پایگاه بصیرت
نشریه اخبار و تحلیل‌ها word
نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf
▼حرف روز
چراغ‌قرمز بر چهارراه دیپلماسی
رکوردشکنی سفر دیپلمات‌ها به ایران نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی عزم جدی در باز کردن ارتباط با دنیا دارد؛ از کشورهای همسایه گرفته تا کشورهای شرق آسیا و آمریکای جنوبی. بااین‌حال در این چهارراه پر رفت‌وآمد دیپلماتیک، سفر جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران خبرساز شده است.
هرچند سفر بورل به تهران مانند سفر همکارش انریکه مورا، خبر جدیدی نیست ولی هم‌زمانی آن با دو موضوع می‌تواند بر اهمیت سفر بیفزاید. اولین موضوع، شام کاری انریکه مورا و جوزپ بورل با رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در موضوع ایران قبل از این سفر است. این شام و رسانه‌ای کردن آن از سوی اروپایی‌ها فرستادن این پالس بود که جوزپ بورل حامل پیام آمریکایی‌ها به ایران است. از سویی سفر بورل قبل از سفر رئیس‌جمهور آمریکا به منطقه و بازدید از رژیم صهیونیستی و سعودی انجام می‌شود. به نظر می‌رسد که تسریع بورل در سفر به ایران و تلاش برای توافق با ایران با این هدف صورت می‌گیرد که آقای بایدن می‌خواهد با دست پر به منطقه بیاید و یکی از الزامات دست پر سفر کردن، گذاشتن توافق با ایران بر میز مذاکرات است.
اما واقعیت آن است که اروپایی‌ها در این سفر باید به چند فهم و نکته کلیدی برسند؛ اول اینکه برخلاف ادعایشان مبنی بر میانجی‌گری و صرفاً پیام‌رسان بودن آن‌ها به‌جای حرکت سازنده، نقشی مخرب در مذاکرات داشته‌اند و بخشی از پازل پلیس خوب- پلیس بد آمریکایی‌ها را تکمیل می‌کنند. قطعاً باید بابت همراهی اروپایی‌ها در قطعنامه شورای حکام پاسخ قاطع به اروپایی‌ها داده شود تا نخواهند در این نقش دوگانه باقی بمانند. نکته دوم اینکه بورل باید بفهمد که ایران از دوره آمدوشدهای بی‌حاصل و لفاظی‌ها و پیام‌رسانی‌های غیر سازنده گذر کرده و منتظر تصمیم قاطع و غیرسیاسی طرف مقابل است. جمهوری اسلامی نمی‌خواهد شمشیر بزم دموکرات‌ها و آقای بایدن در انتخابات‌های پیش رو و سفرهای منطقه‌ای‌اش باشد.
نکته مهم دیگر اینکه؛ ایران راهبردش را در مذاکرات، مشخص؛ و بارها اعلام کرده است و موارد اعلام شده نه یک تاکتیک، بلکه یک حرف قطعی است و آن عبارت‌اند از؛ برداشتن تحریم‌ها، پایبندی به یک پروسه راستی آزمایی معتبر و دادن تضمین‌های اعتباری. غربی‌ها باید صادقانه بگویند می‌خواهند با این سه موضوع کنار بیایند و یا همچنان بر بازی یک بام و دو هوای خود اصرار دارند. (نویسنده: یعقوب ربیعی)
▼گزارش روز
قانون نانوشته «بده تا بره»!
