خدای متعال در قرآن می فرماید: الله یتوفی الانفس حین موتها والتی لم تمت فی منامها فیمسک التی قضی علیها الموت و یرسل الاخری الی اجل مسمی ان فی ذلک لایات لقوم یتفکرون؛ خداوند جان ها را به هنگام مرگشان و آن را که نمرده است در خوابش می گیرد. و آن را که مرگش فرا رسیده نگه می دارد و دیگری را تا اجل معینی رها می کند.
و در روایات متعدد هم آمده است که؛ خواب برادر مرگ است .
چه رابطه ای میان خواب با روح و مرگ وجود دارد؟ چرا خواب به برادر مرگ تشبیه شده است؟ تشابه و تفارق خواب با مرگ در چیست؟ نقش جان و روح رؤیا تا چه حد است. و هزاران سؤال دیگر که ای کاش امت آخرالزمان و مخصوصا مسلمانان به جای پرداختن به بسیاری از علوم که نه نفعی به حال آنان دارد و نه ضرری، به مسئله رؤیا و خواب اهمیت می دادند که جزئی از ولایت و علوم باطنی و راهگشای قسمتی از آلام و دردهای بشری در این عصر و تمام اعصار است.
آیه ابتدای کلام و چند آیه دیگر حامل اسرار گران بهایی پیرامون رؤیا و خواب است که به زبان رمز و اشاره ولی عمیق از آن سخن رانده شده است . کلمه توفی معنای اخذ و تمامیت را می رساند و همان وفای کامل است . پس در ابتدای این آیه مسئله تمامیت در گرفتن جان و مرگ نفس ، مطرح می شود. اما در چند کلمه بعد صحبت از امساک به میان می آید و چون وابستگی زیاد انسان و شدت علاقه او به تعلقات دنیا سبب امساک انسان از تقدیم روح به حق تعالی می شود، خداوند جنبه کثرتی انسان را در آیه لحاظ نموده و لغت امساک را مقابل یتوفی که اخذ تام و مرگ کامل است آورد.
آری خواب برادر مرگ است این دو برادر (خواب یا مرگ) نسبت به یکدیگر چگونه اند ؟ چقدر به هم نزدیک هستند؟ کدام برادر (خواب و مرگ ) بزرگ تر است؟ اگر مرگ چشمی به سوی ملکوت و بی نهایت دارد خواب نیز چنین است . تفکر بلند و عقل سلیم رؤیا را به دور دست ها رهنمون می کند، همان طور که مرگ انسان را به حیات بی نهایت راهنماست اگر کسی از رؤیا فقیر باشد از سفر و سیر در آفاق و انفس در دنیا و بلکه در آخرت هم بی بهره است
