َشادابی در تهران بیشتر در سنین ۱۵ تا ۴۴ سالگی بروز پیدا می کند

دکتر سید محمدهادی ایازی، معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران گفت:” نتایج یک نظر سنجی نشان داد ۴۲ درصد افراد اغلب شاد، ۳۰ درصد گاهی اوقات شاد و گاهی عبوس و ۲۸ درصد مابقی همیشه عبوس هستند.”
دکتر ایازی با بیان این که متأسفانه باید بپذیریم برای گذران اوقات فراغت مردم تهران برنامه مدون و مناسبی وجود ندارد، اقدام برای ایجاد نشاط و شادی در شهروندان را بسیار حائز اهمیت دانست و عنوان کرد: ” تمامی دستگاه هایی که به نحوی مرتبط با این موضوع هستند موظف هستند جدی تر به آن بپردازند چرا که شرایط کنونی جامعه اقتضا می کند برنامه های شاد و مفرح برای جامعه جوان داشته باشیم.”
ایازی در خصوص شرایط شاد بودن جامعه گفت:” گروهی معتقدند انسان زمانی شاد است که زندگی بر وفقمراد باشد و دغدغه ای نداشته باشد که متأسفانه ۳ موضوع مهم شغل، ازدواج و مسکن در حال حاضر به دغدغه اصلی جوانان تبدیل شده است.”
شنیدن این عبارات از زبان معاون اجتماعی شهردار تهران در حالی است که به عقیده روان پزشکان مشکلات اقتصادی، عامل مهم شیوع اختلالات روانی در تهرانی ها و رخت بر بستن شادی از میان آن ها است؛ به طوری که تفاوت فاحش درآمدی در تهران و افزایش فاصله طبقاتی، به هیچ عنوان قابل تحمل و دفاع نیست و اختلالات رفتاری زیادی را به وجود آورده است. به این ترتیب متأسفانه اکثر مردم تهران عصبی و عبوس شده اند و نشاط و سرزندگی در بین آن ها کمتر دیده می شود.
اما این که چرا در شهرهای بزرگی مثل تهران، مردم بیشتر انواع اختلالات روانی را تجربه میکنند، موضوعی است که روان پزشکان نظرات مختلف اما تقریبا هم جهتی درباره آن دارند.
دکتر پرویز مظاهری، دبیر انجمن روانپزشکان ایران در گفتگو با خبر آنلاین با بیان این که در شهرهای بزرگ عدم رسیدگی به شهروندان به علت تراکم جمعیت منجر به افزایش شیوع انواع اختلالات روانی به خصوص اضطراب و افسردگی می شود، می گوید: ” البته این اختلالات در شهرهای کوچک هم دیده می شود. اما چون در این شهرها مردم زندگی آرام تری دارند، کمتر دچار اضطراب میشوند؛ ضمن این که همین مردم به دلیل نبود امکانات کافی و تسهیلات، افسردگی کمتری را تجربه می کنند.”
دکتر محمدعلی شهرکی، روان پزشک و مدیر اجرایی جمعیت ترک اعتیاد آفتاب نیز با بیان این عبارات و با تأکید بر این که شهرهای بزرگی مثل تهران احتیاج به بازسازی فضای تبلیغاتی دارند، می گوید:” همین بیلبوردهای تبلیغاتی تجهیزات گران قیمت و متنوعی هستند که خواه ناخواه چه قبول شان داشته باشیم و چه نداشته باشیم، بهصورت ارزش در می آیند و در این میان، رسانه ها هم به این تبلیغات دامن می زنند.”جامعه نا ایمن و برون ریزیهای مختلفبه گفته کارشناسان، در طول سال های گذشته، اگر چه تهران توسعه یافته ولی رفاه و امکانات مردم این شهر به همان اندازه توسعه نیافته است. همین امر هم باعث شده مردم بیشتر نگرانی و افسردگی و خشم خود را به کانون خانواده ببرند و آن هم به صورت انواع اختلالات خواب، سردرد و دیگر اختلالات روانتنی خود را نشان دهد.
