پرسش ـ طبق آیه ابتلا میدانیم که مقام امامت بالاتر از مقام نبوت است. آیا مقام و منصب امامت حضرت علی(ع) و ائمه(ع) با مقام انبیاءاولوالعزم برابر است؟ آیا حضرت ابراهیم(ع) که دارای مقام نبوت و هم امامت بودند از حضرت علی(ع) بالاتر نیستند؟ لطفاً با دلیل عقلی توضیح بفرمایید. چون تا اندازهای از مقام علی(ع) اطلاع داریم.
پاسخ ـ وقتی مقام امامت والاتر و بالاتر از مقام نبوت باشد، هنگام قیاس در مورد امام، دیگر به مقام پایینتر توجه نمیشود؛ زیرا «چون که صد آمد، نود هم پیش ماست.» بنابراین، وقتی حضرت ابراهیم(ع) هم پیامبر است و هم امام، در مقایسه با امامان معصوم(ع) که امام هستند، ولی مقام نبوت را [بهدلایلی] ندارند، نباید این توهم ایجاد شود که حضرت ابراهیم(ع) چون دارای مقام نبوت هم میباشد، بالاتر از امام(ع) است، زیرا کسی که به مقام امامت میرسد، به طریق اولی شایستگی نبوت و زمینه برگزیده شدن برای تحمل بار نبوت را دارد و اگر به دلایلی (مثل بسته شدن باب نبوت) برای رسالت و نبوت برگزیده نمیشود، نباید گمان کرد درجهاش از پیامبران پایینتر است.
اما برای اظهارنظر در این مورد که حضرتعلی(ع) افضل است یاحضرت ابراهیم(ع)، جز استناد به وحی و نقل معصوم هیچ راه دیگری نیست.
دلیل ما بر افضل بودن حضرت علی(ع) به شرح زیر است:
به دلایل قطعی فراوان پیامبر اسلام که حایز مقام امامت و نبوت بود، افضل همه معصومان، بلکه افضل جمیع خلایق سفلی و علوی است و در این باب، بین مسلمانان هیچ شک و تردیدی وجود ندارد. از طرف دیگر، قرآن در آیه مباهله ( آل عمران ۳، آیه ۶۱. )امام علی بن ابیطالب(ع) را به منزله نفس پیامبر
شمرده است و با توجه به این مطلب امام افضل خلایق بعد از رسول خدا است و از همه خلایق حتی حضرت ابراهیم(ع) افضل است.
در روایات آمده که نخستین مخلوقاتی که آفریده شدند، نور پیامبر اسلام، علی، فاطمه و امامان معصوم(ع) بودند. سپس بقیه مخلوقات آفریده شدند و خداوند از آنان بر ولایت پیامبر واوصیای آن حضرت عهد و میثاق گرفت. (بحارالانوار، ج ۱۶، ص ۱۵ ـ ۱۷.)
روایات فراوانی رسول خدا(ص) و علی بن ابیطالب(ع) را از یک نور و یک حقیقت می شمارند و با استناد به این روایات معلوم میشود که امام علی(ع)، افضل اهل بیت رسول خدا و افضل خلایق بعد از پیامبر است.