بررسی های زیر شامل مواردی است که عموم خانمها باید آنها را انجام دهند.
کنترل فشارخون: این کار اصلا مشکل نیست.یک کاف مخصوص دور بازوی شما بسته می شود و فشارخون شما را اندازه می گیرد. آیا می دانید فشارخون یعنی چه؟ فشارخون همان فشاری است که توسط قلب شما تولید می شود تا خون را در سراسر شریان ها (عروق خونی) به جریان بیندازد (فشار سیستولیک) و به این وسیله بتوان مقدار فشار موجود در شریان ها را در شرایطی که قلب در حال استراحت است (در مواقع بین ضربان های قلب) نیز اندازه گرفت (فشار دیاستولیک).
اما این که چرا باید فشارخون را کنترل کرد ، باید گفت تنها به این طریق می توان افزایش فشارخون (هیپرتانسیون) را در همان اوایل کار تشخیص داد. در اصل میزان خونی که توسط قلب شما پمپ می شود و مقاومتی که عروق خونی در برابر جریان خون وارد می کنند عامل اصلی تعیین فشارخون محسوب می شود. در کل هر چه میزان خونی که توسط قلب پمپ می شود بیشتر باشد و عروق باریک تر ، کار قلب برای پمپ کردن خون مشکل تر می شود.
اگر به مدت طولانی فشارخون شما بالا بوده و درمان نشود ، خطر حمله قلبی ، سکته مغزی ، نارسایی قلبی و آسیب کلیه ها بیشتر می شود. بهتر است کنترل فشارخون از ۱۸ سالگی هر سال و با افزایش سن هر چند ماه یکبار و در شرایطی که فرد مستعد افزایش فشارخون است ، هر ماه مورد بررسی قرار بگیرد.
آزمایش کلسترول: با یک آزمایش ساده خون می توانید سطح کلسترول بد (LDL) ، کلسترول خوب (HDL)و تری گلیسریدهای خون خود را بررسی کنید.
LDL باعث رسوب کلسترول بد در دیواره شریان ها شده و HDL باعث می شود کلسترول از شریان های شما برداشته و به کبد منتقل شود و از آنجا دفع گردد.
مشکل وقتی به وجود می آید که LDL کلسترول زیادی در دیواره شریان هایتان رسوب کرده و یا HDL آنقدر کم باشد که نتواند به طور موثر کلسترول را از دیواره عروق تان بردارد. در این حالت پلاکهای چربی در عروق خونی شما رسوب می کند. اگر خانمها کلسترول خود را به طور منظم چک کنند زودتر از شرایط خود باخبر می شوند.
از ۴۵ سالگی به بعد خانمها باید هر ۵ سال یکبار آزمایش چربی خون بدهند. اگر فردی شرایط غیرطبیعی و بیمارگونه دارد بنابه توصیه پزشک باید در فواصل کوتاه تری چکاپ شود. گاهی در خانواده هایی که سابقه بیماری های عروق قلب وجود دارد ، افراد خانواده از سنین پایین تر مورد بررسی قرار می گیرند.
معاینه بالینی پستان: این معاینه ، پستان ها و نواحی زیربغل خانمها را شامل می شود. در این معاینه پزشک تغییر رنگ و تغییرات پوستی نوک پستان ها یا وجود و عدم وجود ترشح از آنها را مورد بررسی قرار می دهد. ضمنا با لمس پستان ها و زیربغل ، وجود هر نوع توده یا گره لنفاوی غیرطبیعی و بزرگ شده را شناسایی می کند. ضمنا می توانید این معاینات را از پزشک یاد بگیرید و خودتان در منزل آن را انجام دهید.
خانمها توجه داشته باشید که در این معاینات هر نوع توده ای که در پستان ها و زیربغل وجود داشته باشد ، شناسایی می شود و خطر سرطان پستان تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند زیرا اگر توده خوش خیم باشد ، برداشته می شود و اگر بدخیم باشد با جراحی و درمان های تکمیلی دیگر امکان گسترش سرطان به سایر نقاط بدن به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند.
بعد از ۴۰ سالگی باید حداقل سالی یک بار معاینات پستان ها انجام شود و در همین زمان یک ماموگرافی پایه نیز تهیه شود.
بهتر است خانمها حتی در سنین پایین تر این معاینات را از پزشک متخصص زنان و یا ماماها یاد گرفته و هر ماه بعد از عادت ماهیانه ، خودشان در منزل این کار را انجام دهند.
ماموگرام: در این روش با استفاده از پرتوهای X در رادیولوژی ، بافت پستان ها مورد بررسی قرار می گیرد و به این ترتیب حتی کوچک ترین توده پستانی تشخیص داده می شود چرا که ممکن است همین توده های بسیار کوچک ، نشاندهنده مراحل اولیه سرطان پستان باشند.
