پایگاه بصیرت
نشریه اخبار و تحلیل‌ها wordنشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf
▼حرف روز
یارانه پنهان و نوع مواجهه با آن
تردیدی نیست که در کشور ما شیوه تولید و مصرف انرژی و قیمت‌گذاری آن صحیح نیست؛ اما عده‌ای از کارشناسان با استفاده از مدل‌های مختلف، به تحلیل هزینه‌کرد یارانه پنهان پرداخته و افزایش بی‌منطق قیمت‌های انرژی را راهکار سروسامان دادن وضعیت انرژی در کشور می‌دانند. این کارشناسان، کاهش سرمایه‌گذاری در تولید برق در کشور را صرفاً متأثر از ارزان بودن قیمت آن می‌دانند؛ اما به‌راستی تجویز چنین مدلی در بیان یارانه پنهان صحیح است؟
۱- به‌صورت نسبی اتخاذ سیاست تثبیت قیمت و تضمین قیمت (یا همان قیمت‌گذاری دستوری) بلای جان اقتصاد است. چه اینکه اولی بازار سیاه تولید می‌کند و دومی نظام یارانه‌ای؛ اما پرهیز از اتخاذ این دو سیاست اقتصادی، مستلزم داشتن نظام تولید رفاه سالم و البته با در نظر گرفتن پارامترهای خاص است، نه اقتصادی که به دو مصیبت بی‌تدبیری و تحریم دچار شده باشد. اقتصاد را باید در یک زنجیره کامل دید. آیا بی‌تدبیری مسئولین در بخش تولید و سرمایه‌گذاری را باید در بخش مصرف جبران کرد؟ ۲- تحلیل یارانه پنهان بدون احتساب ارزش پول ملی، قدرت خرید مردم و وضعیت نظام معیشتی مردم، اشتباه است. برای مثال گران کردن غیرمنطقی برق به بهانه عادلانه شدن توزیع یارانه پنهان، ایجاد فاجعه و تورم سرسام‌آور در بخش‌های مرتبط بوده و تولید بحران خواهد کرد. ۳- در بیان یارانه پنهان، در حالی کالا و خدمات را به قیمت دلار حساب می‌کنند که نظام حقوق و مزایا در ایران برحسب ریال است. نمی‌شود که نظام ارائه خدمات و مصرف، دلاری باشد و نظام حقوق و مزایا، ریالی. نیروگاهی که انرژی اولیه را به‌صورت ریالی، آن‌هم با یارانه و با قیمت ۵۰ ریال دریافت می‌کند، چرا باید تولیدش را به‌صورت دلاری در کشور بفروشد؟! ۴- درست است که افراد به‌صورت ناعادلانه و نابرابر از یارانه پنهان بهره‌مند می‌شوند؛ ولی صرفِ اتخاذِ سیاست تثبیت و گران شدن قیمت برق، راه درمان این مصیبت نیست، بلکه منجر به فشار بر قشر مستضعف شده و همچنین حرکت یارانه پنهان از جیب ثروتمندانِ پرمصرف به جیب تولیدکننده خواهد شد و دولت و مردم منتفع نهایی آن نخواهند بود.
نکته راهبردی: در استفاده بهینه از یارانه پنهان، اولاً لازم است که درآمد مردم از طریق بسترسازی مناسب اقتصاد، توسط دولت افزایش یابد تا مردم توان پرداخت هزینه‌های واقعی را داشته باشند. ثانیاً در بخش مصرف، اصلاح نظام قیمت‌گذاری بر اساس میزان مصرف، و در بخش تولید، حمایت بیشتر از بخش خصوصی در دستور کار قرار گیرد. (نویسنده: علی محمدی)
▼گزارش روز
این روز را فراموش نکنیم!
در آستانه «عیدالله‌الاکبر»، «یوم العهد المعهود» و «یوم المیثاق المأخوذ» قرار داریم و جامعه اسلامی که خود پروش یافته و حامی مکتب غدیر می‌بیند باید این روزها تب‌وتاب متفاوت‌تری نسبت به سایر اعیاد و ایام داشته باشد.
