به نیمه پر لیوان نگاه کنید

این سالمندان تنها !
 
هنگامی که درباره سالخوردگی سخن می گوییم یا می شنویم ، معمولاً با واژه هایی مانند از بین رفتن ، خراب شدن ، کاهش ، از دست دادن و … سروکار داریم . در حالی که دوره ی سالخوردگی ، از ویژگی های مثبت نیز برخوردار است . در اینجا، با نگرشی مثبت به این ویژگی ها می نگریم :
– هنر و خلاقیتی که در جوانی فرا گرفته شده است ، با افزایش سن، از بین نمی رود ؛
– با انگیزه و فعالانه زندگی کردن ، سبب می شود که سلول های مغزی رشد کنند و شبکه بیشتری را تشکیل دهند؛
– بدن از نظر فعالیت جنسی ، در آرامش است ؛
– توانایی سازگاری با شرایط افزایش می یابد و استرس کاهش پیدا می کند ؛
– می توان مسئولیت های بیشتری را برای حفظ تندرستی خود پذیرفت؛
– انسان ، در این دوره از دیدگاه بهتری به خود می نگرد؛
– بالا رفتن اعتماد به نفس و اطمینان خاطر سبب می شود به آنچه که دیگران درباره  ما می گویند، چندان اهمیت ندهیم ؛
– هر فرد سالخورده ای بهتر از دیگران می داند که چه چیزی برایش رضایت بخش است ؛
– ظرفیت عشق ورزیدن به دلیل افزایش اشتیاق و از خود گذشتگی ، زیاد می شود؛
– سطوح اضطراب کاهش می یابد؛
– حق شناسی عمیق تر می شود؛
– احساس شوخ طبعی افزایش می یابد.
 تغییرات اجتماعی
همراه با افزایش سن ، تغییراتی در جامعه پیرامون ما نیز اتفاق می افتد ، از جمله دوستان قدیمی و خویشان از دست می روند. از دست دادن همسر، خواهر یا برادر، خویشان و دوستان نزدیک سبب می شود که فرد به انسانی گوشه گیر و منزوی تبدیل گردد. برای جلوگیری از انزوا و گوشه گیری ، بهتر است که در فعالیت های اجتماعی شرکت کنیم. از خانه خارج شویم و از هر فرصتی برای ملاقات با افراد جدید استفاده کنیم ؛ البته دوستان تازه هرگز نمی توانند جایگزین افرادی شوند که از پیش از به دنیا آمدن نخستین فرزندتان یا پیش از سفید شدن موهایتان می شناخته اید .
زندگی با دوستان وایجاد یک شبکه حمایتی ، می تواند بر تنهایی غلبه کند واحساس انزوا را کم رنگ تر سازد. هر قدر با افراد بیشتری برخورد کنید، شانس بیشتری برای تشکیل پیوندهای تازه خواهید داشت و در سال های آتی نیز دوستان زیادی خواهید داشت.
در زندگی خانوادگی نیز، سالخوردگان ، همانند کودکان به ارتباط نزدیک با اعضای خانواده نیاز دارند. اگر در فاصله طولانی نوه ها و فرزندان خود را ملاقات می کنیم ، بهتر است که امکان ملاقات با آنها را در فاصله های زمانی کوتاهتر فراهم کنیم ، فرزندانمان را با این که اکنون خود پدر یا مادر هستند، در آغوش بگیریم ، نوه هایمان را بغل کنیم و ارتباط نزدیک و صمیمانه ای با آنها برقرار کنیم. تغییرات جسمی در دوره سالخوردگی
در دوره سالخوردگی ، تغییرات جسمی ، ناشی از بیماری نیستند. کاهش دید، کم شدن شنوایی ، کم شدن حساسیت نسبت به گرما، کم شدن حس لامسه و چشایی ، تغییراتی طبیعی هستند.
فعالیت متابولیکی بدن
همراه با افزایش سن ، روند متابولیکی بدن ، کند می شود و میل به غذا خوردن کاهش می یابد . اما فعالیت بدنی و چند دقیقه ورزش در روز مانع از بروز آن خواهد شد. کاهش روند متابولیکی بدن ، متابولیسم داروها را در بدن کـُند یا گاهی متوقف می سازد. به همین دلیل امکان بروز کنش ها یا واکنش های دارویی ، بیشتر از جوانان ، وجود دارد . به علاوه ، هر فرد سالخورده ، به وسیله پزشکان متخصص متعدد، درمان می شود وهریک از آنان دارویی خاص تجویز می کند. توجه به تداخل دارویی را نباید فراموش کرد. هر یک از پزشکان با در نظر گرفتن داروهای مصرفی دیگر، باید مسئولیت برنامه درمانی بیمار را بپذیرند و به طور مرتب آن را بررسی کنند. احتمال بروز تداخل دارو با دارو ، دارو با غذا ،و  دارو با آزمایش های پزشکی وجود دارد.
تغییرات فیزیولوژیکی طبیعی در دوره سالخوردگی
– هر ۱۰ سال ، ظرفیت هوازی بدن ده درصد کاهش می یابد؛
– حداکثر برون ده قلبی کم می شود؛
– عملکرد ریوی کاهش می یابد؛
– توده عضلانی کاهش می یابد؛
– از تعداد فیبرهای عضلانی کاسته می شود؛
– زمان تحریک پذیری و پاسخگویی کم می شود؛
– چربی بدن افزایش می یابد ( در افرادی که فعالیت بدنی دارند، احتمال بروز خطر کمتر می شود).
