اگر میخواهید کودکی، کاری را انجام دهد، اول باید خودتان آن را انجام بدهید! هر کسی که با بچهها کار میکند میداند که ما امروزه با موانع توجه بسیاری روبرو هستیم. نه فقط حضور مسلط تلویزیون که فعالیتهای اضافه بی پایان بعد از مدرسه، تکالیف مدرسه و … زندگی بچهها را پر کرده است. در عین حال ما باید بتوانیم خواندن، کلمات و ادبیات را برای بچهها سرگرم کننده و جذاب کنیم. اولین کلید این کار این است که خودتان هیجان زده باشید. یکی از پیشنهاداتم این است که در حال خواندن غافلگیر شوید! آیا تا به حال کسی را ندیدهاید که عمیقاً در کتاب فرورفته است؟ شک دارم که با دیدن این صحنه توانسته باشید خودتان را نگه دارید و نپرسید: «ببخشید دارای چی می خونی؟» بگذارید بچهها هم همین طور شما را ببینید و غافلگیر کنند. اگر فرصتی برای خواندن دارید، حتماً این کار را در جایی انجام دهید که همه شما را ببینند!
زمانی خواندن یک کتاب برای کودک خوشایند و لذتبخش است که موجودات خیالی داستان به پرواز درآیند، قطارها به صورت واقعی حرکت کنند و صدا بدهند، و خرگوشها در زیر نور ماه به خواب بروند. هنگامی که برای کودک خود کتاب میخوانید، فرصت پیدا میکنید تا با صداهای موجودات و شخصیتهای داستانی سخن بگویید، تخیلی رفتار کنید، حتی مانند یک کودک باشید. به عبارت دیگر، از شخصیت واقعی خود خارج شده و مانند شخصیتهای داستانی رفتار کنید. شما تصمیم میگیرید که چقدر هیجانزده باشید. شادی کنید، یا غمگین و حتی عصبانی شوید. چقدر باید روی یک شخصیت تأکید کنید و چه اندازه لازم است که بر هیجان قصه بیفزایید، به این ترتیب نتیجه کار منحصر به فرد خواهد بود.
کودک در سنین خیلی پایین (شیرخوارگی) درکی از معانی واژهها ندارد و تفاوت ظریف موجود بین آنها را نمیفهمد، از شنیدن صداهای متنوع شما و دیدن احساسات و عواطف شما لذت میبرد. ادای عبارتهای داستان توسط شما حاوی علائم و نشانههای محرمانه است که فقط شما و فرزندتان مفهوم آنها را درک میکنید.
چگونه برای فرزند خود کتاب میخوانید؟ با صدای آهسته، با لحنی گرم و دلنشین، با شور و حرارت، و…؟ به هر شیوهای که برای کودک خود کتاب بخوانید، میتوانید بیش از پیش به او نزدیک شده و از کنار یکدیگر بودن لذت ببرید. وقتی که کودک از سنین پایین با کتاب خوانی آشنا شود، همراهی شما به او کمک میکند که به تدریج مهارتهای فردی خود را گسترش داده و تکامل بخشد. به شرطی که او را خسته نکنید چون دستاورد ارزنده این کار علاقهمند شدن فرزند شما به کتاب و بعداً به درس خواندن میشود.
کودکی که به مطالعه عادت دارد و کتابهای زیادی میخواند، سطح معلومات، سواد و فکر خود را پیوسته بالاتر میبرد. بنابراین باید کودک را به سمت مطالعه و کتاب خواندن تشویق کنید، تا مطالعه یکی از عادات روزانه کودک شود.
از ابتدای خردسالی برای کودک خود کتاب بخوانید. کتابهایی برای کودک خردسال بخرید که صفحات کمی دارند و در آنها عکسهای رنگی و ساده وجود دارد. این کار را تا بزرگ شدن کودک ادامه دهید. هر زمان، به تناسب سن کودک، کتابی را برای او انتخاب کنید که مورد توجه او قرار گیرد.
برای فرزند خود، کتابهای زیادی تهیه کنید. از همان دوران خردسالی کتابهایی با برگهای ضخیم برای نوزاد تهیه کنید. این کتاب میتواند چند صفحهی رنگی باشد که به شکل کتاب درآورده اید. بگذارید نوزاد با کتاب بازی کند، آن را ورق بزند و حتی آن را پاره کند. با افزایش سن کودک، کتابهایی با تصاویر زیبا برای او تهیه کنید، کتابهایی که بتواند تصاویر را در آن رنگ کند و با انجام این کار شما او را تشویق کنید. همین طور با افزایش سن کودک، کتابهای متناسب و دلخواه کودک را برای او تهیه نمایید.
خودتان مطالعه کنید و به این کار اهمیت دهید. مطالعه و کتابخوانی را یک کار ارزشمند کنید و ساعاتی از روز را به آن اختصاص دهید.
نکته مهم اینکه زمانی برای کودک کتاب بخوانید که کاملاً سر حال باشد. یعنی از نظر تغذیه و تخلیه ایمنی لازم را داشته باشد، در غیر این صورت خواندن کتاب نتیجه عکس خواهد داشت. ضمناً تنها مادر یا پدر کافی نیست، بلکه گهگاه یکی این وظیفه مهم را انجام دهد، ولی هر دو با هم نخوانند.