رازیانه گیاهی است معطر ، علفی و دوساله که ارتفاع آن تا ۲ متر می رسد ساقه آن دارای شیارهای هم دریف و موازی می باشد برگهای آن نازک و نخی مانند شود است .گلهای رازیانه زرد وبصورت خوشه در انتهای ساقه ظاهر می شود . یوته رازیانه کوچک و بطول حدود ۸ میلیمتر و عرض ۳ میلیمتر بوده و دارای بوئی معطر و طعمی شیرین می باشد .
رازیانه درمناطق مدیترانه ای بخوبی رشد می کند و در ایران در مناطق شمالی کشور دردامنه های کوههای البرز بطور خود رو می روید .
رازیانه دارای حدود ۱۰% روغن ، کمی مواد قندی و مس ویلاژ و حدود ۴% اسانس می باشد . روغن رازیانه دریا ۴% اسید پال میتیک ، ۲۲% اسید اولیئک ، ۱۴% اسید لینوئیک و ۶۰% اسید پتروسلینیک می باشد.
اسانس رازیانه که از تقطیر میوه آن بوسیله بخار بدست می آید مایعی است زرد .
در صد گرم برگ رازیانه تازه مواد زیر موجود است :
آب ۹۰ گرم
پروتیئن ۲/۵ گرم
چربی ۰/۴ گرم
مواد نشاسته ای ا۴/۵ گرم
کلسیم ۱۰۰ میلی گرم
فسفر ۵۰ میلی گرم
آهن ۲/۵ میلی گرم
پتاسیم ۴۰۰ میلی گرم
ویتامین آ ۳۵۰۰ واحد
ویتامین ث ۳۰ میلی گرم
خواص دارویی
رازیانه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است . ریشه رازیانه گرمتر از بقیه قسمت های گیاه است .
۱.رازیانه اثر زیاد کنده شیر را در زنان شیر ده دارد و بدین منظور می توان از دم کرده رازیانه استفاده کرد .
۲.اشتها آور و مقوی است .
۳.نفخ و گاز معده رااز بین می بر د .
۴.قاعده آور است .
۵.برگهای رازیانه ادرار آور است .
۶.جوشانده ریشه رازیانه ملین و مسهل است .
۷.روغن تخم رازیانه کرم روده را از بین یم برد .
۸.حالت تهوع رابر طرف می کند .
۹.برای برطرف کردن آُسم ، سرفه و تنگی نفس از دم کرده تخم رازیانه بمقدار سه فنجان در روز استفاده کنید .
۱۰.برای رفع اسهال رازیانه را با زیره سبز به نسبت مساوی دم کرده و به مریض بدهید .
۱۱.میتوان از رازیانه به عنوان داروی ضد نفخ بصورت زیر استفاده کرد :۵ گرم پودر انیسون و ۵ گرم پودر زیره کرمان ، ۵ گرم پودر تخم گشنیز و ۵ گرم پودر رازیانه رابا هم مخلوط کرده در یک لیتر آب جوش بریزید و آنرا بمدت ۱۰ دقیقه دم کنید سپس آنرا صاف کرده و کم کم بنوشید.
۱۲.رازیانه بعلت داشتن هورمون زنانه رشد دخترها را جلو می اندازد.
۱۳.رازیانه مغز را فعال می کند .
۱۴.ریشه رازیانه دارای کومارین Coumarin می باشد . چون این ماده رقیق کننده خون است بنابراین آنهایی که ابتلا به تصلب شرائین یا انسداد رگها هستند می توانند از جوشانده ریشه رازیانه استفاده کنند.
۱۵.دردهای مفاصل را برطرف می کند .
۱۶.اشتها را زیاد می کند .
۱۷.برای از بین بردن درد آرتروز روغن رازیانه را در محل درد بمالید.
طرز استفاده:
۱.دم کرده رازیانه : مقدار یک قاشق چایخوری رازیانه را کوبیده و در یک لیوان آب جوش بریزید و آنرا بمدت ۱۰ دقیقه دم کنید .
۲.دم کرده برگ رازیانه : ۳۰ گرم برگ رازیانه را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت ده دقیقه دم کنید . این دم کرده مقوی اعصاب بوده و هضم غذا را سریع می کند .
مضرات:رازیانه چون گرم است بنابراین برای گرم مزاج ها خوب نیست و اینگونه افراد باید آنرا با سکنجبین بخورند . زیاده روی در مصرف رازیانه معده راسست کرده و تشنج می آورد .
