سبزی‌ها خطر دیابت را کاهش می‌دهند اما میوه‌ها خیر

مطالعات جدید نشان می‌دهد که مصرف زیاد سبزی‌ها) که منابع غنی از فیبرها، آنتی اکسیدان ها، و منیزیم می‌باشند (می‌توانند خطر پیشرفت بیماری دیابت نوع ۲ را، چیزی در حدود ۳۰ درصد کاهش دهند.
از سوی دیگر، بر طبق مطالعه‌ای که بر روی ۶۴۱۹۱ زن چینی میانسال انجام شد، مشخص شد که افزایش مصرف میوه‌ها، هیچ اثر مفیدی بر روی این بیماری ندارد.
این مقاله که توسط “راکوئل ویلگاس” از مرکز اپیدمیولوژی “وندربیلت” نوشته شده است، اطلاعات متفاوتی را دربارهٔ رابطهٔ مصرف میوه‌ها و سبزی‌ها با بیماری دیابت نوع ۲ جمع آوری می‌کند.
در این مطالعه، دیده شد که دریافت بیشتر سبزیجات غنی از فیبر، آنتی اکسیدان ها و منیزیم با نمایه (اندیس) گلیسمی پایین، با کاهش خطر بیماری دیابت نوع ۲ در ارتباط می‌باشد.
این مقاله که با همکاری محققین “انستیتو سرطان شانگهای” و “مرکز تحقیقات و درمان دیابت در ناشویل” صورت گرفت، زنانی با گروه سنی بین ۷۰- ۴۰ سال را مورد ارزیابی قرار داد. با استفاده از یک پرسشنامه بسامد غذایی مشخص شد که میانگین مقدار میوه و سبزی که آن‌ها در طول یک روز مصرف می‌کردند، به ترتیب حدود ۴/۲۳۹ و ۰/۲۳۶ گرم بود.
مقدار دریافت مواد غذایی یک بار در ابتدای آزمایش تخمین زده شد و بار دیگر حدود ۴ سال و ۶ ماه بعد این ارزیابی تکرار شد.
به منظور مطالعه بهتر و دقیق‌تر، سبزیجات به ۵ گروه (برگ سبزها، برگ زردها، گوجه فرنگی، پیاز و غیره) و میوه‌ها به ۳ گروه (مرکبات، هندوانه و غیره) دسته بندی شدند.
مصرف بیشتر سبزیجات (به طور میانگین حدود ۴۲۸ گرم در روز) در مقایسه با مصرف کم‌تر آن (به طور میانگین در حدود ۵/۱۲۱ گرم در روز) موجب کاهش خطر پیشرفت این بیماری در حدود ۲۸ درصد شد.
در این تحقیق، وزن یک فنجان گل کلم پخته حدود ۵۰ گرم و یک سیب متوسط حدود ۱۴۰ گرم در نظر گرفته شد.
از سوی دیگر، ارتباطی بین مصرف انواع میوه‌ها و یا حتی نوع خاصی از آن‌ها با کاهش خطر پیشرفت بیماری دیابت نوع ۲ دیده نشد.
محققین توضیح می‌دهند که: مکانیسم چگونگی تأثیر سبزیجات بر میزان جذب قند خون (گلوکز) هنوز به طور کامل مشخص نشده است؛ اما ممکن است این اثر به دلیل وجود مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها، فیبرها، منیزیم و یا نمایه (اندیس) گلیسمی پایین در سبزیجات باشد.
این مقاله، مقالات قبلی را که ارتباط سودمند بین دریافت ویتامین E و C و بیماری دیابت نوع ۲ را مطرح کرده بودند، تأیید کرد؛ چرا که ارتباط مفید بین مصرف ویتامین C، ویتامین E، کاروتن و فیبر با بیماری دیابت نوع ۲ گزارش شد؛ اما این سودمندی در مورد منیزیم واضح و مشخص نبود.
با توجه به این مطالب، می‌توان فهمید که اثر مفید مصرف سبزیجات بر روی کاهش خطر پیشرفت بیماری دیابت نوع ۲، فقط به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها، ویتامین‌ها، منیزیم یا فیبرها نمی‌باشد. در سبزیجات، ترکیبات دیگری مانند: فیتات ها، لیگنان ها و ایزوفلاون ها نیز یافت می‌شوند که می‌توانند دارای اثرات “فزاینده” و یا “همکاری کننده” بر روی کاهش خطر دیابت نوع ۲ داشته باشند.
البته این مطالعه دارای محدودیت‌هایی نیز بود که مهم‌ترین آن‌ها “پرسشنامه بسامد غذایی”(زیرا ممکن بود در یادآوری مقادیری که مصرف می‌کردند دچار اشتباه شوند) و افرادی که رژیم‌های خود را تغییر داده بودند (زیرا دیابت پنهان در آن‌ها تبدیل به دیابت نوع ۲ شده بود) بود. علاوه بر موارد ذکر شده، این مطالعه تنها بر روی زنان چینی انجام شده بود که موجب می‌شد، نتوانند نتایج این تحقیق را به دیگر جمعیت‌ها عمومیت بخشند.
با این که این مقاله موجب شد تا شواهد مربوط به ارتباط مفید بین دریافت سبزیجات و کاهش خطر پیشرفت بیماری دیابت نوع ۲ مستحکم‌تر از قبل شود، ولی چگونگی این رابطه‌ها به طور کامل مشخص نشد.