از سن ۴۰ سالگی به بعد سالی یک یا دو بار باید ماموگرافی انجام شود (البته تعداد دفعات به شرایط فرد هم بستگی دارد).از سن ۵۰ سالگی به بعد این کار باید حتما سالی یک بار انجام شود.
تست پاپ اسمیر: در این آزمایش ، پزشک یا ماما وسیله کوچکی به نام اسپکولوم را در مهبل قرار می دهد تا بتواند گردن رحم را مشاهده کند.سپس با استفاده از یک وسیله کوچک (مثل گوش پاک کن) از ترشحات گردن و مجرای مهبل نمونه برمی دارد. این کار تنها چند دقیقه طول می کشد و اصلا دردناک نیست.
سپس نمونه به آزمایشگاه فرستاده می شود تا در صورت وجود سرطان گردن رحم ، تشخیص و درمان به موقع انجام شود. این کار در خانمهای متاهل انجام شده و از بعد از ازدواج حداقل هر ۳ سال یکبار انجام می شود و در سنین بالاتر هر سال ضروری است.
در خانمهای بالای ۶۵ سال و خانمهایی که رحم خود را طی جراحی برداشته اند ، انجام این آزمایش ضروری نیست.
معاینه لگن: در این معاینات ، پزشک دستگاه تناسلی را مورد معاینه قرار می دهد و هر نوع تغییر رنگ ، تورم ، زخم و حالتهای غیرطبیعی را مدنظر می گیرد. با استفاده از اسپکولوم ، دیواره داخلی مهبل و گردن رحم مشاهده می شوند و مجددا هر نوع زخم ، توده ، التهاب یا ترشح غیرطبیعی در این نواحی مورد بررسی قرار می گیرد.
سپس پزشک با استفاده از دستکش و تنها با ۲ انگشت خود ، رحم و تخمدان ها را بررسی و معاینه می کند. هیچ یک از این معاینات ناراحت کننده و یا پیچیده نیست.
با انجام این بررسی ها هر نوع ناهنجاری مثل کیست ، تومور ، عفونت ، افتادگی عضلات رحم یا مثانه ، ترشحات غیرطبیعی و غیره به موقع تشخیص داده می شود.
بهتر است این معاینات بعد از ازدواج ، حداقل هر ۳ سال یکبار انجام شود. ممکن است پزشک در شرایطی خاص این معاینات را در فواصل کمتر توصیه کند.
بسیاری از خانمها به دلیل شرم از معاینه و یا ترس از تشخیص مشکلی در دستگاه تناسلی زنانه از انجام این معاینات سرباز می زنند در حالی که اگر مشکل به موقع تشخیص داده و درمان شود ، فرد می تواند از مرگ و یا زندگی همراه با رنج و مشقت ناشی از بیماری نجات پیدا کند.
معاینات سرطان روده بزرگ: برای این منظورچند آزمایش انجام می شود. ابتدا آزمایش خون مخفی در مدفوع انجام می شود. گاهی خونریزی از روده و وجود خون در مدفوع با چشم دیده نمی شود و تنها در آزمایشگاه می توان وجود خون در مدفوع را تشخیص داد. در این آزمایش شما تنها نمونه مدفوع را به آزمایشگاه تحویل می دهید. اگر وجود خون در مدفوع تشخیص داده شد، پزشک بررسی های تکمیلی را انجام می دهد. سیگموئیدوسکوپی (Sigmoidoscopy) در شرایطی انجام می شود که پزشک به مشکلی در قسمت پایینی روده بزرگ مشکوک شده باشد. در این آزمایش با استفاده از یک لوله قابل انعطاف (سیگموئیدوسکوپ) این قسمت از روده توسط پزشک مشاهده می شود. این کار فقط ۱۵ دقیقه طول می کشد.
رادیوگرافی از روده بزرگ (باریم انما) بررسی دیگری است که با تنقیه (انما) ماده ای به نام باریم به روده بزرگ ، تصاویری از روده ها تهیه می شود و این کار در رادیولوژی ها انجام می گردد. به این ترتیب سطح داخلی روده ها بررسی می شود و این کار تنها ۲۰ دقیقه طول می کشد.
کولونوسکوپی (Colonoscopy) بررسی دیگری است که در آن کل طول روده بزرگ با استفاده از لوله ای باریک و انعطاف پذیر بررسی می شود. این آزمایش نیم ساعت طول می کشد و ممکن است کمی ناراحت کننده باشد ، اما کاملا قابل تحمل است.
از سن ۴۰ سالگی به بعد سالی یک یا دو بار باید ماموگرافی انجام شود البته تعداد دفعات به شرایط فرد هم بستگی دارد از سن ۵۰ سالگی به بعد این کار باید حتما سالی یک بار انجام شود.
