ناشنوایی و اختلال در شنوایی عبارت است از کاهش توانایی یا ناتوانی کامل در شنیدن. ناشنوایی می‌تواند به علت مشکل در استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی که صدا را انتقال می‌دهند یا مشکل در شاخه‌های عصب‌هشتم مغزی که صدا را به مغز انتقال می‌دهند باشد. بنابراین دو نوع ناشنوایی وجود دارد: ناشنوایی انتقالی ، که در آن استخوان‌های کوچک موجود در گوش میانی تخریب می‌شوند و صدا را انتقال نمی‌دهند «اتواسکلروز).
ناشنوایی حسی ـ عصبی ، که در آن عصب هشتم مغزی «عصب شنوایی) اغلب به دلایل ناشناخته آسیب می‌بینید.ناشنوایی مختلط، شامل هر دو نوع ناشنوایی انتقالی و حسی ـ عصبی میباشد.
علایم شایع
در شیرخوار:پاسخ ندادن به صداهای محیط، خصوصاً صداهایی که قاعدتاً باید شیرخوار را از جا بپرانند.
در افراد مسن: مشکل داشتن در افتراق (گوش دادن انتخابی به) صداهای محیط اطراف
وزوز گوش، سرگیجه، درد
بلند کردن صدای رادیو یا تلویزیون
علل
مادرزادی در اثر توارث ژنتیکی غالب یا مغلوب
عفونت‌های مزمن گوش میانی یا گسترش عفونت به گوش داخلی
تولید موم گوش به مقدار زیاد
اختلالات رگ‌های خونی ، از جمله بالا بودن فشارخون
صدمه به سر
تومور
لخته‌های خونی که به رگ‌های کوچک تغذیه‌کننده عصب شنوایی می‌روند.
مولتیپل اسکلروز (ام.اس)
سیفلیس
اختلالات انعقاد خون
عفونت ویروسی مثل اوریون
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای ۸۵ دسی‌بل یا قوی‌تر
بالا رفتن سن. اکثر افراد بالای ۶۵ سال در شنیدن صداهای زیر (با فرکانس بالا) مشکل دارند.
عوامل افزایش دهنده خطر
سابقه خانوادگی ناشنوایی مادرزادی یا اکتسابی
مصرف داروهایی مثل ضد التهاب‌های غیراستروییدی، سیس پلاتین ، اریترومایسین‌ها، جنتامایسین ، استرپتومایسین ، توبرامایسین ، کینین ، فوروسماید ، اسید اتاکرینیک ، یا دوزهای بالای آسپیرین، و سایر داروها
افرادی که در مشاغلی مشغول به کار هستند یا تفریحاتی دارند که سطح صدا در آنها بالا است، مثل نواختن موسیقی‌های سنگین یا کارگرانی که با مته‌های بادی قوی آسفالت خیابان را می‌کنند.
پیشگیری
از مصرف طولانی‌مدت یا مصرف مقادیر بالاتر از دوزهای طبیعی داروهایی که باعث ناشنوایی می‌شوند خودداری کنید.
در صورت وجود بیماری‌های زمینه‌ساز ناشنوایی، خصوصاً عفونت‌های گوش و مشکلات آلرژیک و تنفسی، به پزشک مراجعه کنید.
از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند خودداری کنید. اگر چاره‌ای نیست، از محافظ‌های مناسب گوش استفاده نمایید.
عواقب مورد انتظار
بعضی از موارد ناشنوایی انتقالی را می‌توان با جراحی درمان کرد. ناشنوایی ناشی از قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض صدای بلند نیز گاهی با حذف صدا برطرف می‌شود. اما سایر انواع ناشنوایی معمولاً دایمی هستند.
عوارض احتمالی
ناشنوایی دایمی
تأخیر در کسب توانایی‌ها و مهارت‌های زبانی در کودکان
تأثیرات عاطفی ناشنوایی
درمان
شنوایی سنجی و آزمون‌های شنوایی با یک دیاپازون (آزمون رینه) برای تشخیص اختلالات شنوایی. با کمک این بررسی‌ها می‌توان شدت و الگوی هرگونه مشکل شنوایی و نوع ناشنوایی (انتقالی یا حسی ـ عصبی) را تعیین کرد.
با انجام کارهای نسبتاً ساده مثل در آوردن موم گوش یا ترمیم پارگی پرده گوش ممکن است مشکل شنوایی برطرف شود.
اگر ناشنوایی به داروها مربوط باشد، تغییر در دوزاژ با قطع مصرف دارو ممکن است کمک‌کننده باشد.
گاهی جراحی برای ناشنوایی از نوع انتقالی اگر ناشنوایی دایمی یا ناتوان‌کننده باشد:
زبان علامتی با دست و مهارت‌های لب خوانی را فرا بگیرید.
در صورت توصیه، از سمعک استفاده کنید و کار با آن را یاد بگیرید.
در صورت لزوم، گفتار درمانی و بازتوانی گفتاری
در صورت امکان، از وسایل مخصوص برای تلفن خود استفاده کنید.
وسوسه گوشه‌گیری اجتماعی به خاطر مشکل شنوایی را از خود دور کنید. انزوا باعث بیشتر شدن مشکلات ارتباطی و سَرخوردگی می‌شود، و سازگاری را نیز مشکل‌تر می‌کند.
داروها
آنتی‌بیوتیک‌ها، اگر عفونت وجود داشته باشد.
داروهای دکونژستان برای سایر عفونت‌های گوش
درمان استرویید برای ناشنوایی حسی ـ عصبی ناگهانی و بدون علت مشخص
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
محدودیتی برای آن وجود ندارد.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر احتمال می‌دهید که دچار مشکل در شنوایی شده‌اید، خصوصاً اگر تازگی‌ها مجبور شده‌اید مرتباً از دیگران بخواهید که گفته‌های خود را تکرار کنند یا اعضای خانواده‌تان مرتباً از شما می‌پرسند که آیا خوب می‌شوید یا خیر.
اگر یکی از اعضای خانواده‌تان علایم ناشنوایی را پیدا کرده باشد.