ازآنجایی‌که هنوز در زمینه غدیر محتوای فرهنگی، تاریخ و مذهبی قدرتمندی در اختیار پیروان مکتب تشیع قرار نگرفته است ممکن است که در ابنای حرکت کسی از ما بپرسد که اهمیت یا فخر این عید نسبت به سایر اعیاد چیست که آن‌همه روی آن تأکید و اصرار دارید؟
۱- اخیراً در بین عامه قشر مذهبی این جمله‌ها بسیار دهان‌به‌دهان می‌چرخد که «اگر روز غدیر گرامی داشته شده بود عاشورا و فاطمیه در تاریخ اسلام رخ نمی‌داد.»، «انکار غدیر عاشورا را به وجود آورد»، «عاشورا نتیجه تلخ فراموش کردن غدیر است» این جملات دستمایه‌ای شده است که در روز عید غدیر جشن‌ها و مراسم‌هایی در سطح کشور شکل بگیرد اما تمام ظرفیت‌های هیئت‌ها، مساجد، حسینیه‌ها، پایگاه‌های بسیج صرف گرامیداشت این روز نمی‌شود. ۲- پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله و سلم آخرین و برترین، فرستاده خدا و از پیامبران اولوالعزم است. برای انجام رسالت خود خون‌دل‌ها خورد؛ تحریم‌ها کشید، عزیزترین نزدیکان خود را در نبردها و تحریم‌ها تقدیم اسلام کرد، به‌صورت پنهانی و آشکار به تبلیغ اسلام پرداخت، برای حفظ اسلام خانه و عشیره و محل تولد خود را وداع گفت و به سرزمینی غریب مهاجرت کرد، جنگ‌ها و غزوات متعددی را با کمبود سلاح و نفرات به طلوع پیروزی رساند و…اما در آخرین سال عمر خود با آیه‌ای عجیب مواجهه می‌شود: «یاَیُّهَا الرَّسولُ بَلِّغ مآ اُنزِلَ اِلَیکَ مِن رَبِّکَ وَ اِن لَم تَفعَل فَما بَلَّغتَ رِسالَتَه» اگر این حکم را ابلاغ نکنی، اصلاً رسالتت را انجام نداده‌ای…گویا پیامبر وظیفه مهم‌تری از ۲۳ سال گذشته برایش به وجود آمده که اگر آن را انجام ندهد رسالتش ناقص می‌ماند و آن اعلام ولایت علی بن ابیطالب است. ۳- یکی از مسائل مهم غدیر، مسئله ولایت است و آیه معروف «الیَومَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَروا مِن دینِکُم فَلا تَخشَوهُم وَ اخشَونِ اَلیَومَ اَکمَلتُ لَکُم دینَکُم وَ اَتمَمتُ عَلیکُم نِعمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الاِسلامَ دیناً» منظور از کامل شدن دین اعلام ولایت و جانشینی امیرالمؤمنین پس از پیامبر(ص) است که یاس کفار را به دنبال داشت.
نکته پایانی: غدیر مسئله مهم اسلام است و باید با روش‌های مختلف آن را جشن گرفت؛ حضرت امام صادق (علیه‌السلام) در مورد اطعام در این روز مبارک می‌فرمایند: غذا دادن به یک مؤمن در روز عید غدیر ثواب اطعام یک‌میلیون پیامبر و صدیق «در رأس آن‌ها خود ائمه معصومین(علیهم‌السلام)» و یک‌میلیون شهید «در رأس آن‌ها حضرت عباس(علیه‌السلام) و شهدای کربلا» و یک‌میلیون فرد صالح در حرم خداوند را دارد. (بحار ج ۶ ص ۳۰۳) در همین راستا پویش‌هایی در فضای مجازی برای شناخت این روز به راه افتاده است که ان‌شاءالله بر شناخت ما از این روز مهم تاریخی که حیات اسلام به آن گره خورده است بیفزاید و به‌صورت فردی و اجتماعی در بزرگداشت این روز کوشا باشیم. (نویسنده: فرهاد مهدوی)
▼ خبر ویژه
«فارین افرز»: آمریکا با اکثر دموکراسی‌ها مخالف است
نشریه علمی آمریکایی در یادداشتی با عنوان «آیا واقعاً آمریکا از دموکراسی‌ها حمایت می‌کند یا از کشورهای ثروتمند؟»، نوشت: «آمریکا ادعای رهبری دموکراسی‌های جهان را دارد، اما درواقع در بسیاری از مهم‌ترین مسائل جهانی با اکثر دموکراسی‌ها مخالف است. بسیاری از کشورهای دموکراتیک فقیر تا حد زیادی از جهان‌بینی سیاست‌گذاران آمریکایی خارج هستند و فقط زمانی این کشورها را محسوب می‌کنند که ثبات منطقه‌ای و ژئوپلیتیکی مهم باشد. منافع دموکراسی‌های ثروتمند نظیر آمریکا غالباً با منافع کشورهای اقتدارگرا یکی هستند».
