مرا، رسیده بخورید تا به خون سازیم پی ببرید.
در برگم خاصیت ضد کرم وجود دارد.
شکوفه ام ضد خونریزی است و خودم درمان درد گرمازدگان هستم !
من شکرپاره ، همتای عسل ، زردآلو هستم . یک میوه ی کوهستانی که در ییلاقات به عمل می آیم .
عده ای زادگاه اولیه ی مرا ارمنستان می دانند، ولی من خود را ایرانی الاصل می شناسم و از ایران به ارمنستان رفته ام . من انواع و اقسام به اسامی نوری – قیسی و آغچه نبات دارم ، به من اروق اروک و مشمش هم گفته اند. یک نوع من که میوه اش ریز و هسته اش تلخ است ، مشمش کلیبی ، یا زردآلوی هسته تلخ نام دارد، و میوه نارس مرا در خراسان اخکوک می نامند.
رسیده من مشروط به این که روی درخت با کمک حرارت آفتاب رسیده باشد، بسیار شیرین و معطر است ، ولی میوه کال و نارس من دیرهضم و نفاخ بوده ترشی معده را زیاد کرده ، و ایجاد آروغ ترش می کند. کسانی که معده ای تنبل دارند و آنهایی که غذا را ترش می کنند، نباید به میوه نارس و سفت من لب بزنند و تنها میوه ای از من را بخورند که کاملا نرم و شیرین باشد. من به حد وفور ویتامین ((آ)) دارم . به این جهت به رشد اطفال شما کمک می کنم و به چشمان شما نور و جلا بخشیده ، و از شب کوری جلوگیری می کنم و شما می توانید به جای روغن ماهی نامطبوع به فرزندان خود از میوه ی خوش مزه و گوارای من بدهید. هرگز مرا بعد از غذاهای سنگین نخورید، و بعد از خوردن من آب سرد ننوشید و در آب سرد استحمام ننمایید، زیرا در این صورت من در معده زود تخمیر می شوم ، و ایجاد گاز و نفخ می نمایم و اما در این مورد باید بدانید اصولا ما میوه ها گناهی نداریم . مقصر واقعی غذاهای گوشتی هستند که ایجاد عطش می نمایند و با کمک ویتامین های ما، غذای خوبی برای میکربهای عفونت زا آماده می سازند و شما هم با خوردن آب خنک شکم را سرد می کنید و هضم غذا را به عقب می اندازید و به میکرب های متعفن فرصت نشو و نما می دهید. و این میکرب ها هستند که در معده تولید گاز می نمایند.
غذاشناسان جدید و قدیم مرا خون ساز می دانند، ولی پزشکان قدیم ایران حتی دانشمند بزرگ ((رازی )) مرا عامل رقیق شدن خون معرفی کرده است و در این مورد حکیم مؤ من و دیگران نوشته اند هر کس زردآلو بخورد، و بعد خون بگیرد، خون سفید از بدنش خارج می شود. این اتهام در حق من روا نیست ، مخصوصا امروز که همه می دانند عامل رقیق شدن خون کمبود ویتامین ((ث )) می باشد من علاوه بر داشتن ویتامین ((ث )) دارای آهن بوده ، و هنر خون سازی دارم و از طرفی می دانیم که پزشکان قدیم ایران با داشتن تجربیات زیاد، کمتر اشتباه کرده اند و مثلی است معروف ، بیهوده سخن به این درازی ممکن نیست ، حقیقت این است که عامل فساد خون در این مورد هم میکرب هایی هستند که در معده در اثر تخمیر مواد غذایی رشد و نمو می نمایند و در مقابل سربازان مدافع بدن ، یعنی گویچه های سفید خون ، از سنگرهای خود خارج شده ، و برای مقابله با این موجودات خطرناک وارد کارزار شده و در نتیجه نسبت گویچه های سفید به قرمز در خون بالا می رود و خون کمرنگ می شود و از طرفی همین عمل باعث کمبود ویتامین ((ث )) می گردد و اگر کسانی که دچار نفخ شکم هستند، در خوردن من افراط نمایند، پس از مدتی مبتلا به بیماری رقیق شدن خون خواهند شد و از این رو ما به این دسته از بیماران توصیه می نماییم که با خوردن آب لیمو و میوه های ترش و شیرین و سبزی های تازه با کمبود ویتامین ((ث )) مبارزه نمایند.
در اینجا بد نیست مجددا یادآور شویم که تنها میوه کال و نارس من در بعضی از معده ها تولید نفخ کرده و تخمیر می شود و میوه های رسیده و برگه قیسی مخصوصا قیسی که با گوگرد ضد عفونی شده باشد، چنین معایبی ندارد.کسانی که عطش فراوان دارند، و در شکم خود احساس حرارت زیاد می نمایند و همچنین آنهایی که حرکات دودی در شکمشان زیاد است ، از خوردن من بهره مند می شوند و نیز کسانی که مبتلا به گرمازدگی شده اند می توانند از وجود من یا آب من استفاده کنند و اگر دسترسی به میوه تازه ندارند، از برگه قیسی استفاده کرده و آن را خیس نموده و بعد میل نمایند. قیسی خشک مسهل صفرا و ملین بوده ، عطش را کم می کند و غلیان خون و التهاب را برطرف می نماید.
اگر بعد از خوردن من احساس سنگینی در معده نمودید. و دچار نفخ شکم شدید، فورا مقداری زیره را دم کرده ، و میل نمایید. این عوارض برطرف میشود.
مغز هسته شیرین من کمی دیر هضم است ولی بو داده و نمک زده ی آن زود هضم می شود.
روغن مغز هسته ی شیرین من ملین معده و نرم کننده ی سینه می باشد. روغن مغز هسته ی تلخ ضد آماس است ، و خوردن و مالیدن آن جهت مبتلایان به بواسیر نافع است ، و ریختن چند قطره از آن در گوش مسکن درد آن می باشد. در سایر خواص شبیه روغن بادام تلخ است . مقدار خوراک آن فقط تا پانزده گرم می باشد، ولی روغن شیرین آن را بیشتر می توان خورد.
آشامیدن جوشانده برگ ما کرم معده را از بین می برد – ادرار زیاد می کند. کمپرس آن اورام را فرو می نشاند.خوردن ده گرم از برگ خشک ما، با آب سرد درمان اسهال است . شکوفه درخت ما ضد خونریزی است ، و برای این کار جوشانده ای تهیه کنید، مقداری از آن را بخورید، یا پنبه را در این آب آغشته کرده ، در بینی مبتلایان به خون دماغ بگذارید و یا روی محل خونریزی قرار دهید و اثر معجزه آسای آن را به چشم ببینید.
اگر میوه مرا با مغز هسته آن بخورید دچار نفخ نخواهید شد.