تلاش برای برقراری عدالت بین همه فرزندان یکی از مشکلترین وظایف والدین است. هر کودکی دوست دارد جایگاه ویژه و منحصر به فردی داشته باشد و به محض اینکه احساس کند کودک دیگری مورد توجه و لطف یکی از والدینش قرار دارد. دچار خشم و کینه خواهد شد.
حسادت بین خواهران و برادران یک واقعیت است و از آنجا که بعضی از کودکان نسبت به عشق درازمدت والدینشان احساس عدم اطمینان میکنند، ممکن است به انواع نکات ریزی که بزرگسالان به آن اعتنایی ندارند توجه کنند. به محض اینکه آنها حس کنند برادر یا خواهری ترجیح داده میشود، مصداقهای تبعیضگذاری شما را در هزار اتفاق کوچک و بزرگ دیگر نیز مشاهده میکنند. یک کودک خردسال وقتی میبیند مجبور است زودتر از خواهر یا برادر بزرگتر خود به رختخواب برود، یا اجازه ندارد یک برنامه خاص تلویزیونی را که کودکان بزرگتر تماشا میکنند ببیند، ممکن است احساس خشم و ناراحتی کند.
رهنمودهایی برای پاسخهای شما
شما میتوانید برای پاسخ دادن به پرسشهای کودکتان از توضیحات مختلفی استفاده کنید، اما عمل همیشه ارزشمندتر است (در آغوش گرفتنهای طولانی، وقت گذراندن با کودک به تنهایی، به گردش بردن او به تنهایی، تحسین کردن مهارتهای جدیدی که او میآموزد، یک قصه مخصوص برای وقت خواب او(.
پیام اصلی که باید به کودک بدهید این است که منصف و عادل هستید؛ هر چند ممکن است کودک شما بیعدالتیها و نابرابریهایی ببیند، اما در پایان همه چیز برابر خواهد بود. سعی کنید به کودکتان یاد بدهید به جای فکر کردن به یک ساعت یا یک روز، به دورههای زمانی طولانیتری فکر کنند و به شما اعتماد کنند ؛ ممکن است یک سال طول بکشد ولی نوبت به همه آنها خواهد رسید تا عزیز دردانه باشند.
کودکانتان شما را بدون هیچ قید و شرطی دوست دارند، پس سزاوار این هستند که در مقابل، تک به تک آنها مورد توجه خاص شما قرار بگیرند.
بر فردیت هر کودک و تفاوتها، تواناییها و موفقیتهای هر یک از آنها تاکید کنید.
زندگی همیشه منصف نیست. خانه بهترین مکان برای یاد گرفتن این واقعیت نسبتاً ناگوار است.
پاسخ سئوال های کودک شما
پاسخ برای سنین ۴-۲:
ما همیشه از تو عصبانی نیستیم. این طور به نظر تو میرسد، چون زمانهایی را که ما عصبانی هستیم به یاد میآوری اما اوقاتی را که از تو راضی هستیم فراموش میکنی. ما خیلی احساس خوشبختی میکنیم که تو پسر کوچولوی ما هستی. امروز من و تو به پارک میرویم، فقط من و تو با هم.
پاسخ برای سنین ۶-۴:
تو همیشه سرزنش نمیشوی و به تدریج که بزرگتر شوی یاد میگیری چه کارهایی بد است و دیگر آنها را انجام نخواهی داد. سارا از تو کوچکتر است و هنوز کارهای بد را تشخیص نمیدهد. تو از او خیلی بزرگتری، شاید به همین خاطر است که ما از تو انتظار داریم همیشه مثل افراد بزرگسال رفتار کنی، که البته منصفانه نیست، بخصوص که تو بیشتر اوقات یادت هست که باید بچه خوبی باشی. ما واقعا تو را خیلی دوست داریم.
پاسخ برای سنین ۸- ۶:
میدانم برای تو سخت است که قبل از خواهرت به رختخواب بروی، اما از تو بزرگتر است و به اندازه تو احتیاج به خواب ندارد، علت این نیست که ما او را بیشتر از تو دوست داریم، بلکه به این خاطر است که اگر تو تا دیر وقت بیدار بمانی خیلی خسته میشوی و در نتیجه روز بعد در مدرسه به تو خوش نمیگذرد، در حالی که ما دوست داریم تو شاد باشی و کارهایت را خوب انجام بدهی. خواهر تو فقط به این علت اجازه دارد تا دیر وقت بیدار بماند و آن برنامه مستند را تماشا کند که به درسهای او مربوط است. هنگام تعطیلات تو هم میتوانی گاهی اوقات بیشتر بیدار بمانی، چون میتوانی صبح روز بعد بیشتر بخوابی.
پاسخ برای سنین ۱۱- ۸:
میدانم که او بچه کوچک خانواده است و بعضی وقتها کارهای بدی میکند و ما او را دعوا نمیکنیم، ولی خود تو هم بعضی وقتها او را لوس میکنی، مگر نه؟ تو برایش میوه پوست میکنی و بهترین تکهها را به او میدهی و هر وقت خسته است او را روی دوشت میگذاری. بچه کوچک یک خانواده را معمولا همه افراد آن خانواده لوس میکنند. اما اگر فکر میکنی این کار واقعا منصفانه نیست، حرفت را بزن تا من در این باره کاری بکنم. به هر حال تو فرزند ارشد ما هستی و نزد ما جایگاه خاصی داری، و به خاطر اینکه خواهر بزرگتر خوبی هستی، من فکر میکنم باید امتیازاتی داشته باشی. تو میتوانی اتاقت را از سارا جدا کنی و ما آن را هر طوری که تو دوست داشته باشی تزیین میکنیم. تو میتوانی دوستانت را به اتاق خودت ببری. من هیچ وقت آرزو نکردهام که تو مانند کس دیگری باشی، چون تو را همینطور که هستی دوست دارم.