یبوست حالتی است که درآن مدفوع سخت و کوچک است و برای برطرف شدن آن ( اجابت مزاج) نیاز به استفاده از داروست.بعضی افراد از مسهل های مختلفی برای رفع یبوست استفاده می کنند. ولی در بیشتر مواقع با استفاده مداوم از مسهل، قدرت طبیعی کولون کاهش یافته و اجابت مزاج طبیعی و بدون استفاده از مسهل مشکلتر می گردد.
موثرترین درمان برای یبوست ایجاد یک تغییر مهم در رژیم غذایی است که البته امروزه کمتر به آن توجه می شود.
در واقع کولون به استفاده از مسهل عادت می کند. همچنین استفاده از مسهل مانع از بروز علایم هشدار دهنده مهمی مانند یبوست و درد،هنگام اجابت مزاج می شود. بدون وجود این اخطا رها، افراد همچنان به خوردن غذاهایی که واقعاً می توانند عامل خطرناکی برای به خطر افتادن سلامتی آنها باشند، ادامه می دهند. موثرترین درمان برای یبوست ایجاد یک تغییر مهم در رژیم غذایی است که البته امروزه کمتر به آن توجه می شود.
اغلب انواع بیماریهای دردناک روده به به قسمت انتهائی روده مربوط می باشند. برخی از این مشکلات تنها دردسرسازند. اما برخی زندگی بیماررا مورد تهدید قرارمی دهند. به هرحال نباید مشکلات ساده و یا بیماریهای خطرناک را به عنوان قسمت طبیعی از روند زندگی تحمل کرد.
یبوست معنای متفاوتی برای افراد مختلف دارد. طبق بررسی های انجام شده، بعضی از افراد هر شش تا دوازده روز و آن هم با کمک مسهل های قوی اجابت مزاج دارند و حتی این مسئله را به عنوان امری طبیعی پذیرفته اند. فعالیت و حرکت روده برای دفع، به میزان سلامتی افراد بستگی دارد. برای بعضی از افراد حرکت روده و اجابت مزاج درهردو روزیکبار، طبیعی است. درحالیکه فرد دیگری ممکن است روزانه سه باروحتی بیشتر دفع انجام دهد و هر دو آنها کاملاً سالم باشند.
معمولاً وریدهای پا (رگی که خون را به قلب برمی گرداند) در افراد مبتلا به یبوست بر اثر فشار بیش از حد هنگام حرکت دشوار مدفوع در روده آسیب می بینند. در طول رگ های پا دریچه هایی به فواصل متناوب قرار دارند که به حرکت جریان خون به طرف بالا و قلب کمک می کنند. این دریچه ها تقریباً به شکل یک نردبان متحرک هستند و در برابر حرکت خون به طرف پایین بر اثر فشارجاذبه مقاومت می کنند. این دریچه ها بر اثر فشار زیادی که برای حرکت مدفوع خشک و سفت نیاز است، بیش از حد کشیده شده و صدمه می بینند و طولی نمی کشد که این دریچه ها دیگر برای نگهداشتن خون، فاقد کفایت می گردند. و اگر دریچه ها خوب کار نکنند همواره یک ستون ۶اینچی از خون بر روی رگ های پایینی فشار می آورد. یکی از نتایج این فشار نامشهود واریس ورید (رگ) پا است. ظهور شبکه درهم پیچیده آبی رنگ و دردناک بر روی پاها از علایم مشخصه واریس می باشد. گاهی رگ ها در واریس زخم شده و موجب خونریزی می شوند. چنین وضعیتی ممکن است در ناحیه مقعد نیز رخ دهد.
یبوست به دلیل اختلالات روحی بوجود نمی آید یا حداقل با اطمینان می توان گفت که، این مسئله عامل اصلی نیست. اگر چه پس ازعمری تحمل درد و رنج ناشی از مشکلات روده ، هر کسی در مورد سلامت و قابلیتها یش، شک خواهد کرد.
تو صیه های تغذیه ای مناسب در درمان یبوست :
1- رژیم غذایی متکی بر کر بوهیدرات به همراه سبزیجات و میوه جات مطمئن ترین درمان برای یبوست است.
2- تقریباً اکثر مردم، اثرات مثبت آلو را در مورد یبوست می شناسند. آلو می تواند به فرد مبتلا به یبوست کمک کند. بدین طریق که تغییراتی در افزایش فعالیت قسمتهای پایینی روده داده و به یبوست پایان می دهد.
