به‌راستی چرا باید نماز خواند؟ این سؤالی است که خیلی‌ها به آن دچارند حتی نمازخوان‌ها! متن زیر را بخوانید تا روشن شوید.
عبادت، وسیله تکامل و سعادت ماست و دستور خداوند به نماز، نوعی لطف و رحمت و راهنمایی است که ما را به کمال می‌رساند؛ مثلاً وقتی پدر و مادر، فرزندشان را به درس خواندن تشویق کرده و یا وادار می‌کنند، به سود خود فرزند است و سعادت او را می‌خواهند و این امر از روی محبت به فرزند است وگرنه به درس خواندن او نیازی ندارند.
آیات و روایات، فلسفه و حکمت تشریع نماز را چنین بیان کرده‌اند:
۱. یاد خدا: وَ أَقِمِ الصَّلَوهَ لِذِکْرِی ۱؛ نماز را برپا دار تا به یاد من باشی.
۲. بازداشتن از گناه و زشتی‌ها: إِنَّ الصَّلَوهَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَآءِ وَ الْمُنکَر ۲؛ همانا نماز از زشتی‌ها و گناه بازمی‌دارد.
۳. پاکیزگی روح: …إِنَّمَا تُنذِرُ الَّذِینَ یخْشَوْنَ رَبَّهُم بِالْغَیبِ وَ أَقَامُواْ الصَّلَوهَ وَ مَن تَزَکَّی فَإِنَّمَا یتَزَکَّی لِنَفْسِهِ‌ی وَ إِلَی اللَّهِ الْمَصِیرُ ۳؛… تو تنها کسانی را که از پروردگارشان در نهان می‌ترسند و نماز برپا می‌دارند، هشدار می‌دهی و کسی پاکیزگی جوید تنها برای خود پاکیزگی می‌جوید، و فرجام (کارها) به‌سوی خداست.
راستی چقدر لذت‌بخش است با خدای جهان‌آفرین به گفت‌وگو و مناجات پرداختن! و روحی به عظمت تمام هستی یافتن و با خدای هستی هم‌سخن شدن!
۴. یاری جستن از نماز در مسیر تکامل: وَ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَ الصَّلَوهِ وَ إِنَّهَا لَکَبِیرَهٌ إِلاَّ عَلَی الْخَـشِعِینَ ۴؛ از شکیبایی و نماز یاری جویید، و به راستی این کار گران است، مگر بر فروتنان.
۵. پاک شدن از کبر و غرور: حضرت فاطمه علیها السلام می‌فرماید: …و الصلاه تنزیهاً من الکبر…؛۵…خداوند نماز را واجب کرد تا مردم از کبر و غرور پاک شوند….
۶. رستگاری: قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون * الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاَتِهِمْ خَـشِعُونَ ۶؛ به راستی که مؤمنان رستگار شدند؛ همانان که در نمازشان فروتن‌اند.
در حدیثی آمده است: نقش نمازهای پنج‌گانه برای امت من همانند نهر آب زلالی است که از مقابل خانه آنان می‌گذرد، اگر کسی روزانه پنج بار در این نهر شست‌وشو کند، آیا به گمان شما باز هم بر بدن او آلودگی و پلیدی خواهد ماند؟!.۷
و در حدیثی دیگر امام باقر علیه‌السلام می‌فرماید: هنگامی‌که نمازگزار به سمت قبله برای نماز می‌ایستد، خداوند رحمان و رحیم به او توجه ویژه می‌کند.۸
نمازِ روزانهٔ انسان، اظهار تشکر و سپاس دائمی او از این همه نعمت و خوبی‌هایی است که خداوند به او داده است و نیز ثناگویی و تمجید انسان از این همه زیبایی و عظمت است که خداوند متعال دارد. هیچ‌کس برای تعریف و تمجید از یک گل زیبا که در طبیعت روییده است به شما اعتراض نمی‌کند، امّا اگر زیبایی آن را نبینی، نابینایت می‌شمرند و اگر ببینی و واکنش نشان ندهی و ستایش نکنی سرزنشت می‌کنند که چرا ذوق و احساس نداری و چقدر بددلی!
در مضمون بعضی احادیث آمده است که: «انسان در حال نماز با خدای خود نجوا و گفت‌وگو می‌کند و اگر انسان لذت این گفت‌وگو را بچشد، هیچ‌گاه از حال نماز خارج نمی‌شود.۹
راستی چقدر لذت‌بخش است با خدای جهان‌آفرین به گفت‌وگو و مناجات پرداختن! و روحی به عظمت تمام هستی یافتن و با خدای هستی هم‌سخن شدن!
تنظیم: گروه دین و اندیشه – حسین عسگری
——————————————————————————–
۱- طه، آیه ۱۴. ۲- عنکبوت، آیه ۴۵. ۳- فاطر، آیه ۱۸.
۴- بقره، آیه ۴۵. ۵- بحارالانوار، ج ۶، ص ۱۰۷. ۶- مؤمنون، آیه ۱ ـ ۲.
۷- میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۷۲، حدیث ۱۰۲۵۹. ۸- همان، ص ۳۷۶، حدیث ۱۰۲۷۹. ۹- همان، حدیث ۱۰۲۸۰.
