پرسش:آیا معین کردن مهریه در ازدواج موقت یا دائم واجب است؟ آیا در متن قرآن آیه یا آیاتی وجود دارد که بیانگر واجب بودن تعیین مهریه باشد؟ اگر احادیث یا روایاتی از ائمه اطهار(ع) وجود دارد که تعیین مهریه را از واجبات می دانند بیان فرمای
پاسخ:
۱- اگر در عقد دائمی مهر را معین نکنند عقد صحیح است و چنان چه مرد با زن نزدیکی کند باید مهر او را مطابق مهر زن هایی که مثل او هستند بدهد.[۱]
یعنی با تعیین نکردن مهر، حق مهریه ساقط نمی شود و شوهر موظف به پرداخت مهر المثلمی باشد.
و در ازدواج موقت عدم تعیین مهر بنا بر نظر بسیاری علماء مانند آیت الله سیستانی، خوئی و مکارم، موجب بطلان عقد می گردد.
و در هر صورت عدم تعیین آن گناه نیست، بلکه یا موجب بطلان عقد و یا وجوب مهر المثل می گردد. برای اطلاعات کامل تر به کتب فقهی استدلالی مراجعه نمایید.
۲- آیه «وَ ءَاتُواْ النِّسَاءَ صَدُقَاتهِِنَّ نحِْلَهً فَإِن طِبْنَ لَکُمْ عَن شیَْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَکلُُوهُ هَنِیًا مَّرِیًا» یعنی: و مهر زنان را (بطور کامل) بعنوان یک بدهی (یا عطیه،) به آنان بپردازید! (ولی) اگر آنها چیزی از آن را با رضایت خاطر به شما ببخشند، حلال و گوارا مصرف کنید![۲]
دلالت بر وجوب پرداخت مهریه می کند.
۳- قرآن تنها منبع استنباط احکام نیست و در اسلام علاوه بر آن منابع دیگری نیز برای استنباط احکام بیان شده است.
۴- در بیان مقدار مهریه و تعیین آن و چگونگی پرداخت و سایر احکام آن روایات زیادی داریم که صد البته تمامی احکام مربوط به مهریه از این روایات استخراج می شود و صرف بیان بعض این روایات برای کسی، حجیت و عدم حجیت را به دنبال نخواهد داشت. زیرا یک مجتهد برای استنباط احکام از روایات مراحل و مقدماتی را باید طی نماید تا به این مقصد نایل آید. مثلاً بررسی سندی، رجال و درایه و بررسی مدلول روایات و… که اینها از یک فرد عادی و بدون تحصیلات لازم و طی سایر مراحل و مقدمات به سادگی قابل دسترسی نمی باشد.
________________________________________
[۱]-توضیح المسائل مراجع.ج ۲ ص ۴۱۰ مسأله ۲۴۱۹.
[۲]-سوره نساء، آیه ۴.
