سخاوت
امام صادق (ع) فرمود: سخاوت از اخلاق پیامبران و ستون ایمان است. هیچ مؤمنی نیست، مگر آن که سخاوتمند است، و سخاوتمند نیست، مگر این که دارای یقین و همتی عالی باشد، زیرا سخاوت، نشانه نور یقین است و هر کس بداند دنبال چه چیزی است، دهش، برای او آسان گردد.
پیامبر (ص) فرمود: خمیره اولیای خدا، با سخاوت آمیخته شده است.
سخاوت آن است که درباره هر چه که محبوب است، سخی باشد، و کمترین آن، دنیاست.
از نشانههای سخاوت آن است که اعتنا نکنی که دنیا در دست کیست و از آن که باشد، در دست مؤمن یا کافر، فرمان بردار یا گناهکار و مردمان بلند مرتبه با افراد پست مایه، و دیگران را سیر کند و خود گرسنگی کشد، دیگری را لباس پوشاند و خود برهنه باشد عطا کند و خود از قبول عطا سرباز زند و بر این کار منت پذیرد، ولی منت نگذارد. اگر تمام دنیا را به او بدهند خود را در آن بیگانه شمارد و از این که همه را در یک ساعت در راه خدای عز و جل ببخشد وی را باکی نباشد.
رسول خدا (ص) فرمود: سخاوتمند، به خدا و مردم و بهشت نزدیک است و از جهنم دور، و بخیل از خدا و مردم و بهشت دور است و به جهنم نزدیک. کسی را نتوان سخاوتمند نامید، مگر آن که در اطاعت از خدا و در راه او چیز میبخشد؛ اگر چه گردهای نان یا جرعهای آب باشد.
پیامبر (ص) فرمود: سخاوتمند کسی است که مال خود را در راه خدا ببخشد، ولی شخص سخاوتمند نما، در راه گناه و نافرمانی خداوند تعالی میبخشد. بنابراین او آماج خشم و غضب خداوند است و او که بر خود بخل ورزد، چه گونه میتواند با غیر خودش سخاوتمندی کند، زیرا او از هوی و هوس خویش پیروی میکند و از خداوند عز و جل نافرمانی. خداوند تعالی فرموده است: (… وقطعا بارهای گران خودشان و بارهای گران }دیگران{ را با بارهای گران خود بر دوش خواهند گرفت).
پیامبر (ص) فرمود: خداوند میفرماید: فرزند آدم! [تو که ملک من، ملک من، ملک من می گویی بدان که] ملک و هر آنچه در دست توست مال من است. ای بیچاره! تو کجا بودی آن زمانی که ملک و مال بود و تو نبودی؟ آیا تو را جز آنچه خورده و از بین بردهای، یا پوشیده و کهنه کردهای، یا صدقه داده و جاویدش کردهای که به سبب آن، مورد عفو قرار میگیری و یا عقوبت و مجازات میشوی بهرهای هست؛ چرا که کیفر و پاداش، به نحوه جمع آوری مال بستگی دارد. پس خوب بیندیش که مال دیگری را از مال خویش محبوبتر ندانی و در آنها طمع نورزی!
امیر مؤمنان (ع) فرمود: آنچه را که پیش فرستادهای از آن توست، و آنچه را که وانهادهای از آن وارثان است و آنچه دست مایه زندگی توست شیطان را امیدوار میسازد که تو را به وسیله آن بفریبد. چه قدر میخواهی در طلب دنیا بکوشی و خویش را رنجه داری؟ آیا بر آنی تا در دنیا خودت را به زحمت افکنی و با نکبت زندگی کنی و دیگران را غنی سازی؟!
