میرود شیوع بیشتری پیدا میکند. امسال و با شروع پاییز (مهر ۱۴۰۲) رفته رفته آمار مبتلایان به آنفولانزا در ایران درحال افزایش است. رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، با توجه به احتمال افزایشی بودن آمار مبتلایان، تزریق واکسن آنفولانزا را به گروههای پرخطر مانند سالمندان و افراد دارای بیماریهای زمینهای توصیه کرد. همچنین بهتر است در محیطهای شلوغ و سربسته از ماسک استفاده نمایید.
علائم آنفولانزا
بیشتر علائم انفولانزا مشابه با سرماخوردگی است که با آبریزش بینی، عطسه و گلودرد همراه است. علائم انفولانزا ناگهانی بروز میکند اما علائم سرماخوردگی به تدریج بروز میکند. همچنین علائم آنفولانزای جدید در ایران نیز مانند قبل است و فقط شدت آن متفاوت است.
سردرد – علائم انفولانزا
سردرد میتواند از اولین علائم انفولانزا باشد. برخی از علائم آنفولانزا مانند حساسیت به صدا و نور نیز میتواند در این مرحله ایجاد شود.
دردهای عضلانی – علائم انفولانزا
بدن درد و دردهای عضلانی معمولاً در ناحیه پشت گردن، پشت، بازوها و پاها احساس میشود. این درد که از علائم آنفولانزا میباشد، میتوان شدید بوده و شما را از انجام کارهای روزمره باز دارد.
سرفه های خشک و مداوم – علائم انفولانزا
سرفه خشک و مداوم جزو علائم آنفولانزا است. احتمال دارد شدت سرفهها با پیشرفت بیماری بدتر، ناخوشایندتر و دردناکتر شود. احتمال دارد در دوران بیماری تنگی نفس یا ناراحتی در قفسه سینه نیز داشته باشید. بسیاری از سرفههای مربوط به علائم انفولانزا حدود ۲ هفته طول میکشند.
- تب و لرز
- تنگی نفس
- چشم درد
- اسهال و استفراغ که در کودکان بیشتر از بزرگسالان دیده می شود.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند؟
- کودکان خردسال زیر ۵ سال، به ویژه کودکان زیر ۶ ماه و در بزرگسالان بالای ۶۵ سال
- بانوان باردار و به خصوص بانوانی که به تازگی زایمان کردهاند.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
- افرادی که دارای بیماری های مزمن مانند آسم، بیماری قلبی، بیماری کلیوی، بیماری کبد و دیابت هستند.
- افرادی که بسیار چاق هستند و دارای شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر هستند.
راههای انتقال ویروس آنفولانزا
ویروس آنفولانزا از یک فرد به فرد دیگر قابل انتقال است. وقتی فرد دچار این بیماری میشود با سرفه یا عطسه باعث پخش ویروس در هوا میشود. همچنین زمانی که فرد اشیای آلوده به ویروس مانند دستگیرهی درب را لمس میکند و دست آلوده را به دهان و بینیاش میزند، ممکن است به این ویروس مبتلا شود.
تفاوت و شباهت ویروس آنفولانزا با سرماخوردگی
سرماخوردگی و آنفولانزا در ابتدا شبیه به هم هستند. هر دو بیماری تنفسی هستند و میتوانند علائم مشابهی ایجاد کنند. اما ویروسهای مختلف باعث ایجاد این دو بیماری میشوند و علائم میتوانند به شما در تشخیص تفاوت بین آنها کمک کنند.
سرماخوردگی و آنفولانزا هر دو علائم مشترکی دارند که شامل:
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- عطسه کردن
- بدن درد
اما اصلیترین تفاوت این دو بیماری در شدید بودن علائم است. علائم آنفولانزا شدیدتر از علائم سرماخوردگی است. سرماخوردگی به ندرت باعث به وجود آمدن بیماریهای دیگری میشود اما آنفولانزا باعث به وجود آمدن این بیماریها میشود:
- سینوزیت
- عفونت های گوش
- ذات الریه
- سپسیس
تفاوت ویروس آنفولانزا و کرونا
دربرخی از موارد علائم کرونا و انفولانزا بسیار شبیه به هم هستند با این وجود تفاوتهایی نیز وجود دارد که شامل:
- سرعت انتقال؛ سرعت انتقال آنفولانزا بیشتر است.
