تسلط مردان بر زنان

پرسش تفسیر و شرح دقیق آیه ۳۴، سوره نساء «الرِّجالُ قَوّامُون عَلى النّساءِ» را بنویسید و توضیح دهید تسلط مردان بر زنان چگونه و به چه نحو است. پاسخ
«قوامون» مبالغه قیّم است و قیم در این جا به معناى سرپرست است. در توضیح معناى آیه، باید به این نکته توجه داشت که خانواده یک واحد کوچک اجتماعى است و همانند یک اجتماع بزرگ، باید رهبر واحدى داشته باشد؛ زیرا اگر اداره این اجتماع کوچک بر عهده بیش از یک نفر قرار گیرد، ممکن است به هرج و مرج و آشوب بینجامد و ایجاد مشکل کند؛ در نتیجه، مرد یا زن یکى باید رئیس خانواده و دیگرى معاون و تحت نظارت او باشد. قرآن در این جا تصریح مى‏کند که مقام سرپرستى از آن مرد است. (که البته، این به معناى استبداد و اجحاف و تعدى نیست، بلکه هدف، ایجاد رهبرى واحد همراه با مسؤولیت‏ها و مشورت‏هاى لازم است.)
این موقعیت بخاطر خصوصیات موجود در مرد است، از آن جمله:
الف: ویژگیهاى ذاتى: مانند قدرت جسمانى و غلبه قدرت فکر او بر نیروى عاطفه و احساسات در مرد، به عکس زن که از نیروى عاطفه بیشترى نسبت به مرد، بهره‏مند است. که این مطابق خواست‏هاى درونى و همگونه با مسؤولیت‏هاى بیرون اوست.
ب: تعهد مرد در برابر زن و فرزندان که هزینه‏هاى زندگى و پرداخت مهر و تأمین زندگى آبرومندانه همسر و فرزندان بر عهده اوست.
البته ممکن است زنانى وجود داشته باشند که در برخى از جهات فوق، بر شوهران خود امتیاز داشته باشند، اما باید دانست که قوانین، همه جوانب را در نظر مى‏گیرد و به تک تک افراد و نفرات نظر ندارد، بلکه نوع و کلى را در نظر مى‏گیرد. شکى نیست که در اکثریت خانواده‏ها، مردها براى سرپرستى، آمادگى بیشترى دارند، اگر چه زنان نیز وظایف و مسؤولیت‏هایى بر عهده دارند که اهمیت و حساسیت آن بر هیچ کس پوشیده نیست. [۱]
________________________________________
پى نوشت:
[۱]. جهت اطلاع بیشتر ر.ک: ترجمه تفسیر المیزان، جامعه مدرسین، ج ۴، ص ۵۴۳ و تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ج ۳، ص ۳۷۰.