احکام فقهی اجرایی حج(۳)

عمره مفرده پس از اعمال
 

در حدّ امکان زائران به انجام عمره مفرده پس از اعمال حج تشویق نشوند، چون احتمال آن هست که اعمال را بطور صحیح انجام ندهند و همچنان در احرام باقی بمانند، به علاوه که مراعات فاصله با عمره قبلی نیز لازم است، که به فتوای حضرت امام خمینی ـ ره ـ در فاصله کمتر از یک ماه به قصد رجاء می‏توان بجا آورد.۲۰

بیماران و مجروحان
 

اگر برای حاجی بر اثر بیماری یا تصادف یا حادثه دیگر، مشکلی پیش آمد ونتوانست اعمال را ادامه دهد، در اولین فرصت روحانی کاروان را مطلع کنید تا با نشان دادن راه صحیح شرعی، بقیه اعمال را به پایان ببرد، چون در احکام شرعی وظیفه تمام افراد مشخص شده است.

پرسش و پاسخ
 

س ۱ ـ کسی که از کارمندان سازمان حج است و بناچار باید بعد از عمره تمتع و قبل از حج از مکه خارج شود و به عرفات برود، با توجه به این که حج او نیابتی است، آیا لطمه به حج او نمی‏زند؟
ج ـ ضرر به حج و نیابت او نمی‏زند، ولی در صورت امکان باید محرم شود به احرام حج و از مکه خارج شود علی الاحوط.۲۱
س ۲ ـ آیا خدمه کاروانها می‏توانند قبل از رفتن زائران به مکه، بدون احرام به مکه بروند و برگردند؟
ج ـ اگر می‏خواهند به مکه بروند و برگردند، بنابر احتیاط نباید عمره تمتع انجام دهند، بلکه برای دخول مکه باید به یکی از مواقیت معروفه بروند و از آنجا بر عمره مفرده محرم شوند. و اَدْنیَ الحِلّ، میقات این اشخاص نیست، و پس از انجام اعمال عمرده مفرده می‏توانند از مکه خارج شوند و در صورت خارج شدن از مکه، اگر فقط به جده بیایند برای ورود به مکه در مرتبه دوم و سوم و بعد از آن، احرام واجب نیست، ولی اگر به مدینه بروند و از آنجا بخواهند به مکه بروند باید در مسجد شجره محرم شوند برای عمره مفرده دیگر و چون بین این عمره مفرده و عمره مفرده اول یک ماه فاصله نشده عمره دوم را رجاءاً بجا آورند و در هر صورت این اشخاص آخرین مرتبه‏ای که به مکه می‏روند باید به یکی از مواقیت معروفه، مثل مسجد شجره یا جُحفه، بروند و از آنجا برای عمره تمتع مُحرم شوند.۲۲
س ۳ ـ توقف ماشین زیر پمپ بنزین و عبور آن زیر پل، آیا برای مردان محرم اشکال ندارد؟
ج ـ اشکال ندارد.۲۳
س ۴ ـ آیا کسانی که شب دوازدهم به مکه آمده‏اند، لازم است روز دوازدهم قبل از ظهر برای کوچ بعدازظهر به منا بیایند؟
ج ـ به فتوای حضرت امام خمینی ـ ره ـ لازم نیست ولی اگر قبل از ظهر به منا بیاید نمی‏تواند قبل از ظهر کوچ کند. ولی به فتوای برخی دیگر از فقها برگشت به منا لازم است.
س ۵ ـ خدمه‏ای که با زنها قبل از طلوع فجر به منا می‏روند، ولی خود را قبل از طلوع آفتاب به مَشْعَر می‏رسانند و وقف رکنی مشعر را درک می‏کنند، آیا نیابت آنان صحیح است یا نه؟
ج ـ اگر از ذوی الاعذار نبوده‏اند که نیابت آنها صحیح است در فرض مرقوم حجشان نیابتاً صحیح است هر چند مرتکب حرام شده‏اند.۲۴
س ۶ ـ اگر سازمان حج و زیارت ـ دست‏اندرکاران حج را موظف به انجام عمره مفرده بنماید ولی پس از انجام عمره مفرده، در مکه اجازه انجام حج می‏دهد، با توجه به این که در سالهای قبل، حج خود را انجام داده باشند و نیابتی هم نداشته باشند، تکلیف چیست؟
ج ـ اگر حج واجب بر عهده آنها نباشد می‏توانند برای انجام حج مستحبی اِفراد محرم شوند و پس از حج، عمره مفرده دیگری انجام دهند و نیز می‏توانند به یکی از میقاتها رفته و برای عمره تمتع محرم شوند و پس از آن حج تمتع بجا آورند. یادآوری می‏شود در حج افراد قربانی نیز واجب نیست.
والحمدللّه اولاً و آخراً