نقش مشورت در انتخاب همسر

مشورت در اسلام از ارزش والایی برخوردار است.و در قرآن و احادیث بدان سفارش شده است.خداوند متعال در قرآن به پیامبرش می فرماید:وَ شاوِرْهُمْ فِی الْأَمْرِفَاِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ علی الله.یعنی ای پیامبر در کارها با مؤمنین مشورت کن و هنگامی که تصمیم گرفتی بر خدا توکل کن.و درباره مؤمنین می فرماید:وَ أَمْرُهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ یعنی:مؤمنین کارهایشان را با مشورت انجام می دهند.
در احادیث نیز درباره مشورت سفارش شده است.از باب نمونه:به رسول خدا صلّی الله علیه و آله گفته شد:احتیاط در چیست؟فرمود:مشورت کردن با صاحب نظران و پیروی از آنها. در وصیتهای پیامبر به حضرت علی چنین آمده:هیچ پشتیبانی استوارتر از مشورت نیست و هیچ عقلی مانند عاقبت اندیشی نمی باشد.
رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود:«مشورت با شخص عاقل و خیرخواه موجب برکت و هدایت خواهد شد و توفیقی است از جانب خداوند متعال.پس هنگامی که شخصی عاقل و خیرخواه در مورد مشورت ترا راهنمایی کرد مواظب باش برخلاف نظرش عمل نکنی که اسباب هلاکت خواهد شد.»
با مشورت کردن با افراد عاقل و آزموده می توان از نتایج گرانبهای تجربیات آنها استفاده نمود.کسانی که در کارهای مهم با دیگران مشورت می نمایند کمتر دچار لغزش و ندامت می شوند.لیکن با هرکسی هم نمی توان مشورت کرد.با افرادی باید مشورت کرد که اولاً عاقل و چیز فهم باشند.زیرا افراد جاهل و ناآزموده نمی توانند مصالح واقعی را درک کنند تا در اختیار مشورت کننده قرار دهند.ثانیاً دیندار باشد،زیرا به افراد بی دین نمی توان اعتماد کرد.بعلاوه مصالح را از دیدگاه دین نمی سنجند و ممکن است مشورت کننده را به پرتگاه ضد دین و ضد اخلاق هدایت نمایند. ثالثاً‌ اینکه دوست و خیر خواه انسان باشد،زیرا اگر دوستی و خیرخواهی او به اثبات نرسد نمی توان به نظرهای او اعتماد کرد، و ممکن است مشورت کننده را گمراه سازد، و اسرارش را منتشر سازد.
حضرت صادق علیه السلام می فرماید:«در مورد مشورت چهار شرط را باید رعایت کرد و الاً ضرر آن از منفعتش زیادتر خواهد بود:اول اینکه طرف مشورت عاقل باشد،دوم اینکه آزاده و دیندار باشد،سوم اینکه دوست و برادر باشد.چهارم اینکه تمام اطلاعات خودت را در اختیارش بگذاری بطوری که اطلاعات او به مقدار اطلاعات تو باشدو راز ترا مخفی بدراد.زیرا اگر عاقل بود از مشورت با او می توانی استفاده کنی و اگر آزاده و دیندار بود در خیراندیشی برای تو جدیت خواهد کرد،و اگر دوست و برادر بود اسرار ترا پنهان خواهد کرد.و اگر تمام اطلاعات خودت را در اختیارش قرار دادی بهتر می تواند مورد مشاوره قرار گیرد و مصالح ترا بازگو کند.»
بنابراین انسان باید در کارهای مهم،با افراد دانا و با تجربه و دیندار و امین و خیرخواه مشورت نماید و بالاخص در امر ازدواج که بسیار مهم و سرنوشت ساز است.بهترین افرادی که می توانند مورد مشاوره جوانان برای ازدواج قرار گیرند پدر و مادر می باشند،مشروط بر اینکه دانا و اهل اطلاع باشند.پدر و مادر خیرخواه ترین و امین ترین افراد نسبت به فرزندانشان هستند.این درست نیست که پسر و دختر در امر ازدواج با پدر ومادر خودشان مشورت نکنند.پدر و مادر در این امر حساس و حیاتی می توانند برای فرزندانشان راهنما و مشاور خوبی باشند.زیرا هم اطلاعات و تجربه دارند هم امین و خیرخواهند.ولی مشروط بر اینکه نقش مشاور و راهنما را ایفا کنند و تصمیم گیری را بر عهده خود دختر یا پسر قرار دهند،نه اینکه تصمیم گیرنده باشند و ازدواج را بر آنها تحمیل نمایند.
بعد از پدر و مادر،جد و جده و برادر و خواهر بزرگتر و عمو و دایی و عمه و خاله نیز در صورتی که واجد شرایط باشند می توانند مورد مشورت قرار گیرند.مشروط بر اینکه نقش مشاور را ایفا کنند نه تصمیم گیرنده.بعد از اینها از کلیه افراد مطلع و دیندار و امین بالاخص از دوستان و آشنایان مورد اعتماد می توان استفاده کرد. در اینجالازم است به مشاورین نیز توصیه کنیم که کسی که با شما مشورت می کند به شما اعتماد کرده و شما را امین دانسته است،وظیفه دینی ووجدانی وانسانی شماایجاب میکند که در موضوع مورد مشورت،خوب دقت کنید و با کمال صداقت وامانتداری آنچه را به نظرتان میرسد،بدون کوچکترین خلافگویی وکتمان،دراختیاراوقراردهید،که اگردرمشورت خیانت نمایید مورد بازخواست خدا قرار خواهید گرفت. مشاور وظیفه دارد حق را بگوید گرچه به ضررخودش یا خویشانش یا دوستانش تمام شود.
امیر المؤمنین علیه السلام فرمود:«هر کس که با مسلمین در مشورت خیانت کند من از او بیزارم. »
منبع:سایت فرهنگی ازدواج