در ۳۰ سال گذشته اپیدمیهای (همهگیری) بزرگی از هپاتیت ویروسی در مناطق جنوب آسیا رخ داده است. این بیماری بیشتر در بالغین جوان دیده میشود. در همه گیریها بیشتر مرگ و میرها مربوط به زنان باردار است. عامل این بیماری ویروس است. این بیماری مانند هپاتیت A از طریق روده منتقل میشود ولی عامل آن ویروس هپاتیت A وB نیست. به همین دلیل این بیماری را هپاتیت غیر A و غیر B یا هپاتیت ویروسی E نام نهادند.
اپیدمیهای هپاتیت E از راه آب آلوده در هند، نپال، افغانستان، چین، شمال آفریقا و شوروی سابق گزارش شدهاند. این اپیدمیها یک تا دو سال باقی میمانند و در هنگام بارانهای موسمی شدت مییابند. بزرگترین اپیدمی که تا به امروز گزارش شده ۱۰۰ هزار نفر را در شمال غربی چین مبتلا کرده است. اولین اپیدمی در ایران در سال ۱۳۶۹ در کرمانشاه گزارش شده است. دومین اپیدمی در استان چهار محال بختیاری در سال ۱۳۷۱ اتفاق افتاد. اپیدمی هپاتیت E بیشتر در بزرگسالان روی میدهد.
* راههای انتقال *
دوره کمون این بیماری ۴۰-۳۵ روز است. تمام راههای ممکن انتقال هنوز مشخص نشده است. اما راه مدفوعی _ دهانی یک راه انتقال قطعی است. در افراد خانواده فرد مبتلا با تماس نزدیک میتواند در انتقال بیماری نقش داشته باشد. در هپاتیت A ( که این بیماری نیز از راه آب آلوده ( دهانی – مدفوعی ) منتقل میشود) انتقال از فرد به فرد شایع است. ویروس هپاتیت E یک هفته قبل از شروع علائم بیماری در مدفوع فرد بیمار دیده میشود. تا ۵۲ روز ممکن است این ویروس از طریق مدفوع دفع گردد. هپاتیت E شایعترین نوع هپاتیت در کشورهای جهان سوم مورد توجه قرار گرفته است.
* علائم بیماری *
در یک فرد بیمار از روی علائم بیماری نمیتوان هپاتیت E را از سایر هپاتیتهای ویروسی دیگر تشخیص داد ولی بعضی چهرهها در هپاتیت E بیشتر دیده میشود. بیش از ۵۰ درصد بیماران تب دارند ( که در هپاتیت نوع C تب شایع نیست)، بیماری خفیف است اما میتواند شدید باشد و میزان مرگ و میر بالایی داشته باشد. مرگ و میر کلی این بیماری یک تا سه درصدست، ولی شدیدترین شکل بیماری در زنان باردار دیده میشود میزان مرگ و میر زنان بارداری که در سه ماهه سوم بارداری مبتلا میشوند بالاترین مقدارست. ( ۲۰ درصد کل موارد یعنی ۲ نفر از ۱۰ نفر. علایم بیماری و اختلالات عملکرد کبدی ظرف شش هفته در کسانی که زنده میمانند بهبود مییابد ( برعکس هپاتیت C که در ۵۰ درصد موارد هپاتیت به شکل مزمن دیده میشود).
* راههای تشخیص بیماری *
آزمایش مدفوع، آزمایش سرم و خون است. اگر تستهای اختصاصی برای تشخیص هپاتیت E در دست نباشد باید سایر انواع هپاتیت ( مثل D, C،B، A) که برای آنها تست اختصاصی داریم وارد کنیم.
* راههای پیشگیری *
منابع آب باید از جهت آلودگیهای مدفوعی کنترل شوند. آب باید قبل از مصرف جوشانده یا کلر زده شود. آموزش بهداشت و رعایت بهداشت فردی برای جلوگیری از انتقال فرد به فرد باید اجرا شود. واکسنی توصیه نشده است. ایمونوگلوبولین وجود دارد اما در شرایط طغیان بیماری استفاده از ایمونوگلوبولین تاثیری نداشته است.