خصوصیات ۸ و ۹ سالگی
در این سنین، همچنان به مدت توجه او افزوده شده و در خواندن مهارت بیشتری مییابد. از خواندن مستقل لذت میبرد و خواندن را به عنوان یک وسیله سرگرمی مطبوع میپذیرد و به خصوص در پایان ۹ سالگی به مطالعه فراوان روی میآورد و زمان معینی را نیز برای مطالعه بر میگزیند. تفاوت سلیقه بین پسر و دختر در این مرحله آشکار میشود، لذا به کتابهای فراوان و متنوع نیاز است تا جوابگوی درخواستهای زیاد باشد. میل به پذیرفته شدن در جمع همسالان برای او بسیار مهم میشود به طوری که حتی انتخاب کتاب توسط او، ممکن است تحت تأثیر رهبر گروه مورد علاقهاش انجام گیرد. در این سن هر چند به دنبال یافتن ملاکهای خوب و بد است ولی نسبت به انتقاد بسیار حساس است. علاقه به گروه و احراز هویت در جمع باعث موفق بودن او در کارهای گروهی و همکاری با دیگران میشود لذا میتوان جلسات بحثهای گروهی درباره کتابها و تهیه و اجرای نمایشنامهها را ترتیب داد و چون به کتابهای بزرگتر از سنش تمایل نشان میدهد، میتوان کتابهای مشکلتر را برای او خواند یا در خواندن آنها به او کمک کرد. تعداد کتابهای خوانده شده، کم کم برای او مهم میشود و از جمعآوری کتاب لذت میبرد و به دنبال کتابهای خاص و کتابهایی که کار و سرگرمی خاصی را به او بیاموزند، میگردد (از کلکسیون خوشش میآید). از به کار بردن زبانهای سری و حل معماها و کتابهای اسرارآمیز خوشش میآید. طنز و شوخی نیز برای او لذتبخش است و ماجراهای تخیلی را به خوبی درک میکند. در این سنین، کودکان در پی یافتن پاسخ برای اطلاعات مورد نیازشان هستند و در این راه میتوان نحوه استفاده از کتابخانه و وسایل آن را به آنها آموخت.
به علت رشد و هماهنگی عضلانی بیشتر، در بازیها و ورزشهای گروهی موفقتر میشود و در این دوره ورزشها و بازیهای گروهی و میل به شرکت در جمع، توجه او را به دیگران بیشتر کرده و علاقه او را نسبت به گذشته عمیقتر میکند و شرح حالها و مردم سرزمینهای ناشناخته و داستانهای پر ماجرا و سریع، لذت بیشتر او را فراهم میکنند.
نمونههای خواندنی
داستانهای: افسانههای کوتاه ملل، قصههای خوب برای بچههای خوب، افسانههای کهن، نگهبان چشمه، قصههای مجید، ساداکوو و هزار درنای کاغذی، موج، میوهها و پارچهها، ساختن را شروع کنیم، همه چی با قیچی، دور دنیا در هشتاد روز، بازیهای ورزشی برای رشد ماهیچهها، گیاهان گوشتخوار عجیب عالم، و…
خصوصیات ۱۰ و ۱۱ سالگی
در این سنین، سرعت رشد بدنی بین پسران و دختران متفاوت است. دختران زودتر از پسران بالغ میشوند. در این سنین که سالهای توجه خاص به تغییرات بدنی است، فرق جنسی، توسط کودکان درک و قبول میشود. تفاوت سلیقه در مطالعه بین پسران و دختران همچنان ادامه مییابد. کتابهای مناسب، توان حل بسیاری از مشکلات مربوط به جنسیت را دارند. در این مرحله بیشتر از هر وقت دیگر کودکان مطالعه میکنند که امکان مطالعه یک جانبه، یعنی مطالعه فقط داستانهای حیوانات، داستانهای ماجرایی یا افسانهها وجود دارد. برای درک بهتر واقعیتها به نوع دیگری به دنیای خیالی توجه میکنند و شاید احتیاج داشته باشند که به خواندن داستانهای تخیلی تشویق شوند.
در این سنین به علت رشد درک زمان و مکان، توجه بیشتری به تاریخ پیدا میکنند و به جنبههای مختلف یک موضوع میتوانند بیندیشند. ادبیات امکان میدهد که عقاید مختلف درباره یک موضوع، بررسی شود. کودکان در این سنین احتیاج به یاری در جهت حل مسائل و دوری از تعصب دارند.
در این دوره، سخت به خواهران و برادران معترض میشوند. حتی در اواخر این دوره چون مرجع تقلیدشان دیگر والدین نیستند، حتی با آنها نیز به مخالفت برمیخیزند و بدین لحاظ عضویت آنها در گروههای سالم و در کلاسهای خوب و بحث عمومی راجع به شرح حالها و زندگی خدمتگذاران بشر از طریق کتاب، فیلم و تلویزیون، بر گذار آنها از این مرحله بسیار کمک میکند.
کودک در این دوره به دنبال یافتن شخصیت خود و یافتن ارزشهاست و در این راه تدریجاً به اوضاع جهان توجه پیدا میکند.
نمونههای خواندنی
خواهر بزرگ، خواهر کوچک؛ جهان جانوران، رشد و نمو حیوانات، داستانهای ژول ورن، داستانهای دلانگیز ادبیات فارسی، نامههای پدری به دخترش، برگزیده داستانهای کوتاه از تاریخ اسلام، سفرهای گالیور، آلیس در سرزمین عجایب، سیمرغ و سی مرغ، گل بلور و خورشید، سرافینا، تام ادیسون، کاپیتان کوک، زندگی بوعلی سینا، سری زندگی امامان معصوم علیهمالسلام، مجلات مخصوص کودکان و نوجوانان، و…