مدیریت اقتصادی خانواده با کسی شوخی ندارد

این عادت آقای «الف» شده است که هر ماه با رسیدن فیش حقوقی به دستش و پر شدن حسابش سراغ برنامه های تفریحی برود، اسکناس های تانخورده را خرج خوردن و خریدن برای خودش کند و هنوز ماه تمام نشده، حسابش را خالی کند و منتظر دوباره پر شدن آن بماند.
همسرش به قول خودش کلافه شده است. می گوید: «این رسم زندگی مشترک نیست.» می گوید: «اگر معنای مشترک بودن این باشد، پس من هم باید هر ماه حقوقم را صرفا خرج خودم کنم! در حالی که من آن را صرف پرداخت جریمه ها و قبض های ماهانه می کنم.»
اگرچه بحث های مالی در آستانه زندگی ممکن است قابل گذشت باشند و هر یک از زوج ها سخاوتمندانه هزینه های زندگی را متقبل شوند، اما با گذشت سال ها، نظر یکی از طرفین که بار اقتصاد خانواده را به دوش می کشد تغییر می کند و از کرده اش پشیمان می شود.
در این باره بد نیست به راهی که آقا و خانم «ب» برای مدیریت مالی زندگی شان ابداع کرده اند توجه کنید. آقای «ب» تعریف می کند: «در نخستین گام برای رسیدن به مدیریت مالی ایده آل در زندگی مشترک، من و همسرم ابتدا هدفی دراز را برای زندگی مان تعیین کردیم. هدف درازمدت ما خرید یک خانه است. برای رسیدن به این هدف نتیجه گرفتیم که باید پس انداز داشته باشیم.»
اما همان ابتدای کار آنها با ده ها پرسش دشوار مواجه شدند، برای مثال چه کسی باید پس انداز می کرد و چه کسی حق داشت خرج کند؟ این پول خرج کردن از جیب او، برای هر دوی آنها بود یا فقط برای خودش؟ آیا او که پس انداز می کرد باید از دلخوشی های ساده ای مثل خرید کردن و … می گذشت؟ در این صورت حاصلش چه بود؟
خانم «ب» راه حل ابداعی شان را این گونه توضیح می دهد: «ما در پایان هر هفته سراغ کامپیوتر می رویم. از خرج هایی که هر کدام برای امور اقتصادی خانواده کرده ایم نمودار تهیه می کنیم و اگر یکی بیش از دیگری خرج کرده باشد، طرف مقابل باید هفته بعد جبران کند. از طرفی هر ماه هم به شکل مشترک، بخشی از درآمدمان را پس انداز می کنیم و دست نخورده باقی می گذاریمش.»
کارشناسان مسائل اقتصادی خانواده اعتقاد دارند زوج های جوان باید مسائل مالی را پیش از آن که اسباب دلخوری شود، در خانواده حل کنند. برخی زوج ها خیال می کنند صحبت درباره مسائل مالی خانواده روابط عاشقانه آنها را خدشه دار می کند، اما واقعیت این است که کارشناسان تاکید می کنند ازدواج چیزی فراتر از یک رابطه عاشقانه است و نوعی اشتراک همه جانبه است که یکی از اجزای مهم آن پول است. اهمیت درآمد در زندگی آدم ها صرفا به دلیل نقشش در چرخاندن چرخ اقتصاد خانواده نیست، چون داشتن درآمدی مشخص حتی اگر ناچیز باشد به صاحبانش توانایی تصمیم گیری، قدرت و اعتماد به نفس می بخشد و توانمندی های اجتماعی افراد را افزایش می دهد و همسران را ملزم می کند با هم برای اهداف مهم زندگی شان تصمیم بگیرند.
همان بحثی که فکر می کنید ممکن است رابطه عاشقانه شما و همسرتان را ابتدای زندگی خدشه دار کند و امروز به صورت رازی مگو میان شما دو نفر در آمده است، سال ها پیش در زندگی مشترک آقا و خانم «ج» هم مطرح شد، اما آنها با آن مواجه شدند و پیش از آن که تبدیل به مشکل شود، به یکی از مظاهر تفاهم شان تبدیلش کردند.
تجربه آقای «ج» برای هر کدام از ما در این زمینه می تواند مفید باشد، پس به عنوان حسن ختام حرف هایش را بخوانید: «من و همسرم یک حساب مشترک داریم و در عین حال هر کدام یک حساب شخصی هم در بانک باز کرده ایم. هر ماه وقتی حقوق هایمان را می گیریم درصدی مشخص از آن را به حساب شخصی مان انتقال می دهیم و درصدی را برای تامین هزینه های زندگی، تفریح های مشترک، تعطیلات آخر هفته و… به حساب مشترک واریز می کنیم.
شاید باور نکنید، اما این تصمیم نه تنها مجبورمان می کند در خرج کردن حقوق های مان چه در امور شخصی و چه در امور مشترک با وسواس بیشتری عمل کنیم، بلکه کمک مان کرده تاجر و بحث هایمان درباره مسائل مالی زندگی به صفر برسد، چون هر اول ماه هر دو تکلیفمان را می دانیم.»