از نگاه آرمانی و وسعت دید در دعا، بهترین دعا آن است که تنها به خود و نزدیکان انسان منتهی نشود، بلکه خوبی و سعادت تمام بشریت را در برگیرد. نیل به این هدف، جز در پرتو جامعه جهانی مهدوی ممکن نیست، لذا بهترین دعا در هر زمان و نیز در لحظه تحویل سال نو، درخواست ظهور منجی عالم بشریّت است.
همه می خواهند، سالی را که آغاز می کنند از ابتدا تا انتهایش پر از خوبی فزاینده باشد و این، دقیقاً همان معنای “برکت” در قرآن کریم است. برکت در قرآن کریم به معنای خیر و فزونى بخشش الهى در چیزى است.(۱) امّا مسلّم است که نمی توان آرزو و درخواستی داشت ولی در مسیر نیل به آن خواسته، قدمی برنداشت! پس، چه خوب که با هم، به برخی از مهمترین عوامل برکت در زندگی از نگاه قرآن و احادیث نگاهی بیاندازیم و در همین ابتدای سال با خود عهد کنیم تا آنجا که امکان دارد برای تحقّق این امور تلاش کنیم تا سالی پربرکت و خوب داشته باشیم.
قرآن، کتاب برکت!
خداوند آخرین دین (که کاملترین هم هست) را در قالب قرآن کریم برای هدایت همه بشریّت به سوی خیرات حقیقی و دائمی نازل کرد؛ لذا می توان قرآن کریم را سرچشمه همه برکات و خیرات دانست چنانکه می فرماید: وَ هذا کِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَکٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون(۲) ؛ و این، خجسته کتابى است که ما آن را نازل کردیم؛ پس، از آن پیروى کنید و پرهیزگارى نمایید، باشد که مورد رحمت قرار گیرید. این هدیه الهی بر سر سفره تحویل سال جدید قرار می گیرد تا شاهدی بر لزوم تطبیق اعمال و رفتار ما در تمام طول سال باشد. تلاوت قرآن کریم، تأمّل در آیات نورانی آن و سعی برای عمل به آن، بهترین راهبرد کسب برکت و خیرات فراوان در دنیا و آخرت است.
حضرت محمّد(صلّی الله علیه و آله)، کلید برکت
قرآن کریم، پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) را رحمتی برای جهانیان می داند و می فرماید: وَ ما أَرْسَلْناکَ إِلاَّ رَحْمَهً لِلْعالَمین (۳)؛ و تو را جز رحمتى براى جهانیان نفرستادیم. آن حضرت کلید برکت هستند. امام سجّاد(علیه السلام) اینگونه بر جد بزرگوارشان درود می فرستند: اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ أَمِینِکَ عَلَى وَحْیِکَ، وَ نَجِیبِکَ مِنْ خَلْقِکَ، وَ صَفِیِّکَ مِنْ عِبَادِکَ، إِمَامِ الرَّحْمَهِ، وَ قَائِدِ الْخَیْرِ، وَ مِفْتَاحِ الْبَرَکَهِ؛ بار خدایا، بر محمّد(صلّی الله علیه و آله) که امین وحى توست، برگزیده از میان آفریدگان توست، دوست مخلص از میان همه بندگان توست، آن امام رحمت و پیشواى خیر و کلید برکات، درود بفرست.(۴)
روشن است که برای بهره مندی از این منبع خیر، لازم است با تمام توان به اطاعت از ایشان همّت گماشت. از همین رو قرآن کریم می فرماید: وَ أَطیعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُون (۵) ؛ خدا و رسول را فرمان برید، باشد که مشمول رحمت قرار گیرید. در لحظه تحویل سال جدید باید پیمانی تازه برای اطاعت از پیامبر خدا و اهل بیت علیهم السلام برقرار کنیم.
پیوند جدانشدنی با دعا
همه ما می دانیم که مالک همه هستی و دنیا و آخرت، خداست و بر انجام هر کاری تواناست و هیچ کس و هیچ چیزی نمی تواند مانع از تحقّق اراده او شود. از طرفی خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: وَ قالَ رَبُّکُمُ ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُم (۶) ؛ و پروردگارتان فرمود: «مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم». با این همه، جای بسی شگفتی است که ما آنچنان که بایسته است او را صدا نزده و از او درخواست مصرّانه نمی کنیم. در واقع اگر کسی به این مطلب به خوبی توجّه داشته باشد نباید لحظه ای خود را از دعا، ذکر و اتصال به سرچشمه اصلی همه خیرات جدا کند. در اهمیّت دعا نیز امام حسین(علیه السلام) می فرمایند: أَعجَزالنّاسٍ مَن عَجَزَ عَنِ الدُّعاء (۷) ؛ عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند. یکی از بهترین کارها در لحظه شروع سال جدید، اتصال دل و درخواست واقعی از خداست!
بوی حضرت مهدی(علیه السلام) بر سفره هفت سین
از نگاه آرمانی و وسعت دید در دعا، بهترین دعا آن است که تنها به خود و نزدیکان انسان منتهی نشود، بلکه خوبی و سعادت تمام بشریت را در برگیرد. نیل به این هدف، جز در پرتو جامعه جهانی مهدوی ممکن نیست، لذا بهترین دعا در هر زمان و نیز در لحظه تحویل سال نو، درخواست ظهور منجی عالم بشریّت است. از این جهت که خود امام عصر(عجّل الله تعالی فرجه الشریف) نیز همیشه به یاد شیعیان هستند و در توقیع خود به شیخ مفید فرمودند: انَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ لِمُرَاعَاتِکُمْ وَ لَا نَاسِینَ لِذِکْرِکُمْ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَنَزَلَ بِکُمُ اللَّأْوَاءُ وَ اصْطَلَمَکُمُ الْأَعْدَاءُ؛ ما در رعایت حال شما کوتاهى نمیکنیم و یاد شما را از خاطر نبردهایم، و اگر جز این بود از هر سو گرفتارى به شما رو میآورد و دشمنانتان، شما را از میان میبردند. (۸) لذا دعای برای ظهور آن حضرت اهمیّت و اولویّت ویژه ای می یابد.سال جدید، باقیمانده ای از عمر ماست که باید برای سعادت آخرت خود به تلاشی دوچندان برخیزیم؛ زیرا کسی نمی داند چه زمانی فرصت به پایان می رسد؟! و این است معنای انتظار واقعی…
پی نوشت:
۱- ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوى و ادبى قرآن، ج۱، ص: ۲۶۱.
۲- انعام؛ ۱۵۵ .
۳- انبیاء؛ ۱۰۷ .
۴- صحیفه سجادیه، ص۳۴ .
۵- آل عمران؛ ۱۳۲ .
۶- غافر؛ ۶۰ .
۷- امالی شیخ مفید؛ ص ۳۱۷ .
۸- فضائل الشیعه، ترجمه توحیدى؛ ابن بابویه، محمد بن على؛ ص۳ .