در مطالب قبلی در مورد اثرات زیان بار استفاده ی بیرویه ی مکملهای دارویی بر سلامت انسان صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که اگر منابع دارویی مواد مغذی به مقدار زیاد و طولانی استفاده شوند، می توانند مسمومیت و عوارض ناگواری ایجاد نمایند.
همچنین درمورد اختلالات ناشی از مسمومیت منابع دارویی ویتامینهای A و D صحبت شد. در این مقاله مضرات استفاده ی بی رویه از منابع دارویی سایر ویتامینها و املاح مورد بررسی قرار میگیرد.
ویتامین B1
تیامین یا ویتامین B1 از ویتامینهای محلول در آب است که در سلامت اعصاب نقش مهمی دارد و کمبود آن باعث ایجاد عوارض عصبی می شود.
براساس تحقیقات، تزریق مقادیر بالای این ویتامین عوارضی از قبیل سردرد، تشنج ، ضعف عضلات، بی نظمی در ریتم قلب (آریتمی قلبی) و واکنشهای آلرژیک را ایجاد می نماید. در حالی که استفاده از منابع غذایی سرشار از ویتامین B1 نه تنها در انسان عارضهای ایجاد نمی کند، بلکه در حفظ سلامت و فعالیت سیستم عصبی نقش مهمی به عهده دارد.
ویتامین B3
نیاسین یا ویتامین B3 از دیگر ویتامینهای گروه B میباشد که در منابعی مانند گوشت کمچرب، مرغ، ماهی، بادامزمینی و مخمر یافت می شود.
این ویتامین در سوخت و ساز مواد انرژی زا نقش مهمی دارد. همچنین در تنفس داخل سلولی دخالت دارد.
مضرات استفاده ی مکرر از منابع دارویی نیاسین عبارتند از:
– عوارض آلرژیک، از قبیل گر گرفتگی
– تشدید جراحات بیماران مبتلا به زخم معده
– تشدید عوارض آسم
– به جا گذاشتن اثرات سمی در کبد
– ایجاد اختلالات کبدی
ویتامین B6
یکی دیگر از ویتامینهای گروه B، پیریدوکسین یا ویتامین B6 است که در سلامت اعصاب و نیز خون سازی موثر است.
این ویتامین در موادی مانند گوشت، غلات سبوسدار، سبزیها و مغزها وجود دارد که با مصرف این مواد نیاز انسان به این ویتامین تامین می گردد، ولی استفاده ی زیاد و بیرویه از منابع دارویی ویتامین B6 می تواند به ایجاد عوارض عصبی همراه با اختلالات در راه رفتن، ضعف و بی خوابی منجر شود.
اسید فولیک
اسید فولیک از ویتامینهای گروه B محسوب می شود و در خون سازی تأثیر مهمی دارد. اگر مکمل این ویتامین به مقدار زیاد مورد استفاده قرار گیرد، ترکیبات غیرقابل جذبی با روی تشکیل میدهد، در نتیجه از جذب این عنصر جلوگیری می کند و موجب دفع روی و عوارض کمبود این ماده ی معدنی در بدن می شود.
برلیانت بزرگمهر- کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی
