حضرت فاطمه علیهاالسلام اگرچه نمونه کامل یک زن مسلمان در تمام اوصاف و کمالات اسلامی به‌ویژه در حجاب و عفاف بود، ولی مسائل سیاسی و اجتماعی را نیز در مواقع حساس نادیده نمی‌گرفت، مخصوصاً در ولایت امیرالمؤمنین و به یغما رفتن فدک، با خلیفه غاصب وقت و دارو دسته‌اش به مبارزه پرداخت و در مجامع عمومی به مناظره نشست، ولی درعین‌حال هرگز از پرده حجاب کامل و عفاف لازم بیرون نرفت. اینک فرازهایی از اظهارات محدثین و مورخین اسلامی را در این زمینه تقدیم می‌داریم.
از طریق عایشه و عبدالله بن حسن بن حسن در کتاب‌های عامه و خاصه نقل شده:
هنگامی‌که به فاطمه علیهاالسلام ثابت شد که ابوبکر فدک را از او به‌زور گرفته و تحویل نمی‌دهد، آن بانوی عزیز، مقنعه و روسری‌اش را بر سر محکم بست و با عده‌ای از زنان متدین و نزدیکان خویش که او را در میان گرفته بودند به‌سوی مسجد رسول‌الله حرکت کرد، درحالی‌که با لباس‌های طولانی راه می‌رفت- که حتی روی پاهای او پوشیده بود و بدنش پیدا نمی‌شد و چنان راه می‌رفت که گویا پیامبر خدا صلی‌الله علیه و آله در حرکت است- وارد مسجد شد. جمعیت مهاجر و انصار آنجا را پر کرده بودند و برای دختر پیامبر صلی‌الله علیه و آله جایگاهی درست کرده بودند، که مردها او را نمی‌دیدند. (۱)
اگر این عبارات را به‌دقت مورد عنایت قرار دهیم درس‌های زیادی از حجاب و عفاف آن حضرت می‌گیریم، و در اینجا متوجه می‌شویم که آن حضرت، حتی در میدان مبارزه نیز بسیار مقید به حجاب کامل و حیای اجتماعی و اخلاقی بوده است، زیرا:
۱- با پوشیدن مقنعه و احتیاط لازم حرکت نموده. (لاثت خمارها).
۲- در میان زنان حرکت نموده. (فی لمه…).
۳- لباس‌های بلند پوشیده بود که حتی پاهایش پیدا نبود. (تطا ذیولها).
۴- در جایگاه مخصوص قرار گرفته و پرده‌ای بین زنان و مردان حائل بود. (فضرب بین‌ها و بینهم…).
آری فاطمه علیهاالسلام با این برنامه‌ریزی دقیق حتی در میدان مبارزه، با غاصبین خلافت، (آیه بیست و پنجم سورهٔ قصص) که شیوه راه رفتن دختران پیامبران و زنان اسلامی را ترسیم می‌کند، تداعی کرد و به پیروانش درس‌ها داد که در عین اجتماعی بودن، زنان حجاب و عفاف را حفظ کنند.
پی‌نوشت:
۱. شرح ابن ابی الحدید، ج ۱۶، ص ۲۱۱، ۲۴۹ و احتیاجات طبرسی، ج ۱۱، ص ۱۳۱