- دورهی نهفتگی؛ آنفولانزا دوره نهفتگی کوتاهتری نسبت به کرونا دارد.
- تنگی تنفس از علامتهای شایع کرونا است اما آنفولانزا معمولا باعث تنگی تنفس نمیشود.
- تعداد افرادی که از طریق فرد دیگر به کرونا مبتلا میشوند؛ بیشتر از آنفولانزا است.
- کودکان، بر خلاف کرونا از عوامل مهم انتقال ویروس آنفولانزا در اجتماع هستند.
- وخامت بیماری و احتمال ابتلا به عفونت حاد در کرونا نسبت به آنفولانزا بیشتر است.
دوران نقاهت آنفولانزا
دوره نهفتگی آنفولانزا معمولاً ۱ تا ۴ روز است. این بیماری مسری در صورتی که شدید باشد میتواند ۷ تا ۱۴ روز افراد را درگیر کند. در دوران نقاهت، افراد باید استراحت مطلق داشته باشند و داروهای تجویز شده توسط پزشک را در ساعت مشخص مصرف کنند.
روشهای تشخیص آنفولانزا
برای تشخیص آنفولانزا ابتدا باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک با طی مراحل زیر تشخیص میدهد که فرد به آنفولانزا مبتلا شده یا خیر. این مراحل شامل:
۱- توجه به گفته بیمار
افراد برخی علائم در بدن خود تشخیص میدهند. پزشکان با شنیدن اظهارات بیمار و علائمی که آنها به آن درگیر هستند نخستین تشخیص خود را میدهند.
۲- معاینه بالینی
معاینه حفرههای گوش، انتهای گلو، گوش دادن به صدای ریهها، سنجیدن دمای بدن بیمار و بسیاری کارهای دیگر در تشخیص بهتر بیماریها به پزشک کمک میکند.
۳- تستهای آزمایشگاهی
پزشک فرد را برای انجام تستهای آنفولانزا به آزمایشگاههای مربوطه ارجاع میدهد تا با انجام تستهای مربوطه، حضور یا عدم حضور ویروس در بدن فرد مشخص شود.
عدم انتقال آنفولانزا به سایرین
درصورتی که به آنفولانزا مبتلا شدهاید و نگران ابتلای سایر اعضای خانواده هستید، توصیه میکنیم موارد زیر را رعایت نمائید.
- جلوی عطسه و سرفه خود را با دستمال کاغذی بگیرید و سریعاً دستمال کاغذیها را دور بیاندازید.
- برای جلوگیری از انتشار ویروس به سایر سطوح و افراد در خانه خود مدام دستانتان را بشویید.
- به هنگام حضور در مکانهای عمومی صورت خود را با ماسک بپوشانید.
- به جهت اطمینان، تست آنفولانزا بدهید.
- اگر علائم شما بدتر شدند برای درمان سریع آنفولانزا به پزشک مراجعه کنید. احتمالاً پزشک داروهای ضدویروسی برای شما تجویز خواهد کرد.
درمان آنفولانزا با دارو
داروهایی جهت بهبود و درمان آنفولانزا وجود دارند که با تجویز پزشک صورت خواهند گرفت. پزشک متخصص با معاینه و توجه به شدت بیماری، داروی مخصوص شمارا تجویز خواهد کرد. توصیه میشود از مصرف خودسرانه دارو پرهیز نمائید.
نوشیدن مایعات
افرادی که به آنفولانزا مبتلا شدهاند، باید به نوشیدن آب و مایعات، بیشتر اهمیت دهند. این راهکار هم برای آنفولانزای تنفسی و هم آنفولانزای گوارشی موثر خواهد بود. آب کمک میکند تا دهان، بینی و گلوی شما مرطوب بماند و از جمع شدن خلط و مخاط جلوگیری خواهد کرد. علائم آنفولانزا مانند تب و اسهال، باعث از دست دادن آب بدن خواهند شد و برای جبران این کم آبی، باید مایعات زیاد مصرف نمائید.
