پرسش. کسی که بدهکار است و قدرت پرداختن آن را ندارد، نماز او چه حکمی دارد؟
پاسخ: از مقدمات نماز صحیح، آن است که حقّ مردم رعایت شود؛ آبی که با آن وضو میگیرد یا غسل میکند، باید مباح باشد، مکانی که در آن نماز میخواهد، نباید غصبی باشد، و همینطور فرش، لباس و حتی نخی از آن اگر غصبی باشد مبطل نماز است.
کسی که بدهکاری دارد امّا لباس، فرش یا مکانی که در آن نماز میخواند از آن اوست، میتواند نماز بخواند امّا اگر اینها هم متعلق به مردم است باید رعایت شود؛ در مسجد نماز بخواند و از آب غیر غصبی برای غسل و وضو استفاده کند و….
البته بعید به نظر میرسد که اشیاء و لوازم زندگی بدهکار، از مال مردم باشد یا حق دیگران با آن مخلوط شده باشد. در این صورت بدهکاری و نماز خواندن دو مقوله جداگانه محسوب میشود. و طلبکار باید به او فرصت پرداخت بدهد تا در زمان مقتضی و با درآمد حاصل از کار بدهیاش را بازپرداخت کند. امّا اگر کسی در جزئیات زندگی خود نیز از حق دیگران استفاده میکند، باید رعایت کند یا میتواند از صاحب اموال رضایت بگیرد تا در آن خانه وضو بگیرد و نماز بخواند.