اگر کسی از منتقدان رئیس‌جمهور سابق این سخن را بر زبان جاری می‌کرد، حتماً قابل‌باور نبود؛ زیرا واقعاً شرط انصاف هم این است که هر سخنی در مورد کسی را به‌آسانی نباید باور کرد؛ اما وقتی که رئیس بانک مرکزی (عبدالناصر همتی) که در سال‌های آخر دولت روحانی (از مرداد ۹۷ تا خرداد ۱۴۰۰) این سخنان را در رسانه‌های عمومی منتشر می‌کند، چاره‌ای جز افسوس پس از باور نمی‌ماند! همتی می‌گوید: «آقای آذری جهرمی به من گفت به قول آقای دکتر روحانی بده تا بره، نمی‌دانم سر چی بود، آقای جهرمی گفت به قول دکتر روحانی بده تا بره… آقای روحانی به آقای نوبخت گفته و اختیار داده و یا الزام کرده هر وزارتی یا هر سازمان دولتی هرقدر اعتبار خواست بدهد، کاری نداشته باشد این رقم‌ها در بانک مرکزی پشتوانه دارد یا ندارد. یک روز که آقای نوبخت رقمی بالا برای یک پروژه حواله کرده بود، من نامه را با توضیح یکی از معاونان دریافت کردم که نوشته بود این پول خیلی زیاد است. دو سه روزی گذشت رئیس‌جمهوری (روحانی) خودش تماس گرفت؛ بی‌مقدمه و احوالپرسی گفت چرا پول این پروژه را نداده‌ای؟ گفتم از کجا بدهم؟ گفت رقم دادن که کجا ندارد، سند بزن این عدد میلیارد داده شد، با بقیه‌اش کار نداشته باش… این‌جور نبود که کارِ دادن اعتبار معطل امضای من باشد، نه، این‌ها به‌اصطلاح پول یا رقم را داده بودند، تازه بعدش برای من حواله می‌فرستادند و اعتبارات بی‌شماری اختصاص دادند و تمام شد که بنا بود بعداً سند تهیه کنند بفرستند. شاید هم هرگز نفرستادند و من دیگر رئیس نبودم».
گزاره‌های تحلیلی: این قانون نانوشته «بده تا بره» را هرگز فراموش نکنید؛ زیرا بسیاری از مشکلات کشور در ۸ سال مدیریت دولت سابق بر این اصل ساده بنا شده بود: ۱- اقتصاد کشور و خلق پول‌های بدون پشتوانه، بر اساس اصل اقتصادی «بده تا بره» دولت تدبیر و امید (!!!) بنا شده بود. ۲- سیاستمداری آقای روحانی مبتنی بر «بده تا بره» بوده و با این رویکرد، تمامی دستاوردهای کشور با تصویب و اجرای برجام را به غرب داد و همین باعث شد که این جمله «زمین را بدهیم تا زمان بگیریم» در اذهان ملت تداعی شد. ۳- به‌کارگیری عناصر فتنه سال ۱۳۸۸ که همواره راهبردهای سازمان سیا را در کشور اعمال می‌کردند و نفوذ عناصر متعدد سرویس‌های جاسوسی در نهادها و وزارتخانه‌ها و حتی در تیم مذاکراتی هسته‌ای، بر این اصل «بده تا بره» پایه‌گذاری شده بود وگرنه با هیچ استدلالی نمی‌توان پذیرفت که جاسوس‌ها و خائن‌های به کشور طی ۸ سال بر بالاترین و حساس‌ترین پست‌های مدیریتی تکیه بزنند. ۴- دکتر روحانی در ادامه اجرای سیاست «بده تا بره»، در جلسه ۲۵ شهریور ۱۳۹۵، اجرای سند ۲۰۳۰ را الزامی کرد. البته پس از ابراز نگرانی‌های متعدد از سوی رهبر معظم انقلاب در این موضوع، چندین بار اعلام شد که این قانون لغو شده؛ اما گزارش‌های دریافتی حاکی از آن بود که این قانون لغو نشده و بسیاری از سرفصل‌های آن در مراکز دور و نزدیک وزارت آموزش‌وپرورش اجرا می‌شود.
نکته پایانی: اکنون به‌جای دولت «بده تا بره» روحانی، دولت مستقر تلاش می‌کند با برداشتن رویه‌های غلط، حقوق مردم را در زمینه‌های مختلف احیا کند. حذف همین یک رویه غلط در کشور، امید به پویایی و مرتفع شدن مشکلات اقتصادی در کشور با تکیه بر توانمندی‌های داخلی و ظرفیت‌های بزرگ همسایگی، منطقه‌ای و جهانی را بیش‌ازپیش زنده کرده است. (نویسنده: فرهاد مهدوی)
▼ اخبار
برنامه پیشنهادی اصلاح‌طلبان به رئیسی!
