درد که هست و کار خودش را می‌کند. بگذار خنده هم باشد و کار خودش را بکند. مگر اخم کنیم، دردهایمان دوا می‌شود؟! برعکس، گفته‌اند: خنده بر هر درد بی‌درمان دواست.
«بخندید تا دنیا به شما بخندد!» این جمله معروف و مثل‌های متداولی از این دست، سالیان سال است که بر سر زبان‌هاست. خندیدن، اثرات بسیاری در مسیر سلامت جسمی و روحی افراد دارد و حتی امروزه ثابت شده است خنده در زمان‌های بحرانی و استرس‌زا همچون مرهمی، آرام‌بخش روح و روان افراد است. صدای خنده می‌تواند هر کسی را خوشحال کند. در حقیقت، خنده از بین انواع مختلف رفتارهای انسانی، ذاتی‌ترین و بی‌نظیرترین نوع رفتارهاست. خنده نه‌تنها به انسان احساس خوشایندی می‌دهد بلکه به اطرافیانتان نیز حس بهتری می‌بخشد.
در این سه صفحه قصد داریم از معجزات لبخند برای سلامت صحبت کنیم و با بهترین فواید خنده، از سلامت قلب گرفته تا کاهش استرس و افزایش خلاقیت فردی آشنا شویم.
خنده، دارویی قوی
خنده و خندیدن، افراد را بیشتر و بهتر دور هم جمع می‌کند و این گردهمایی متبسمانه باعث تغییرات جسمی و عاطفی سالم در بدن شود. هیچ‌چیزی به‌جز خنده نمی‌تواند سریع‌تر یا قابل‌اطمینان‌تر ذهن و بدن آدمی را به تعادل برساند. شوخ‌طبعی باعث سبک‌باری می‌شود. انسان را به دیگران متصل می‌کند و متمرکز و هوشیار نگه می‌دارد. همچنین کمک می‌کند زودتر عصبانیت را برطرف کنیم و دیگران را ببخشیم. توانایی خندیدن به‌راحتی و به‌طور مکرر منبع فوق‌العاده‌ای برای غلبه بر مشکلات، تقویت روابط و حمایت از سلامت جسمی و عاطفی است. از همه بهتر، این داروی ارزشمند، سرگرم‌کننده، رایگان و با کاربرد آسان است.
در زمان کودکی، روزانه صدها بار می‌خندیدیم، اما در بزرگ‌سالی زندگی جدی‌تر و خنده کمتر اتفاق می‌افتد. درحالی‌که با جستجوی فرصت‌های بیشتر برای شوخ‌طبعی و خنده، می‌توان سلامت عاطفی خود را بهبود بخشید. روابط خود را تقویت کرد و حتی به عمر خود افزود.
خنده، تمرینی داخلی
خندیدن، بهترین روش تمرین داخلی بدن است؛ چون دیافراگم، شکم، سیستم تنفسی و حتی شانه‌ها را ورزش می‌دهد. به همین دلیل است که عضلات شما بعد از یک خنده، راحت و آرامش بیشتری دارند. افزون بر این، در خنده‌های شدید، انسان نفس‌های عمیق می‌کشد که به رفع انسداد مجاری تنفسی کمک می‌کند و باعث استنشاق و اکسیژن دریافتی می‌شود.
هم‌اکنون، همراه با ورزش بدنی خود، برای گذراندن یک تمرین داخلی کامل، مدتی را به خندیدن با دوستان اختصاص دهید. خنده‌ای خوب و دل‌چسب، تنش جسمی و استرس را برطرف و پس از آن تا ۴۵ دقیقه عضلات شما را آرام می‌کند.
خنده، کاهنده استرس
خنده، شکلی عالی برای کاستن از استرس‌هاست و باعث کاهش سطح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و اپی‌نفرین می‌شود. درعین‌حال، خنده باعث افزایش سطح هورمون‌های تقویت‌کننده سلامت خواهد شد. به‌علاوه، خنده، تمرینی کامل برای عضلات است و گردش خون را تحریک می‌کند که این به‌نوبه خود به کاهش برخی از علائم جسمی استرس یاری می‌رساند.
دفعه بعد که استرس داشتید، فقط چند نمایش کمدی را مشاهده کنید، به‌زودی احساس بهتری خواهید داشت.
خنده، بهبودبخش کیفیت خواب
اگر در لذت بردن از خواب آرام شبانه مشکل دارید، خنده یکی از بهترین داروهایی است که می‌توانید امتحان کنید. خندیدن باعث می‌شود بدن ملاتونین بیشتری تولید کند و به شما کمک خواهد کرد خواب بهتری داشته باشید. برخی تحقیقات علمی در زمینه خواب و بی‌خوابی نشان داده است که خنده به بهبود الگوی خواب منجر می‌شود. در طول عصر، با اعضای خانواده یا دوستان خود بخندید. این به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند و خواب عمیق و آرام را تقویت خواهد کرد.
