در ماه های اخیر کمتر سخنرانی ای از مقام عظمای ولایت را شاهدیم که در آن به مسئلهی اقتصاد و حل مشکلات اقتصادی مردم پرداخته نشده باشد، مخصوصاً در سخنرانی اخیر ایشان در آغاز سال جدید.
درست است که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در مقایسه با بسیاری از کشورها ما شاهد پیشرفت های چشمگیرِ زیربنایی، اقتصادی، نظامی، علمی و فرهنگی بسیاری بوده ایم؛ کارهایی که از نظر معیار و مقیاسی که با کشورهای دیگر سنجیده میشود بسیار بزرگ و عظیم است، اما این دلیل بر کافی بودن و ایستایی در پیشرفت نیست. ایشان همیشه بر پویایی در عرصه های مختلف تأکید دارند و ایستایی را یک آفت می دانند، دلیل آن هم روشن است زیرا؛ اولاً با کاستیهای فراوانی روبروییم و ثانیاً به موازات پیشرفتهای ما، کشورهای دیگر هم در حال پیشرفت و توسعه اند و توقف ما مساوی خواهد بود با پسرفت و حرکت به سوی انزوا و قهقرا.
تأکید اسلام بر خودکفایی و جلوگیری مسلمانان از استیلاء دشمنان
در مبانی اسلامی بر پیشرفت و توسعه تاکید فراوان شده مخصوصاً برای مقابله با دشمنان . تلاش برای دستیابی به حد معقولی از خودکفایی و برنامه ریزی حساب شده برای رسیدن به استقلال اقتصادی همراه با حضور قدرتمند در عرصه های جهانی از نگاه اقتصاد اسلامی، یک ضرورت است چرا که بدون دسترسی به چنین جایگاهی زمینه و راه نفوذ بیگانگان در سرنوشت مسلمانان فراهم میگردد که اسلام موافق چنین وضعیتی نیست. نفی هرگونه سلطه بیگانگان بر مسلمانان اصلی است که در قرآن کریم صریحاً به آن تاکید شده و در یک جملهی پر مغز آن را بیان میدارد و می فرماید: “لن یجعل الله للکافرین علی المومنین سبیلا؛ خداوند هرگز برای کافران راه تسلط بر مومنین قرار نداده است.” (نساء: ۱۴۱)
خداوند در قرآن کریم به مسلمانان دستور داده که در توان دارند، تلاش کنند و خود را از وابستگی ها رها سازند: ” وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّهٍ…: یعنی برای مقابله با آنان (کفار و مشرکان) آنچه می توانید نیرو آماده کنید. (انفال: ۶۰)
اگر چه ظاهر آیه بیان تلاش برای تدارک نیروی نظامی است اما از نگاه اغلب مفسران کلمه “من قوه” هر نیرویی از قبیل اقتصادی، فرهنگی، علمی و اجتماعی را شامل می شود. (زیرا اسلام دینی تک ساحتی نیست که فقط به یک جنبه (مثلاً نظامی) توجه داشته باشد و از دیگر جنبه ها غافل شود).
در مجموع میتوان گفت اسلام با مطرح ساختن بحث خودکفایی به دنبال تامین نیاز جامعه اسلامی در حد بالایی از رفاه با اتکا به توانمندی های داخلی و در ابعاد مختلف است. به گونه ای که مسلمانان از دراز کردن دست خویش مقابل اجانب و بیگانگان مستغنی شوند و حضور فعال و قدرتمند خود در بازارهای شلوغ تجاری، فرهنگی، علمی و …. را نشان دهند و وابستگی را به کلّی قطع و عظمت و سربلندی را برای جامعهی اسلامی به ارمغان آورند. بنابراین کشوری که دارای استقلال در تمام ابعاد مخصوصاً در بعد اقتصادیست، میتواند استقلال سیاسی و فرهنگی خود را نیز حفظ کند و برعکس وابستگی اقتصادی منشأ همه وابستگیهاست و این استقلال حاصل نمی شود مگر در سایه ی اقتصاد مقاومتی که بر گرفته از مبانی اسلامی است.
راهبرد دشمن در مقابله با اسلام
یکی از اهداف همیشگی دشمن در مقابله با اسلام و انقلاب اسلامی، نسبت دادنِ کمبودها و کاستی های معیشتی به نظام اسلامی است. به دنبال این است که در ذهن افراد القا کند که نظام اسلامی قادر نبوده و نیست که مشکلات ملت ایران را حل کند. این رویکرد نشان دهندهی عمق کینه توزی ایشان نسبت به جمهوری اسلامی است. لذا باید هوشیار باشیم و بِسان مومنی واقعی پای به عرصه گذاشته و آنگونه که قرآن توصیف میکند ظاهر گردیم.
قرآن درباره مومنان به پیامبر (صلی الله و علیه وآله) می فرماید: «کَزَرعٍ أَخرَجَ شَطأَهُ فَآزَرَهُ فَاستَغلَظَ فَاستَوى عَلى سوقِهِ یُعجِبُ الزُّرّاعَ لِیَغیظَ بِهِمُ الکُفّارَ» مومن مانند دانه ای است که شاخ و بال بیرون آورده و (این شاخهها) او را تقویت کرده و در نتیجه آن گیاه درشت شده، تا آنکه بر ساقه استوار گردیده، بدان گونه که دهقان را به شگفتی وا داشته است(خدا آنان را قوی کرده)، تا به وسیله آنان کافران را به خشم آورد.» (فتح/۲۹)
در این آیه پنج وصف عمده برای یاران رسول خدا صلی الله و علیه وآله ذکر شده است که عبارتند از: جوانه زدن، کمک کردن برای پرورش، محکم شدن، روی پای خود ایستادن و نمو چشمگیر و اعجاب انگیز است. آنها انسان های والایی هستند که لحظه ای از حرکت باز نمی ایستند، همواره جوانه می زنند و جوانه ها پرورش می یابد و بارور می شود. قدرت یافتن مسلمانان و رسیدن آنان به شکوه و عظمتی است که دشمنان اسلام تاب و تحمل آن را ندارند. قطعاً باید این اقتدار هم اقتدار سیاسی، هم اقتدار نظامی و هم قدرت اقتصادی و هم توانمندی فرهنگی باشد.
کلام آخر
آنچه در بیانات مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی، پیشرفت و توسعه آمده است، برگرفته از توصیه های قرآنی به مسلمانان است که استقلال به تمام معنا را برای مسلمانان به ارمغان آورده و از استیلاء بیگانگان بر ما جلوگیری خواهد کرد.