بیشتر شیرخواران و کودکان نوپا تا دومین سالروز تولد خویش احتمالاً تا ۲۰ بار از داروها و واکسن هاى مختلف تزریق دریافت کرده اند؛ در حالى که کودکانى که دچار مشکلاتى چون آلرژى، آسم یا دیابت هستند، بسیار بیشتر از این با سوزن و پزشک آشنا شده اند. عجیب نیست که سوزن و آمپول (و البته پزشکان) چیزهایى هستند که اغلب کودکان را به وحشت مى اندازند.
• هنگامى که تزریق صورت مى گیرد
شاید مهم ترین کارى که از دست شما برمى آید این است که آرامش تان را حفظ و خودتان را جمع و جور کنید. گرچه بچه ها نمى توانند حرف بزنند، ولى ترس و اضطراب را، به ویژه در والدین، احساس مى کنند. اضطراب پدر و مادر، به ترس و احساس ناامنى در کودک دامن مى زند. اگر احساس مى کنید دارید کم کم دچار اضطراب مى شوید، چند نفس عمیق بکشید و عضلات خود را شل کنید.
کارهاى دیگرى که مى توانید انجام دهید، از این قرارند:
– اسباب بازى اى که کودک تان را آرام مى کند، به همراه داشته باشید. به همراه آوردن حیوان یا پتوى مورد علاقه کودک، بسیار کمک کننده است.
– در طول تزریق کودک تان را در آغوش گرفته و با او حرف بزنید. در آغوش گرفتن و ناز و نوازش کردن کودک، بسیار به آرام شدن وى کمک مى کند. صداى پدر و مادر احساس ایمنى به کودک مى بخشد، پس به نرمى ترانه مورد علاقه و آشناى فرزندتان یا کلمات اطمینان بخشى را در گوش وى زمزمه کنید.
– از پستانک یا بطرى شیر استفاده کنید.
• آماده ساختن کودکان بزرگ تر براى تزریق
وقتى که کودک بتواند صحبت کند، مى توان درباره فواید درمان با وى سخن گفت. از آن جا که آمپول ها به طور کلى دردناکند، بچه ها اغلب آنها را مضر به حال خود و حتى نوعى تنبیه تلقى مى کنند. سعى کنید به کودک تان بفهمانید که این تنها راهى است که دارو مى تواند وارد بدن وى شود و مانع آزار رساندن خود بیمارى به وى گردد. هیچگاه اجازه ندهید کودک به شیوه و با طرز فکر خاص خود درباره تزریق آمپول بیندیشد.
با کودک تان روراست بوده، بپذیرید که آمپول ممکن است تا حدى براى وى دردناک باشد. ولى این درد را با نیش پشه مقایسه و تاکید کنید تنها چند ثانیه به طول مى انجامد.
کودکانى که از پیش خبر دارند قرار است آمپول تزریق کنند، عموماً بهتر از کودکانى که بدون مقدمه با تزریق مواجه مى شوند، رفتار مى کنند. ولى لازم نیست تا روز تزریق چیزى به او بگویید. اگر خیلى زود موضوع را با او در میان گذارید، ممکن است نوعى وسواس در او به وجود آید. حتى بد نیست، زمانى که به سمت مطب پزشک مى روید، به او اطلاع دهید.
اگر به کودک تان اطمینان دهید که هیچ تزریقى در کار نخواهد بود، و وى در جریان معاینه پزشک به موضوع آگاهى یابد، در واقع نوعى تضاد را در ذهن او دامن زده اید. بهتر است مثلاً به او بگویید «از دکتر مى پرسیم، ولى خودم هنوز نمى دانم آمپول لازم است یا خیر.»
• تکنیک هاى پرت کردن حواس و فکر کودک
خواندن با صداى بلند، صحبت کردن با وى یا نگاه کردن به تلویزیون یا ویدئو جملگى کارهایى هستند که در اتاق انتظار مطب پزشک فکر و حواس کودک را از موضوع درد و آمپول دور مى کنند. قبل از انجام تزریق از کودک تان بخواهید:
-نفس عمیقى بکشد و در طول تزریق آن را بیرون دهد.
-در طول تزریق با صداى بلند اعداد را بشمارد- مثلاً مى توانید بگویید، «همین که تا پنج شمردى، تزریق تمام شده.»
-دست کودک تان را به همان شدت درد تزریق بفشارید.
• گریستن بد نیست
بیشتر کودکان پس از تزریق مى گریند. این روش آنها در برخورد با مشکل تزریق و درد حاصل از آن است. لذا، کارى نکنید که کودک گریستن را کار بدى بداند. پس از انجام تزریق کودک تان را تحسین کنید: «خیلى خوب بود.» حتى بد نیست به عنوان پاداش رفتار خوبش در مطب پزشک کار ویژه اى براى او انجام دهید.
• عوارض شایع تزریقات
برخى از تزریقات، به ویژه واکسن ها، عوارض موقتى و جزیى، مانند تب ملایم یا احساس درد در بازو، به دنبال دارند. براى به حداقل رساندن این عوارض، مى توانید پیش و پس از تزریق به کودک استامینوفن بدهید. براى تزریق مقدار صحیحى از دارو توضیحات روى جعبه بسته بندى یا داخل آن را به دقت مطالعه نمایید.همچنین مى توانید از کیسه یخ براى محل تزریق استفاده کنید تا از قرمزى و تورم احتمالى کاسته شود. اگر نگران واکنش شدید بدن فرزندتان به واکسن هستید، در اولین فرصت با پزشک یا بخش فوریت ها تماس بگیرید.