خنده، مبارزه با افسردگی
خنده، یاری‌رسان افرادی است که از اختلال عاطفی فصلی (SAD) یا افسردگی کامل رنج می‌برند. بررسی‌ها نشان داده که خنده‌درمانی می‌تواند افسردگی را در افراد مسن کاهش دهد. خنده، سطح هورمون‌های مرتبط با استرس را پایین می‌آورد و هورمون‌های خوب را جایگزین آن‌ها می‌کند. این بدان معناست که خنده باعث ایجاد یک ذهنیت مثبت می‌شود و هنگامی‌که فرد نگرش مثبتی به زندگی دارد، کمتر احتمال تسلیم و احساس افسردگی و ناامیدی می‌کند، پس اگر استرس، فرسودگی و افسردگی دارید، مؤثرترین استراتژی که می‌توانید به کار بگیرید خنده است.
خنده، تسکین‌دهنده دردها
خنده به‌عنوان مسکنی طبیعی عمل می‌کند. تحقیقات نشان داده است افرادی که زیاد می‌خندند، قادرند در مقایسه با افرادی که کمتر خندان هستند، تقریباً ۱۰ درصد درد بیشتری را تحمل کنند. قدر متناسبی خنده، اندورفین‌های بسیاری را در سیستم شما آزاد می‌کند که برای کاهش درد، بهتر از مورفین کار می‌کنند. همچنین، خندیدن می‌تواند شما را از فکر درد و رنج دور کند و باعث از بین رفتن چرخه اسپاسم درد مشترک در برخی از اختلالات عضلانی شود.
هنگامی‌که از هر نوع درد جسمی رنج می‌برید، به‌عنوان بخشی از درمان، یک مقدار شوخ‌طبعی را در خود جای دهید!
خنده، مدیریت دیابت
خنده می‌تواند به کنترل دیابت کمک کند که این امر ممکن است به دلیل انرژی مصرف شده توسط عضلات معده هنگام خندیدن باشد. افزون بر این خنده می‌تواند به دیابتی‌ها کمک کند تا از عوارض مربوط به رگ‌های عروقی جلوگیری کنند. اگر به دیابت نوع ۲ مبتلا هستید، روزانه حداقل ۳۰ دقیقه یک برنامه شوخ‌طبعانه را تماشا کنید.
خنده، محافظت از قلب
اساساً قلب یک عضله است و با ورزش قوی‌تر شده و عملکرد بهتری دارد. این یکی از دلایلی است که خندیدن یک تمرین سالم برای قلب شما محسوب می‌شود. هنگام خندیدن، بافتی که پوشش داخلی رگ‌های خونی را تشکیل می‌دهد، منبسط می‌شود و منجر به افزایش جریان خون عروقی می‌شود. این کار نقش مهمی در مبارزه با تصلب شرایین و کاهش خطر حمله قلبی دارد. به‌علاوه، اثر آرامش‌بخش خنده به پایین آمدن سطح فشارخون پایه کمک می‌کند. فقط ۱۵ دقیقه خنده در روز می‌تواند قلب شما را سالم نگه دارد و از مشکلات قلبی عروقی جلوگیری کند.
خنده، باعث جوان ماندن
قدری خنده روزانه می‌تواند شما را جوان‌تر نشان دهد. وقتی لبخند می‌زنید و می‌خندید، حدود ۱۵ عضله صورت با هم کار می‌کنند. این کار باعث افزایش جریان خون در اطراف صورت می‌شود و شما را جوان‌تر و سالم‌تر نشان می‌دهد.
به‌علاوه، یک خنده خوب باعث بهبود سلامت جسمی و عاطفی می‌شود.
وقتی سالم باشید مطمئناً جوان‌تر از سن خود به نظر می‌رسید؛ بنابراین، به‌جای جستجوی محصولی برای جوان‌تر به نظر رسیدن، در جست‌وجوی دلایل بیشتر خندیدن باشید؛ اگرچه باید اطمینان حاصل کنید که پوست خود را سالم و مرطوب نگه می‌دارید تا از ایجاد خطوط خنده جلوگیری کند.
خنده، تقویت سیستم ایمنی بدن
اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، می‌توانید با مقداری خنده منظم روزانه آن را بهبود ببخشید. بررسی‌های علمی ثابت کرده است که خنده می‌تواند با افزایش تعداد آنتی‌بادی‌های ضد عفونت و همچنین سلول‌های T در خون، سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشد.
سیستم ایمنی قوی‌تر نیز مساوی با مقاومت بهتر در برابر بیماری‌هاست؛ بنابراین احتمال ابتلا به سرفه، سرماخوردگی و سایر عفونت‌ها کمتر خواهد بود، پس وقت آن رسیده که روز خود را با دز خنده سالم شروع کنید تا سالم بمانید.
مجله آشنا، شماره ۲۲۶، صفحات ۷۰-۶۸.