«جبهه اصلاحات ایران» هم‌زمان با یک سالگی پیروزی رئیسی در انتخابات، برنامه پیشنهادی خود را برای اداره کشور در ۳۰ صفحه منتشر کرد. اصلاح‌طلبان از رئیس‌جمهور خواسته‌اند تا برای امضای توافقنامه‌ها و قراردادهای استراتژیکِ اقتصادی میان ایران و چین، هند، اتحادیه اروپا و روسیه تلاش کند. آنان همچون گذشته بر تداوم تلاش دولت برای احیای برجام و تصویب لوایح FATF نیز تأکید کرده‌اند. هرچند ارائه این نوع پیشنهادات در چارچوب دلسوزی برای منافع ملی همچون نگاه به ظرفیت‌های شرق که تا پیش‌ازاین نه در عالم نظر و نه در عرصه عمل از جریان اصلاحات شاهد نبوده‌ایم، اقدامی پسندیده است؛ اما پیشنهاددهندگان خود پیش‌ازاین هشت سال فرصت اجرای پیشنهادات خود در کشور را داشتند و به عبارتی بخش بزرگی از مسائل و مشکلات کنونی کشور ناشی از اقدامات گذشته همین طیف سیاسی در کشور است. ازاین‌رو توصیه می‌شود، دولت بیش از آنکه نگاه عملیاتی بر پیشنهادات داده شده داشته باشد، می‌بایست با نگاه عبرت‌آمیز به آن بنگرد.
پاسخ وزیر اصلاحات به جابجایی مدیریتی در سازمان اطلاعات سپاه
تغییر رئیس سازمان اطلاعات سپاه پس از سیزده سال فعالیت، انبوهی از گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای را در پی داشت. برخی صرف این تغییر را حمل بر عزل و برکناری کردند. صدای آمریکا، رادیو فردا، بی‌بی‌سی، دویچه وله و برخی رسانه‌های عبری و عربی مرتجع و…، ازجمله رسانه‌های بیگانه‌ای بودند که با ادعای برکناری حسین طائب، علیه او، سپاه پاسداران و جمهوری اسلامی عقده‌گشایی کردند، یا مدعی شکست اطلاعاتی ایران شدند. «عطاءالله مهاجرانی» وزیر خارج نشین دولت اصلاحات در پاسخ به شایعاتی ازاین‌دست، در توئیتی نوشت: «در ۱۳ سال گذشته، رئیس سازمان سیا در آمریکا شش بار تغییر کرده است. از ژنرال ایدن تا ویلیام برنز، رئیس فعلی سازمان سیا، اما در ایران اگر رئیس سازمان اطلاعات سپاه بعد از ۱۳ سال تغییر کند، نشانه اختلاف در مدیریت، بحران و دخالت موساد است! و الحمدالله الذی جعل اعداءنا از همین دست!».
سه عامل تورم موجود در کشور!
رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در ادامه دیدارهای خود با مراجع عظام قم به دیدار آیت‌الله جوادی آملی رفت. آیت‌الله جوادی آملی در این دیدار تأکید کردند: «تورم و گرانی یکی از مشکلاتی است که دولت باید برای آن برنامه علمی منطقی داشته باشد. با وجود ظرفیت‌ها و امکانات کشور، سزاوار نیست مردم برای تأمین معیشت خود در مضیقه باشند». میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه نیز در این دیدار گفت: «سه عامل بدهی‌های تلنبار شده گذشته، رشد قیمت‌های جهانی و برخی تصمیمات اقتصادی که بر اساس تکلیف قانونی انجام شده، از علل رشد تورم است. یکی از ریشه‌های تورم، چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی است؛ درحالی‌که این موضوع خط قرمز ما است و دولت سیزدهم کشور را هشت ماه بدون ریالی استقراض از بانک مرکزی اداره کرد. بر اساس قانون، دولت مکلف به عادلانه کردن یارانه کالاهای اساسی بود، چون در عمل چیزی در قانون به نام ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود نداشت. کشورهایی که سال‌ها با تورم حدود صفر مواجه بودند با رشد شدید قیمت‌های جهانی با تورم تا ۲۰ درصد دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چون قیمت مواد غذایی و انرژی رشد چند برابری داشته است».