3- مصرف حبوبات ) حبوبات حاوی انواع فیبرها بخصوص فیبرهای بسیارجاذب آب، یعنی سلولزوهمی سلولزمی باشند ( می تواند به اجابت مزاج تا حد زیادی کمک نماید.
4 – نوشیدن روزانه بین ۸ تا ۱۲ لیوان آب
دلایل یبوست کودکان و رفع آن
یبوست در اغلب کودکان بر اثر خوردن غذاهای چرب و دارای فیبر کم بوجود می آید. این مشکل ممکن است شامل نوشیدن زیاد لبنیات و در کنار آن نخوردن میوه جات و سبزیجات به وجود آید.
بعضی تغییرات در رژیم غذایی کودک که احتمال یبوست را کم می کند، عبارت است از:
1. به جای دادن شیر پرچرب از شیر کم چرب یا شیر سویا استفاده کنید.
این تغییر در کودکانی که حداقل ۲ سال دارند، قابل اجراست
2. مقدار شیر مصرفی کودک را تا میزان ۵/۱ تا ۲ لیوان کم کنید.
3. از دادن غذاهایی که موجب اسهال می شوند، جدا خودداری کنید، بعضی از این غذاها عبارتند از:
موز
هویج پخته
غذاهای چرب مانند: سیب زمینی سرخ شده و غذاهای آماده
برنج سفید
بیشتر محصولات لبنی مانند: پنیر، ماست، بستنی و شیر.
اگر لبنیات را به خاطر یبوست محدود کردید، منابع دیگر کلسیم را به کودک بدهید، از قبیل: آب پرتقال، جعفری، سویا، دانه ها، کلم و غیره.
4. غذاهای فیبری و سبوس دار را در غذاهای کودک بگنجانید.
5. مایعات زیادی به کودک بدهید؛ مثل آب، آب سیب، آب گلابی و غیره.
جلوگیری از یبوست
اغلب غذاها و مایعات کمک به بهبود یبوست می کنند، این غذاها شامل:
میوه های تازه که با پوست خورده می شود، مانند: سیب، انگور، هلو و غیره.
میوه های تازه که دارای آب زیادی می باشند، از قبیل: هندوانه، طالبی
سبزیجات نپخته
بنشن ها
کشمش
آلو و انجیر
غذاهای تهیه شده از دانه ها نظیر: نان گندم و غیره.
سبوس غلات
ویفرهای که درونش فیبر وجود دارد
سوپ سبزیجات
پاپ کورن
پرتقال
سیب زمینی پخته شده همراه با پوست
درمان یبوست
یبوست در کودکان موجب ناراحتی خود کودک و صد البته ناراحتی والدین می شود. خوشبختانه درمان های زیر برای مشکل یبوست به درد می خورد، ولی بهتر است پزشک کودک را از این مسئله با خبر کنید.
مواد غذایی که در هر محصول موجود است را بخوانید و آن را که دارای فیبر بیشتری است، انتخاب کرده و برای کودک بخرید.
اگر تغییر در رژیم غذایی، مشکل را برطرف نکرد، از داروهای مسهل زیر نظر پزشک استفاده کنید.
یک برنامه منظم برای اجابت مزاج بگذارید، برای مثال بعد از وعده غذایی. اما کودک را مجبور نکنید، بلکه او را تشویق به رفتن به دستشویی کنید، زیرا اگر اجبار در کار باشد، کودک عکس آن را انجام می دهد.
ورزش کردن منظم، باعث جلوگیری از یبوست می گردد.
اگر داروی خاصی مصرف می کند، به پزشک مراجعه کرده و نام آن دارو را بگویید، زیرا تاثیر بعضی از داروها موجب یبوست می شود.
مدفوع کردن به صورت غیر عمدی، می تواند نشان دهنده یبوست باشد.
این نکته را از یاد نبرید که اگر یبوست برای مدت طولانی باقی ماند و با رژیم غذایی برطرف نشد، باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
مقدار فیبر لازم برای کودک
به طور معمول کودکان ۲ ساله باید حداقل ۵ گرم فیبر در روز دریافت کنند. برای کودکان بزرگ تر سن کودک + ۵ گرم فیبر باید محاسبه شود، برای مثال کودکی که ۱۰ سال دارد، باید حداقل ۱۵ گرم فیبر روزانه دریافت کند.
