امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید:« کسی که در اطراف گناه بسیار بیندیشد، سر انجام به آن کشیده خواهد شد.»
افکار انسان ها مانند اتومبیلی است، که اگر کنترل نشود ممکن است به هر طرف برود، اما یک راننده ماهر می تواند آن را در یک مسیر صحیح به حرکت در آورده و به سر منزل مقصود برساند. برای کنترل و هدایت افکار سعی و تلاش زیادی لازم است تا دچار وسوسه های شیطانی نشود. اگر انسان اثرات و عواقب افکار ناپسند را در نظر داشته باشد سعی خواهد کرد فکر خود را در مسیر صحیح هدایت کند.
بعضی از راه های کنترل افکار شیطانی و شهوانی عبارتند از:خرد ورزی: یکی از راه های مهار احساسات و افکار ناپسند و متعادل ساختن غریزه جنسی استفاده از نیروی خرد وعقل است؛ حضرت امام علی علیه السلام می فرماید:« به درستی که از برای دلها اندیشه ها و خواهش های بدی باشد و عقل ها منع می کند از آنها».
بنابراین، عقل نگهبان خیر خواهی است که مانع طغیان غرایز می شود؛ کسی که عقل را راهنمای خود قرار دهد، لذت آنی و لحظه ای را بر لذت دائمی ترجیح نمی دهد و با در نظر گرفتن مفاسد و نتایج شهوت رانی و بی بند وباری، از پیروی بی قید و شرط تمایلات و افکارنفسانی و شیطانی پرهیز می کند.
خدا محوری: به طور طبیعی در هنگام بلوغ و فشار غرایز، عقل به تنهایی قادر به کنترل شهوت نیست؛ در این شرایط به سلاحی برنده تر نیاز است و آن تقوی و عشق به خدا ودر یک کلمه خدا محوری است. با رعایت تقوی نه تنها انسان از محیط گناه آلود و شهوت انگیز دوری می کند، بلکه برای او چنان حالتی ایجاد می شود که حتی با ورود به ورطه گناه می تواند خود را حفظ کند.
قرآن مجید می فرماید:« پرهیزگاران هنگامى که گرفتار وسوسه هاى شیطانى که پیرامون وجود آنها در گردش است مىشوند به یاد خدا مىافتند و بینا مى گردند »
اگر کسی توجّه کند که خدا کارش را مى بیند و حرفش را مى شنود، همین توجّه به حضور خداوند، سبب ترک گناه مى شود.
برای انجام و یا ترک هرکاری باید اراده و تصمیم جدی داشت؛ پس،برای ترک افکار ناپسند باید اراده جدی داشت.
از مشاهده انواع عکس ها و فیلم ها و مناظر شهوت انگیز به شدت پرهیز شود. دوری از خیال پردازی و فکر کردن در مسائل شهوانی: امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید:« کسی که در اطراف گناه بسیار بیندیشد، سر انجام به آن کشیده خواهد شد.»
اگر چه طرد افکار شیطانی در آغاز برای جوان مجرد بسیار دشوار است اما با استقامت و تمرین و ممارست مداوم می تواند قوه تخیّل خود را کنترل کند؛ همانطور که هر چیزی در اثر تمرین زیاد به دست می آید.
پر کردن اوقات فراغت : سعی کنید همیشه مشغول به کارهای مفید باشید. بیکاری مساله ای است که اگر از آن دوری نکنید ممکن است شما را به هر چیزی وادارد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید:« دو خصلت برای بسیاری از مردم مایه فتنه است: سلامت بدن و بیکاری»
نتیجه این که، با توکل بر خدا و توسل به ائمه اطهار علیهم السلام می توان بر هر مشکلی – چه روحی و چه جسمی – پیروز شد و افکار شیطانی در مورد گناهی را کنترل کرده و به مرور زمان از ذهن پاک کرد و این هم صبر و استقامت می خواهد؛ اما این توکل و توسل باید همراه با انجام یک سری اعمالی باشد که ذکر شد.
پی نوشت:۱. شرح بر غررالحکم ، ج ۲ص ۵۰۰۲. اعراف، ۲۰۱۳. شرح غررالحکم ، ج ۵، ص ۳۲۱۴. تحف العقول، ص ۶۵