باهنر: در مجلس، ١٠ نفر هم طرفدار منافع ملی نداریم!؟
«محمدرضا باهنر» فعال سیاسی اصولگرا و نماینده چندین دوره مجلس با انتقاد از نگاه‌های منطقه‌ای و بخشی نمایندگان در مجلس می‌گوید: «ما مشکلات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و… داریم. ما اشکالات ساختاری داریم. مجلس ما اصولاً به جای خاستگاه ملی، خاستگاه منطقه‌ای، قومی، صنفی و حزبی دارد؛ یعنی اگر ترتیب منافع را بگوییم، اول منفعت ملی بعد منطقه‌ای بعد حزبی و بعد صنفی و آخرش هم منفعت شخصی. اگر نماینده‌ای تضاد منفعت ملی با منطقه‌ای داشته باشد، چاره‌ای ندارد که منفعت منطقه‌ای را اولویت دهد؛ چون اگر برود به منطقه‌اش باید جوابگوی مردم آنجا باشد. من با صراحت می‌گویم و اصلاً هم ربطی ندارد که مجلس اصلاح‌طلب باشد یا اصولگرا یا معتدل، در مجلس ٢٩٠ نفره با اطمینان می‌گویم که ١٠ نفر نداریم که حاضر باشند منافع ملی را بر منافع منطقه، منافع حزب و منافع شخصی ترجیح دهند».
اخبار کوتاه
◄درآمدهایی که همچنان خرج بدهی‌های دولت روحانی می‌شود!/ رئیس‌جمهور در جمع مردم خراسان شمالی گفت: «بدون تحمیل قرارداد جدید، فروش نفت افزایش و درآمد کشور افزایش پیدا کرد؛ بخشی از این درآمد صرف کسری بودجه ۴۸۰ هزارمیلیاردی و صفر کردن تنخواه گذشته می‌شود، ماهانه ۱۲ هزار میلیارد بابت فاکتورهایی که قبلاً خرج شده پرداخت می‌کنیم».
◄برنامه چند صدمیلیاردیمحرومیت‌زدایی در سیستان‌وبلوچستان/ «فتاح» رئیس بنیاد مستضعفان در چابهار گفت: «برای تکمیل برنامه‌های محرومیت‌زدایی در ۳ منطقه زهک، قصرقند و حاشیه چابهار ۹۰ میلیارد تومان اختصاص داده شد. ۳۰ میلیارد هم برای کمک‌های موردی در اختیار کمیته‌امداد و بهزیستی قرار می‌گیرد. برای امسال، ۱۴۰ میلیارد تومان اعتبار تسهیلات قرض‌الحسنه معیشتی و اشتغال خرد به نیازمندان استان تخصیص یافت. ساخت ۲۴۰۰ خانه، توسعه کلاس‌های درس، اجرای طرح‌های آبرسانی روستایی و احداث فضاهای درمانی از دیگر تعهدات بنیاد در استان است».
◄جولان شرکت‌های کاغذی در مناطق آزاد/ دبیر شورای عالی مناطق آزاد گفت: «۱۴ هزار شرکت از ۲۴ هزار شرکتی که در مناطق آزاد و ویژه ثبت شده، صوری است. فقط در یکی از برج‌های منطقه آزاد کیش بیش از ۳۵۰۰ شرکت به یک آدرس ثبت شده. هدف این شرکت‌ها فقط استفاده از معافیت مالیاتی مناطق آزاد است. تفاهم‌نامه‌ای با سازمان ثبت‌اسناد امضا کردیم که شرکت‌های صوری در منطقه آزاد، شناسایی شده و فعالیتشان متوقف شود».
◄روزنامه سعودی: اقتصاد ایران مقاوم‌تر می‌شود/ روزنامه سعودی «عرب‌نیوز» روز پنجشنبه در تحلیلی، با اشاره به کاهش تدریجی آثار تحریم‌های آمریکا علیه ایران، به کشورهای غربی هشدار داده تهران در حال ایجاد کردن یک اقتصاد ضدتحریم است.
◄قدرت ۲۲ دنیا در تجارت دریایی!/ کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) در گزارشی، قدرت دریایی ایران را بزرگ‌تر از کشورهایی مثل فرانسه، عربستان، سوئد، عمان و قطر ارزیابی کرد.
◄سیگار؛ عامل مرگ ۱۳۰۰ ایرانی در روز!/ سازمان غذا و دارو در حال برنامه‌ریزی است تا شرکت‌های دخانیات را ملزم کند تا میزان نیکوتین موجود در سیگارهای سنتی را کاهش دهند تا اعتیاد آن‌ها نیز کاهش یابد و تلفات سیگار که سالانه جان ۴۸۰ هزار نفر را می‌گیرد نیز از این طریق کمتر شود. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، روزانه حدود ۱۳۰۰ نفر به دلایلی مرتبط با سیگار می‌میرند. بااین‌حال، موانع بر سر راه چنین طرحی بسیار زیاد بوده و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا این موانع از بین بروند.
منبع: سایت بصیرت
