آیا اهل تسنّن مسائل مربوط به نامحرم را رعایت می کنند؟

پاسخ:
شیعه و سنی در مسائل مربوط به نامحرم و لزوم حجاب و پوشش زن، اتفاق نظر دارند بدلیل اینکه این مسأله ریشه در قرآن کریم دارد که مرجع فقهی همه مسلمانان می باشد.
توضیح این که: اهل سنت با شیعه در مسائل فقهی اختلاف نظر اندکی دارند که مهم ترین آن مربوط به مسأله نکاح «متعه» (ازدواج موقت) می باشد که اهل سنت آن را مخصوص زمان حیات پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و صدر اسلام می دانند و معتقد به نسخ آن بعد از پیامبر اند.[۱]اما در خصوص رابطه زن و مرد اجنبی ـ که مورد سؤال است ـ فتاوای اهل سنت با فتاوای شیعه بسیار نزدیک است. به عنوان نمونه مواردی از این وحدت نظر در ضمن چند مطلب، ذکر می شود:
الف) نگاه به نامحرم:
قبل از بیان حکم فقهی مسأله، باید توجه داشت که فلسفه اصلی مرزبندی میان زن و مرد اجنبی و لزوم حجاب در اسلام، حفظ شؤون خانواده و عفت و پاکی مرد و زن است. و لذا شرع مقدس به منظور پیش گیری از وقوع انسان در آلودگی های فساد اخلاقی و حفظ کیان خانواده، محدودیت هایی را در روابط میان زن ومرد بیگانه، جعل و مقرر نموده است، تا از کرامت و حرمت زن و مرد صیانت شود. مخصوصاً‌ طبقه زن که بیشتر آسیب پذیر می باشند.
این مسأله قبل از اینکه یک فتوای فقهی باشد، یک حکم و اصل قرآنی است که در آیات سوره مبارکه نور بدان اشاره شده است.[۲] در این آیات را مردان از نگاه ناروا نسبت به زنان نامحرم، برحذر داشته و زنان را ملزم به حفظ حجاب و پوشش از مردان اجنبی نموده است.
بر این اساس، فقهای اهل سنت نظیر شیعه، در فتاوای خود بر حرمت نگاه به نامحرم و پرهیز از اختلاط زن و مرد، تأکید نموده است.[۳] حتی پوشیدن لباس های نازک و بدن نما و نیز لباس های تنگ که برجستگی های جسمی و بدنی زن را نمایش می دهد، در بیرون از منزل شرعاً‌حرام می دانند.[۴] و نیز رعایت پوشش زنانی را که از بستگان می باشند، مثل: زن عمو، دخترعمو، دختردائی، دخترخاله و… واجب شمرده اند.[۵]
ب ـ مقدار پوشش واجب:
همه فقهای اهل سنت و شیعه، اتفاق نظر دارند بر اینکه: غیر از صورت و دستها، بقیه اندام زن برای مرد اجنبی، عورت به حساب می آید و لذا پوشش تمام اندام زن در هنگام مواجهه با مرد نامحرم واجب است. (غیر از آن دو مورد).
مستند و دلیل مسأله نیز آیات قرآن کریم است که خداوند می فرماید: ای پیامبر به زنان مؤمنه بگو: چشمهاشان را از نگاه ناروا باز دارند و زیبایی های (جسمی و آرایشی) شان را از نامحرمان بپوشانند، مگر آن مقداری که معمولاً آشکار است. (صورت و دستها)[۶]
ج. دست دادن زن و مرد نامحرم:
فقهای اهل سنت در مسأله حرمت لمس نیز مثل شیعه، نظر یکسان دارند. طبق فتوای آنان، لمس و تماس فیزیکی زن و مرد نامحرم بخاطر شدت خوف در فتنه، حرمتش شدیدتر از نگاه به نامحرم است، مگر در موارد ناچاری مثل نجات غریق و یا تشخیص بیماری و عمل جراحی و… که در این موارد به مقدار ضرورت استثناء شده است.[۷]
و لذاطبق فتوای اهل سنت (نظیر شیعه) دست دادن(مصافحه) و روبوسی زن و مرد نامحرم، حرام می باشد.[۸]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. الجزیری، عبدالرحمن، الفقه علی المذاهب الاربعه.
2. مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسه.
[۱] . ابن تیمیّه، الفتاوی الکبری، دارالکتب العلمیه، اول، ۱۴۰۸-۱۹۸۷، بیروت، ج ۳، ص ۹۵-۱۲۲.
[۲] . نور/۳۰-۳۱.
[۳] . فتاوی الاسلامیه، دارالقم، طبع اول، ۱۹۸۸، بیروت، ج ۲، ص ۳۲۰، (باب حکم النظر و الخلوه و الاختلاط).
[۴] . همان، ج ۳، ص ۱۸۲.
[۵] . همان، ج ۲، ص ۳۲۳.
[۶] . نور/۳۱.
[۷] . مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسه، طبع اول، ۱۹۸۲، بیروت.
[۸] . فتاوی الاسلامیه، ج ۲، ص ۳۳۰.