▼ اخبار
رئیسی کار را با خشکاندن ریشه‌های فساد شروع کرد
حجت‌الاسلام رئیسی اولین جلسه کمیته‌ای متشکل از رؤسای دستگاه‌های نظارتی و اطلاعاتی کشور را تشکیل داد تا پیش از زمان رسمی استقرار دولت جدید، بر اساس آسیب‌شناسی‌ها و تجارب پیشین خود در مبارزه با فساد، راهکارهای اجرایی برای ایجاد تحول در سازوکارهای فسادزای دولت و اقدامات اولویت‌دار را پیشنهاد نمایند. تدوین دستورالعمل‌ها و ابلاغیه‌های موردنیاز به‌منظور اصلاح سازوکارهای اقتصادی فسادآفرین و رانت زا، زمینه‌های بروز فساد و نیز پیشگیری از وقوع جرم در نظام بانکی، مالیات، گمرک، مناقصات دولتی، قاچاق سازمان‌یافته و ارائه نقشه راه عملیاتی برای ایجاد شفافیت در نظامات اقتصادی کشور و تحقق سامانه جامع اطلاعات اقتصادی کشور، ازجمله مأموریت‌های محوله به این کمیته است. رئیسی در این جلسه گفت: «یکی از انتظارات مردم از دولت جدید، ریشه‌کنی فساد است، آغاز این کار تا زمان استقرار دولت نباید به تأخیر بیفتد و زمینه‌های آن از الآن باید فراهم شود تا در روز نخست تشکیل دولت، اقدامات عینی را آغاز کنیم». رئیسی با تشریح انتظارات از این کمیته، افزود: «برای ایجاد تحول در نظام اداری کشور به‌منظور خشکاندن ریشه‌های فساد، راهکارهای مؤثر اجرایی پیشنهاد کنید تا از روز اول استقرار دولت، اقدام و عمل را بدون فوت وقت آغاز کنیم». در این جلسه وزیر اطلاعات، رئیس سازمان اطلاعات سپاه، رئیس دیوان محاسبات، رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، معاون سازمان بازرسی کل کشور و دبیر ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی حضور داشتند.
طالبان، ترکیه را تهدید کرد
گروه طالبان اعلام کرد: «بر اساس توافقنامه دوحه، قرار است همه نیروهای خارجی از افغانستان خارج شوند و سازمان ملل متحد و جامعه جهانی نیز آن را تائید کرده و ازجمله آن، ترکیه که وزیر خارجه‌اش در مراسم امضای پیمان اشتراک داشت و بیشتر کشورها این تصمیم را تائید و از آن استقبال کردند. اکنون که مقامات کشور ترکیه به خواست و توافق آمریکا، بقای نیروها و دوام اشغال خود در افغانستان را اعلام کردند باید عواقب این حضور را به عهده گیرند». طالبان در ادامه از ملت مسلمان و سیاستمداران هوشیار ترکیه خواست که صدای خود را در برابر این تصمیم بلند نمایند، چراکه این تصمیم نه به نفع ترکیه است و نه به نفع افغانستان، بلکه بین هر دو ملت مسلمان مشکلات را ایجاد می‌کند». با خروج نیروهای اشغالگر آمریکایی و سایر نیروهای اعضای ناتو از افغانستان، ترکیه در تلاش است تا نیروهای خود را برای حفظ امنیت فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی، در خاک افغانستان نگه دارد و برای این منظور رایزنی‌هایی با دولت‌های آمریکا و افغانستان انجام داده است.
راهکار روحانی برای توسعه فضای مجازی: فضا را باز کنیم!