نگرش های مثبت دوره سالخوردگی
وجود دیدگاه های مثبت و تحرک و فعالیت ، به موفقیت دردوره سالخوردگی می انجامد. سالخوردگی ، فقط پشت سر گذاشتن روزهای جوانی نیست، بلکه با ورود به این دوره می توان :
– در زندگی، خطر کرد،
– به باورهای خود احترام گذاشت،
– انعطاف پذیر و سازگار بود،
– به فراگیری تازه ها پرداخت و سرگرمی های تازه ای پیدا کرد.،
– از دست دادن عزیزان ناراحت کننده است اما نباید دوره اندوه و غم به مدت طولانی ادامه یابد،
– و نیمه پرلیوان را دید.
اگر نوه ها به دیدن پدربزرگ یا مادربزرگ می آیند، لازم است که به نکته های ایمنی زیر حتماً توجه کنیم:
داروهایی که به طورعادی به وسیله بزرگسالان مصرف می شوند، حتی در مقادیر جزیی ، می توانند برای کودکان مرگ آور باشند. قرص فشارخون ، داروی پایین آوردن قندخون و بسیاری از داروهای دیگر، برای کودکان خطرناکند. در سال ۲۰۰۲ تقریباً ۳۰ کودک آمریکایی بر اثر مسمومیت دچار آسیب دیدگی شدند و بالاخره فوت کردند. کنجکاوی کودکان طبیعی است. عادت های افراد سالمند نیز کنار کنجکاوی آنان ، خطرآفرین است. سالمندان به طور معمول ، در روز چند نوع  دارو مصرف می کنند . آنها داروهای خود را در کنار تخت ، روی میز آشپزخانه و… می گذارند.
این محل ها، دسترس کودکان هستند . به علاوه ، ظرف های داروی بدون درپوش محافظ و قرار دادن دارو در جیب لباس یا در یک فنجان نیز خطرناک است .
توصیه های زیر خطر مسمومیت با دارو را برای کودکان کاهش می دهد:
۱- همه داروها و ویتامین ها را در ظرفی با در پوش ایمنی نگهداری کنید،
۲- داروها، مواد شیمیایی و مواد پاک کننده را در یک کمد قفل دار نگهداری کنید و بسته بودن در آن را مرتب کنترل کنید،
۳- داروهای تاریخ گذشته را دور بریزید ؛ قبل از دور انداختن شربت ها، آنها را خالی کنید و شیشه را بشویید. یک کمد مخصوص قرار دادن داروها تهیه کنید،
۴- هنگامی که با تلفن صحبت می کنید یا پاسخگوی زنگ در هستید ، مطمئن باشید که داروها در دسترس کودکان قرار ندارند ،
۵- کودکان علاقه دارند که از بزرگسالان تقلید کنند. داروهای خود را دور از چشم کودکان میل کنید،
۶- مواد شیمیایی و مواد پاک کننده را از مواد غذایی جدا کنید . نباید آنها را در کنار یکدیگر قرار دهید.
۷- محصولات شیمیایی را در ظرف مخصوص نگهداری کنید. هرگز مواد شیمیایی را در ظروف مواد غذایی ( مانند بطری ، لیوان ، ظرف بستنی و…) نگهداری نکنید.
۸- اگر کودکی دارو یا ماده شیمیایی را بلعیده ، او را به یک مرکز درمانی برسانید.
پدر بزرگ ها ، مادر بزرگ ها و نوه هایشان
پدر بزرگ و مادر بزرگ حامی مهمی برای فرزندان و حتی نوه هایشان به شمار می آیند. آنها مشاور امور مالی هستند. حمایت عاطفی فرزندان را نیز بر عهده دارند ، به ویژه وقتی که مسئولیت نگهداری و گاه  پرورش نوه هایشان را نیز می پذیرند.
امروزه بعضی از کشورها به دلیل افزایش تعداد طلاق ، بارداری در دوران نوجوانی ، ایدز ، مرگ یا ناتوانی والدین ، خشونت والدین ، زندانی شدن والدین، سرپرستی کودکانشان به پدر یا مادر بزرگ یا هر دو سپرده می شود . در حالی که میانگین سنی این افراد بین ۳۰ تا ۷۰ سالگ است. خود آنها نگرانی های مالی و روحی دارند ، توقف مسئولیت های اجتماعی سبب بروز اندازه ، عصبانیت و گاه آزردگی خاطر آنها می شود. در کنار همه ی این موارد ، آنها باید شوک فرهنگی ناشی از نگهداری نوجوانان ، از نسلی متفاوت را نیز تحمل کنند. علاوه بر این ، تأمین مایحتاج نوه ها ، بار مالی سنگینی را برای پدر و مادربزرگ ها ایجاد می کند. کودکان نیز از عوامل خطرناک ، آزار، اعتیاد پدر و مادر به مواد مخدر یا الکل و یا اندوه ناشی از فقدان پدر و مادر خود  در امان نیستند.
اما نگهداری از نوه ها با وجود مشکلات ذکر شده  می تواند بسیار مثبت و خرسند کننده باشد. آنها می توانند تجربه های خود را در اختیار نوه هایشان بگذارند، دورنمای ذهنی آنها را شکل دهند و سرمشق سالمی برای نوه هایشان با شند.
توصیه می شود که افراد خانواده از خدمات مشاوره خانواده بهره مند گردند، به ویژه معلمین و کارشناسان کودک و نوجوان نقش مهمی  در راهنمایی پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها برای نگهداری از نوه هایشان ، ایفا می کنند.