استراحت کافی
از مهمترین روشهای درمان خانگی آنفولانزا، استراحت کافی است. هنگام خواب، سیستم ایمنی بدن شما تقویت خواهد شد و این به مقابله بهتر با ویروس آنفولانزا منجر میشود. پس هنگام ابتلا به انفولانزا، برنامه زندگی خود را تغییر دهید و ساعت بیشتری را برای استراحت و خواب اختصاص دهید.
مصرف مواد حاوی زینک
اضافه کردن زینک به رژیم غذایی، یکی از راهکارهای موثر برای درمان خانگی آنفولانزا است. زینک، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و بدن را برای مقابله بهتر گلبولهای سفید با میکروبها و کاهش علائم بیماریهای ویروسی، مانند آنفولانزا، کرونا و سرماخوردگی آماده خواهد کرد. میتوانید از قرصهای حاوی زینک استفاده نمائید و یا این ماده را از رژیم غذایی خود دریافت کنید. مواد غذایی که حاوی زینک هستند، شامل: گوشت قرمز، عدس، نخود، لوبیا، آجیل، تخم مرغ و لبنیات میباشند.
مصرف آب گوشت و سوپ
اضافه کردن آب گوشت، آب قلم، سوپ گوشت و سوپ مرغ به رژیم غذایی به جبران کم آبی و هیدراته ماندن بدن کمک خواهد کرد. این غذاهای مفید و مغذی، برای تقویت و غنیسازی بدن در زمان ابتلا به آنفولانزا بسیار موثر خواهند بود. همچنین پروتئین به بازسازی سریعتر سلولهای ایمنی کمک خواهد کرد.
غرغره کردن آب نمک
یکی دیگر از روشهای درمان خانگی آنفولانزا، غرغره کردن آب نمک است. اینکار باعث بهبود گلودرد و خارج شدن مخاط داخل گلو و بینی خواهد شد. همچنین مصرف آب نمک برای بهبود ناراحتی و سوزش گلو ناشی از سرفه خشک بسیار مفید است و با خاصیت ضد باکتریایی خود، باکتریهای دهان و گلو را از بین خواهد برد.
نوشیدن چای گیاهی
از درمان خانگی آنفلونزا میتوان به مصرف چای گیاهی اشاره نمود. گیاهان مختلف، خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی بالایی دارند که میتوانند برای درمان علائم آنفولانزا نیز موثر باشد. چای سبز، چای زنجبیل، گل میخک و سایر گیاهان دارویی را دم کرده و میل نمائید. همچنین میتوانید آنهارا با عسل طبیعی شیرین نمائید.
اسانس گیاهی
برخی از اسانسهای گیاهی و طبیعی، برای درمان خانگی آنفولانزا موثر خواهند بود. بر اساس تحقیقات صورت گرفته روغن درخت چای میتواند سرعت انتقال تکثیر ویروس را کم کرده یا آنرا متوقف نماید. توصیه میشود درصورت ابتلا و به جهت جلوگیری از ابتلای سایر افراد خانواده، این اسانس را تهیه کرده و در اتاق پخش نمائید. سایر اسانسهای گیاهی شامل: روغن دارچین، روغن نعنا، روغن اوکالیپتوس، روغن آویشن، روغن لیمو و روغن پونه کوهی هستند.
دستگاه بخور
همانطور که میدانید، ویروسهایی مانند آنفولانزا و کرونا، در هوای خشک و محیطهای سربسته بیشتر دوام میآورند و باعث گسترش بیشتر آنها خواهد شد. برای جلوگیری از انتشار و بهبود بیماری، از دستگاههای رطوبت ساز یا دستگاه بخور در اتاق استفاده نمائید. همچنین تنفس بخار آب گرم (بخور دادن) به بهبود سینوسها، گلو و ریهها کمک کننده خواهد بود.
رژیم غذایی مناسب
از دیگر راهکارهای مناسب جهت درمان آنفولانزا، رژیم غذایی مناسب است. رژیم غذایی مناسب در زمان ابتلا به آنفولانزا، شامل مصرف غذاهای کم کالری، کم فیبر و پخته شده است. استفاده از غذاهای نرم و کم ادویه نیز پیشنهاد میشود، چراکه هضم آنها راحتتر بوده و به کاهش مشکلات معده کمک میکنند.