داروهای ضد سرفه اطفال چگونه مصرف شود؟

برای کودکان و همچنین والدین آنها، یکی از دردسرسازترین مشکلات تنفسی کودکان که معمولا به دنبال سرماخوردگی و دیگر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی URI ایجاد می شود، سرفه های ناراحت کننده ای است که هنگام شب بیشتر می شود و برنامه خواب کودک و پدر و مادر را به هم می زند.به همین دلیل ، سرفه یکی از شایع ترین علل مراجعه به پزشک اطفال است و پدر و مادرها هم سالانه هزینه های هنگفتی برای خرید داروهای ضدسرفه (OTC بدون نیاز به نسخه پزشک) صرف می کنند.در مطالعه ای که نتایج آن سال ۱۹۹۴ در نشریه JAMA به چاپ رسید، پژوهشگران دریافتند که ۵۳/۷ درصد والدین کودکان ۳ساله در ۳ماه گذشته برای فرزندان خود از داروهای OTC کمک گرفته اند که شایع ترین آنها، استامینوفین و داروهای سرماخوردگی بوده و بدیهی است که چنین استفاده گسترده ای از داروهای سرماخوردگی نمی تواند بدون عوارض جانبی باشد.گروهی رایج از داروهای مورد استفاده ، داروهای ضدسرفه نظیر دیفن هیدرامین و دکسترومتورفان هستند. با وجود این که این داروها تاثیر نسبتا خوبی در بزرگسالان دارند ولی پژوهشی که نتایج آن در شماره جولای ژورنال Pediatric به چاپ رسیده ، اصولا مصرف این داروها در کودکان را مورد سوال قرار داده و تاثیر آنها در مهار سرفه را تنها معادل آب قند دانسته است.«نه دکسترومتورفان و نه دیفن هیدرامین ، هیچیک در کنترل سرفه و بهبود کیفیت خواب کودکان ، مزیتی بر پلاسبو ندارند.»این مطلبی است که در مقاله بالا، به آن اشاره شده است. دکتر یان.ام.پاول و همکارانش از کالج پزشکی ایالت پنسیلوانیا که مطالعه مزبور را به انجام رسانده اند در این مقاله می گویند: «در حال حاضر، فقدان یک دستورالعمل مشخص درباره درمان علامتی کودکانی که به دنبال URI دچار سرفه شده اند، محیطی را فراهم کرده که در آن متخصصان اطفال به وفور این داروها را تجویز می کنند، سایتهای مختلف اینترنتی هر کدام پیشنهادی در این زمینه ارائه می کنند و به دنبال آنها، پدر و مادرها هم برای تهیه داروهای سرکوب کننده سرفه و انواع آنتی هیستامین ها برای بهبود علایم فرزندانشان اقدام می کنند.»به گفته پژوهشگران ، هدف آنها از انجام این مطالعه ، این بود که ببینند آیا مصرف دکسترومتورفان یا شربت دیفن هیدرامین در کودکانی که به دنبال URI دچار سرفه حاد شده اند، تاثیری بر بهبود سرفه های شبانه آنها خواهد داشت یا خیر؟در این مطالعه که به صورت دوسوکور انجام شد، یکصد کودک ۲ تا ۱۸ سال دچار سرماخوردگی و سرفه های شبانه که به طور متوسط ۴ روز از بیماری آنها می گذشت ، در مرکز پزشکی Penn State Hershey مورد مطالعه قرار گرفتند.این کودکان به ۳گروه تقسیم شدند و به ترتیب دکسترومتورفان ، دیفن هیدرامین و پلاسبو دریافت کردند و از والدین آنها خواسته شد، داروها را نیم ساعت پیش از خواب به فرزندانشان بدهند.در شب دوم مصرف داروها، صرف نظر از این که در کدام گروه قرار داشتند، وضعیت کودکان به طور قابل ملاحظه ای بهتر شده بود و والدین می گفتند که نه تنها سرفه فرزندشان بهبود یافته بلکه همگی آنها از شروع درمان ، خواب بهتری داشته اند و در واقع نه دکسترومتورفان و نه دیفن هیدرامین ، هیچ یک مزیتی بر پلاسبو نداشتند؛ بعلاوه در گروهی که از دکسترومتورفان استفاده می کردند، مواردی از بی خوابی به دنبال مصرف دارو گزارش شد و در گروهی که دیفن هیدرامین مصرف کرده بودند، چرت زدن و خواب آلودگی بیشتر دیده می شد.دکسترومتورفان و دیفن هیدرامین ، هر دو توانایی ایجاد توکسیستی و سمیت را دارا هستند. عوارض جانبی دکسترومتورفان عبارت است از:دیستونی ، آنافیلاکسی ، ماستوسیتوز بولوز، وابستگی ، سایکوز، هالوسیناسیون ، آتاکسی ، بی خوابی ، دیابت تیپ یک و مرگ در دوزهای بالا.این عوارض بویژه در صورت مصرف همراه با دیگر داروها دیده می شوند. علاوه بر اینها، دکسترومتورفان میان نوجوانان مورد abuseنیز قرار می گیرد.عوارض جانبی دیفن هیدرامین نیز بویژه در صورت مصرف طولانی مدت آن به وجود می آید و عبارتست از: خواب آلودگی ، restlessness، اضطراب ، دیستونی ، وابستگی ، سایکوز، دیس آریتمی قلبی ، موج QT طولانی ، رابدومیولیز، تشنج و حتی مرگ.پژوهشگران در این مقاله تاکید کرده اند که دکسترومتورفان و دیفن هیدرامین هیچ مزیتی بر پلاسبو در بهبود سرفه های شبانه کودکان به دنبال URIو کیفیت خواب آنان ندارد؛ بنابراین همه پزشکان باید به این مساله توجه داشته باشند و هنگام تجویز چنین داروهایی ، عوارض جانبی و هزینه آنها را هم مدنظر قرار دهند.در واقع ، سرماخوردگی و علایم آن ، بیشتر اوقات با گذشت زمان و بدون نیاز به دارو بهبود می یابد، ولی اگر اصرار به استفاده از داروهای سرماخوردگی دارید، بد نیست به توصیه های دکتر ورونیکاگان ، متخصص اطفال در گفتگو با WebMD توجه کنید.وی توصیه می کند که هنگام تجویز این داروها یا هنگام خرید داروهای بدون نسخه از سوی والدین ، داروهایی تجویز شوند که به جای چند جزئ فعال ، تنها یک جزئ فعال داشته باشند و بیش از ۳ روز هم مورد استفاده قرار نگیرند