تمامی این بررسی ها برای شناسایی هر نوع توده سرطانی و غیرسرطانی در روده بزرگ و انتهای آن انجام می شود و نوع آزمایش بسته به شرایط فرد ، تعیین می گردد. در زنان ۵۰ سال به بالا (بسته به شرایط هر فرد) ، هر سال آزمایش خون مخفی در مدفوع ، هر ۵ سال یک بار سیگموئیدوسکوپی و رادیوگرافی از روده بزرگ و هر ۱۰ سال یک بار کولونوسکپی ، توصیه می شود. معمولا در افرادی که سابقه سرطان روده یا راست روده در خانواده آنها وجود دارد و یا سابقه پولیپ روده یا بیماری التهابی روده (مثل کولیت اولسروز یا بیماری کرون) در خانواده آنها دیده می شود ، این بررسی ها باید حتما جدی گرفته شده و انجام شود.
سنجش تراکم استخوان: این کار یک بررسی سریع ، ساده و بدون درد است و در این روش از کمر ، ران ، مچ دست و مچ پای خانمها اسکن انجام می شود و دانسیته یا چگالی استخوان ها مورد بررسی قرار می گیرد.
این آزمایش جهت بررسی پوکی استخوان و شکستگی های ناشی از آن انجام می شود ، زیرا اگر توده استخوان کم شده باشد ، احتمال شکستگی آن زیاد است.
بهتر است خانمهای ۶۰ سال به بالا از نظر پوکی استخوان بررسی شوند و اگر فرد مستعد تشخیص داده شود ، بنا به دستور پزشک باید سنجش تراکم استخوان انجام گیرد.
معاینات دندان: در این معاینات ، دندانپزشک لثه ها و دندان های شما را بررسی می کند. ضمنا حین معاینه ، زبان ، لبها و بافتهای نرم دهان هم بررسی می شوند. با این معاینات هر نوع مشکل دهان و دندان شناسایی می شود. معاینات دهان و دندان خانمها باید هر ۶ ماه یک بار انجام شود ، بخصوص اگر صاحب فرزند شده و به کودک خود شیر می دهند.
معاینات چشم: در این معاینات حرکات چشم ، دید فرد ، دقت بینایی بررسی می شود. ممکن است چشم پزشک از وسیله ای با نام افتالموسکوپ استفاده کند و ته چشم (شبکیه ) را مورد معاینه قرار دهد. به این ترتیب وضع دید چشم و نیاز به عینک ، مشخص می شود. ضمنا بیماری هایی مثل آب سیاه (افزایش فشار درون چشم که باعث کاهش دید می شود)، دژنراسیون ماکولار (تخریب سلولهای شبکیه که با کاهش دید همراه است) و آب مروارید (کدر شدن عدسی چشم) تشخیص داده می شود.
معاینه چشم نیز بهتر است هر ۶ ماه یک بار انجام شود، اما اگر مشکل خاصی وجود ندارد، برای افراد ۲۰ تا ۳۹ سال ، سالی یک بار ، افراد ۴۰ تا ۶۴ سال سالی دو بار و در افراد بالای ۶۵ سال ، سالی ۳ بار انجام گیرد.
آزمایش قند خون ناشتا: در این آزمایش قند خون (گلوکز) بعد از ۸ ساعت ناشتا بودن مورد بررسی قرار می گیرد. این آزمایش بسیار ضروری است ، چون افزایش قند خون موجب دیابت یا مرض قند می شود.
اگر خانمی علامت یا مشکلی در این رابطه نداشته باشد ، لازم نیست به طور منظم بررسی شود ، اما خانمهایی که ۴۵ سال به بالا هستند ، بهتر است هر ۳ سال یک بار این آزمایش را انجام دهند.
اگر خانمی در معرض خطر دیابت تشخیص داده شود، طبق دستور پزشک و در فواصل کمتر باید این آزمایش را انجام دهد.
ضمنا اگر علایم و نشانه های دیابت را در خود مشاهده می کنید (مثل تشنگی مفرط ، افزایش دفعات ادرار ، کاهش وزن بدون دلیل ، خستگی یا ترمیم کند زخمها و سوختگی های بدن) باید حتما به پزشک معالج ، گزارش دهید.
معاینه پوست: در این معاینه ، پوست کل بدن (از سر تا پا) مورد بررسی قرار می گیرد تا خالهای تغییر شکل یا تغییر رنگ داده شده ، خال یا برجستگی که بزرگ شده باشد و یا هر نوع لکه یا ناهنجاری پوستی ، بسرعت تشخیص داده شود.
هر نوع ضایعه مشکوک پوستی می تواند شروع سرطان پوست باشد و باید مورد بررسی قرار بگیرد. بهتر است این کار از سن ۲۰ سالگی به بعد به طور منظم انجام شود. ضمنا پوست بدن را می توان براحتی مورد معاینه قرار داد و خود فرد می تواند هر نوع تغییر در خالها و یا بروز لکه یا ضایعه را شناسایی کرده و به پزشک اطلاع دهد