دکتر مهراد متین راد، روان شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به این که استرس های مختلف زندگی شهری، خود را به صورت اختلالات مختلف روان پزشکی و روان تنی نشان میدهند، این طور توضیح می دهد: ” معضل عمده ما این است که ما یک جامعه نا ایمن داریم به طوری که شاهد بی ثباتی عمیقی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم هستیم. در کنار این، مردم ما عادت کردهاند که هر روز از رسانه های مختلف اخبار نگران کننده بشنوند و همیشه در اضطراب و حیرت باشند.”
نتیجه این بی نظمی هم نمود خود را در رانندگی، خرید کردن، حضور در مکان های شلوغ و حتی در رفتارهای روزمره نشان میدهد.
دکتر شهرکی نیز با اشاره به این که معضل کار و فعالیت هم عمده ترین زمان مردم را اشغال کرده، توضیح میدهد:” می توان گفت دیگر چیزی به نام تعطیلات آخر هفته و استراحت برای بازسازی افکار و پرداختن به جنبه های فردی باقی نمی ماند و همین استرس ها هم وقتی مدام افزایش می یابند، قاعدتا باعث بروز انواع بیماریهای پنهان دیگر می شوند.”
به گفته وی، چنین فردی در چنین شهری به تدریج دچار وادادگی میشود و علاوه بر سایر اختلالات روان پزشکی، انواع آسیبهای اجتماعی نیز در او نمود پیدا میکنند.
دکتر شهرکی با بیان این که با توجه به ساخت شهرهای بزرگ و این که مردم بیشتر زمان خود را در داخل شهر سپری می کنند، لزوم بازنگری در معماری و طراحی ساخت چنین شهرهایی را ضروری می داند و می گوید:” این طراحی باید با تمرکز بر جنبه های روانی مردم صورت گیرد یعنی محیطی ساخته شود که اضطراب را از شهروندان دور کند.”خود درمانی یا فراربه گفته کارشناسان در خوشبینانه ترین حالت، ۲۰ درصد افرادی که به علت مشکل مبهمی به پزشک مراجعه می کنند، یا بیماری شان کاملا روان پزشکی است که به صورت مشکل جسمی بروزکرده یا این که اختلال روان پزشکی روی مشکلات دیگر پزشکی فرد سوار شده است.
دکتر شهرکی در این باره میگوید:” البته مردم ما در بیشتر موارد چنین وضعیتی را که همراه با فشارهای روانی است تحمل می کنند، در درجه دوم هم در صورت تحمل نکردن شرایط، به خود درمانی یا درمانهای جایگزین می پردازند مثلا سراغ تکنیکهای مختلف آرام سازی و یا تفکر مثبت میروند یا این که از کتابهای عمومی روان شناسی استفاده میکنند.”
به گفته وی، باید در نظر داشت اگر چه این روش ها به جای خود مثبت هستند ولی ممکن است فرد را به این فکر خطا بیندازند که دیگر نیازی به مراجعه به روان پزشک نیست.
به عقیده دکتر شهرکی در نهایت هم بیماران با انواع علائم جسمی مثل سر درد، سرگیجه، خستگی مفرط و تپش قلب به پزشک مراجعه می کنند و تازه در این زمان است که پزشک فرد را برای تشخیص اختلال روانی به روان پزشک ارجاع میدهد.
این در حالی است که به گفته روان پزشکان خیلی از مردمی که دچار مسائل وابسته به استرس می شوند، اصلاً نمی دانند که باید هنگام مواجهه با این علائم چه کرد به همین دلیل یا این استرس را سرکوب می کنند یا دائما از آن در حال فرار هستند.
دکتر راد نیز خاطر نشان می کند:” در یک جامعه نا ایمن مهم ترین نقش مسئولان ما این است که مردم را با روش های مختلف مدیریت استرس و مقابله با آن آشنا کنند تا مردم بتوانند با باورهای اجتماعی این استرس را کنترل کنند تا بیش از این شاهد بی دقتیو بی تمرکزی در امور روزمره، اتلاف وقت، بالا رفتن هزینه ها و کاهش بهره وری نباشیم.”