رئیس‌جمهور روحانی در آخرین حضورش در جلسه شورای عالی فضای مجازی گفت: «امروز همه فهمیدهاند که نمی‌توان جامعه را از فضای مجازی محروم کرد. پیشرفت فضای مجازی با مدیریت دولتی ممکن نیست و باید فضا را باز کنیم». به نظر می‌رسد منظور رئیس‌جمهور از مدیریت فضای مجازی همان نظارت بر فضای مجازی توسط دولت‌ها باشد که امروزه قوانین محکم نظارتی توسط کشورهای پیشرفته بر این حوزه اعمال می‌شود و عملاً این حوزه نیز همچون سایر حوزه‌های حاکمیتی، در کنترل دولت‌ها قرار دارد؛ اما ایران ازجمله کشورهایی است که از این قائده مستثنی است و به معنی واقعی کلمه شاهد فضای مجازی بی‌قانون و چارچوب در کشور هستیم. این در حالی است که هرروز شاهد اعمال کنترل‌های سختگیرانه‌تر بر فضای مجازی توسط کشورهای غربی و حتی کشورهای منطقه هستیم. هند نمونه‌ای از کشورهایی است که درآمد سرشاری در حوزه IT و تولید نرم‌افزار دارد ولی بااین‌وجود، کنترل دولت بر فضای مجازی را مانع توسعه فناوری نمی‌داند و به‌تازگی توئیتر را ملزم به تبعیت از قوانین داخلی خود کرد.
اخبار کوتاه
◄ الزامات حرکت کشور در مسیر پیشرفت، از نگاه رئیسی/ سید ابراهیم رئیسی شامگاه دوشنبه در دیدار با آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، گفت: «یکی از الزامات به فعلیت رساندن ظرفیت‌های کشور برای پیشرفت و آبادانی این است که نگاه‌های شخصی و جناحی را کنار گذاشته و هرکسی می‌تواند در مسیر پیشرفت و تحول کشور اثرگذار باشد، به میدان بیاید».
◄صنعتگران برای خود نیروگاه برق می‌سازند/ دیروز به بخش صنعت که بخش پرمصرف کشور است، مجوز داده شد تا بتواند ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه برای خود بسازد. پیش‌بینی می‌شود این اقدام در طول ۳ سال محقق شود. مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق حرارتی با اعلام این خبر، افزود: «برای هر بخش صنعتی پرمصرف که درخواست مجوز تأسیس نیروگاه را به‌شرط تأمین مالی توسط خود صنعت داشته باشد، ظرف کمتر از چند ساعت مجوز صادر می‌کنیم».
◄ تلاش ناموفق عناصر ضدانقلاب برای ورود به کشور/ روابط عمومی قرارگاه حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «شامگاه دوشنبه ۲۱ تیرماه ۱۴۰۰ تیمی از عناصر ضدانقلاب از منطقه مرزی شهرستان اشنویه قصد ورود به خاک کشورمان را داشتند که با هوشیاری رزمندگان این قرارگاه، ناکام ماندند». در این اطلاعیه آمده است: «با اجرای آتش به‌موقع توسط رزمندگان قرارگاه حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام، در درگیری با اعضای این تیم، عناصر ضدانقلاب از منطقه متواری شدند». شهرستان اشنویه در جنوب آذربایجان غربی و در امتداد مرزهای ایران با ۲ کشور ترکیه و عراق قرار دارد.
◄ کسانی که فرزند چهارم می‌خواهند، بخوانند!/ مدیرعامل بنیاد ۱۵ خرداد ستاد اجرایی فرمان حضرت امام از پرداخت ۱۶ میلیون تومان به خانواده‌هایی که قصد داشتن فرزند چهارم دارند، خبر داد. ارجائی با بیان اینکه این طرح از هفته گذشته از شهر قم آغاز شد، افزود: «متقاضیان می‌توانند برای نام‌نویسی در طرح به‌علاوه ۳ در سامانه.ir1542www. ثبت‌نام کنند».
◄ تهدید علنی مقامات لبنانی توسط فرانسه!/ «فرانک ریستر» وزیر تجارت فرانسه که دیروز (سه‌شنبه) در آستانه اولین سالگرد انفجار مهیب بیروت به لبنان سفر کرد، ضمن دیدار با مقامات این کشور در سخنانی مقابل خبرنگاران بار دیگر مقامات لبنانی را به تحریم تهدید کرد. وی به مقامات این کشور گفته، «شما هیچ التزامی به انجام اصلاحات مدنظر ما ندارید. به‌زودی مسئولانی که در مسیر تشکیل دولت سنگ‌اندازی می‌کنند را تحریم می‌کنیم».
◄ حضور شناورهای ایرانی در رژه دریایی روسیه/ وزیر دفاع روسیه گفته شناورهای نظامی چند کشور ازجمله ایران در رژه بزرگ دریایی این کشور در تاریخ سوم مرداد شرکت می‌کنند.
منبع: سایت بصیرت
