پرسش : این روزها افراد زیادی از طرق مختلف از جمله: میز گرد ،القاء و حتی رابطه تلفنی با ارواح در ارتباط هستند و اطلاعاتی از گذشته و آینده افراد می دهند که برخی درست و غالبا نادرست است .
پاسخ: یکی از مسائلی که دیر زمانی است مورد سوء استفاده قرار گرفته است، مساله ارتباط با ارواح است.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی «مدظله» در این زمینه فرموده اند: «باید گفت که ارتباط با ارواح را به عنوانیک واقعیت می توان پذیرفت، ولی نباید از نظر دور داشت که این مساله مورد سوء استفاده عده زیادی قرار گرفته است…».(۱)
بنابراین ما منکر ارتباط با ارواح نیستیم زیرا منابع اسلامی این مطلب را در موارد زیادی تایید کرده است که به عنوان نمونه می توان به ارتباط و سخن گفتن پیامبر «ص» با ارواح مشرکان کشته شده در جنگ بدر(۲) و ارتباط آن حضرت با ارواح مومنین در قبرستان بقیع(۳) و ارتباط و صحبت حضرت علی علیه السلام با ارواح مردگان (۴) اشاره کرد.
اما از آنجاییکه مساله ارتباط با ارواح، مساله بسیار مهم و پیچیده ای است، نباید و نمی توان از هر کس که مدعی این ارتباط است ادعایش را پذیرفت و تازه اگر ارتباط واقعا برقرار شده باشد، به همه آن پیام هاییکه توسط ارواح فرستاده می شود نمی توان عمل کرد. زیرا چه بسا پیامی که به فرد مدعی ارتباط رسیده باشد از ارواح خبیثه صادر شده باشد.
یک قاعده کلی که برای شناس ایام های صحیح ارواح می توان تعریف کرد این است که پیام های صحیح نباید با اصول ادیان الهی و دعوت پیامبران منافات داشته باشد. بنابراین، برای شناخت پیام های درست از پیام های نادرست، باید اول دین و دستورات پیامبران و اولیاء الله (ائمه معصومین) علیهم السلام را بخوبی شناخت و آنگاه با سنجش پیام ها با تعالیم ادیان الهی و بویژه اسلام، درستی و نادرستی آنها را مشخص نمود.
بهر حال پیام هایی که ارواح می فرستند (بر فرض صحت ارتباط و صحیح بودن پیام ها و صدور آنها از ارواح پاک) برای ما هیچ گونه التزامی نمی آورد. زیرا آنچه را که لازم بوده است که انجام دهیمیا ترک کنیم، اسلام برای ما بیان کرده است و دیگر نیازی به استمداد از دستورات ارواح نداریم. و تنها به صورتیقین به ارتباط با ارواح ویقین به مومن بودن آن روح می توانیم (اختیار داریم) که از رهنمودهای آن استفاده کنیم. که رسیدن به چنینیقین و اطمینانی نیز بسیار مشکل است و با این حساب باید از خیر پیام های دریافت شده در این ارتباط ها، گذشت.
بهترین راه برای مبارزه با وسواس عمل به پیام ارواح، بی اعتنایی به آنهاست. اگر شخصی که مبتلا به این مساله شده است، که یک حالت روحی در عمل کردن به این گونه پیام ها و ارتباط ها می بیند، باید برای مدتی نسبت به آنها بی اعتنا باشد تا این حالت روحی از او برطرف شود.
به هر تقدیر، اولا این پیامهایی که خبر از حوادث آتی می دهند، به فرض صحت و به فرض آنکه این ارتباط واقعی و آن روح هم مومن باشد، چیزی جز گمان و ظن حاصل نخواهد کرد. ای بسا که یک روح مقتضی یک فعل را ببیند اما شرایط دیگر و مانع را مشاهده نکند و به لحاظ فقهی هم امور حقوقی با این گونه اعمال غیر طبیعی قابل اثبات نیست و اگر به حیثیت افراد و حقوق معنوی آنان هم لطمه وارد کند، نقل و ارتباط این گونه حرام و خلاف شرع مبین است.
* * *
۱-مکارم شیرازی، آیت الله ناصر- عود ارواح، به نقل از احد زمردیان در کتاب حقییقت روح.
۲- بحار الانوار، ج ۶، صفحه ۲۵۴، احوال البرزخ و القبر و العذاب.
۳–بحار الانوار، ج ۲۲، صفحه ۴۷۲، وصیته عند قرب وفاته.
۴- من لایحضره الفیه، ج ۱، صفحه ۱۷۹.
