آپاندیسیت عبارت است از التهاب زایده کرمی شکل آپاندیس که از اولین قسمت روده بزرگ به نام سکوم منشاء میگیرد. آپاندیس هیچ کار شناختهشدهای ندارد، ولی باعث بیماری میشود. هر ساله از هر ۵۰۰ نفر جمعیت یک نفر دچار آپاندیسیت میشود. علایم آپاندیسیت بسیار متغیر هستند. در مورد هر فردی که درد شکمی تشخیص داده نشده دارد، آپاندیسیت حتماً باید مدنظر باشد. این بیماری در هر سنی میتواند رخ دهد (در مردان بیشتر از زنان)، اما در کودکان زیر ۲ سال نادر است. حداکثر بروز بیماری در سنین ۲۴-۱۵ سالگی است.
علایم شایع
دردی که از نزدیک ناف شروع میشود و تدریجاً به قسمت تحتانی شکم در سمت راست نقل مکان میکند. درد کمکم مداوم میشود و از حالت مبهم به صورت کاملاً مشخص در میآید به طوری که مکان آن دقیقتر توسط بیمار نشان داده میشود. درد با حرکت، تنفس عمیق، سرفه، عطسه، راه رفتن، یا لمس، بدتر میشود.
تهوع و گاهی استفراغ
یبوست و ناتوانی در دفع گاز
اسهال (گاهی)
تب کم شدت، که پس از سایر علایم آغاز میگردد.
تشدید درد به هنگام لمس ناحیه تحتانی شکم در سمت راست، معمولاً در نقطهای حدود یک سوم مسیر ناف به برجستگی بالایی استخوان لگن. (توجه داشته باشید که این توصیف فقط زمانی صدق میکند که آپاندیس در جای طبیعی خود باشد. در بعضی موارد، نوک آپاندیس در جای دیگر واقع شده است، که این باعث مشکل شدن تشخیص میشود)
تورم شکم (در مراحل انتهایی)
افزایش تعداد گلبولهای سفید خون
علل
عفونت به دلیل نامشخص، معمولاً توسط باکتریهای موجود در لوله گوارش. آپاندیس ممکن است توسط محتویات در حال عبور در لوله گوارشی یا یک رشته بافتی غیرطبیعی که از بیرون به آن فشار وارد میآورد، مسدود شود. زمانی که آپاندیس عفونی میشود، متورم و ملتهب گشته و از چرک پر میشود.
عوامل تشدید کننده بیماری
یک بیماری اخیر، به خصوص آلودگی با کرمهای حلقوی، یا عفونت ویروسی دستگاه گوارش.
پیشگیری
هیچ روش خاصی برای پیشگیری وجود ندارد
عواقب مورد انتظار
معمولاً با جراحی قابل درمان است. اگر درمان نشود، پاره شدن آپاندیس مرگبار خواهد بود.
عوارض احتمالی
پاره شدن آپاندیس، تشکیل آبسه، و پریتونیت. این عوارض در افراد مسنتر بیشتر دیده میشود.
عدم تشخیص درست، به علت کم بودن یا نامعمول بودن علایم، به خصوص در سنین خیلی پایین یا خیلی بالا
تشکیل آبسه
درمان
امکان دارد آزمایش خون (افزایش تعداد گلبولهای سفید خون) و آزمایش ادرار (برای رد عفونت ادراری) انجام شوند. عفونت ادراری ممکن است علایمی شبیه آپاندیسیت داشته باشد.
زمانی که تشخیص هنوز قطعی نیست، هر دو ساعت درجه حرارت بدن را با دماسنج مقعدی اندازهگیری و ثبت نمایید.
جراحی برای برداشتن آپاندیس (آپاندکتومی). از آنجایی که تشخیص آپاندیسیت مشکل است، اغلب تا زمانی که تشخیص قطعی داده نشود، دست به جراحی زده نمیشود.
اگر آبسه تشکیل شود، امکان دارد جراحی به تعویق افتد تا زمانی که آبسه تخلیه شود و فرصت برای التیام آن باشد.
داروها
هرگز از داروی مسهل، تنقیه، یا داروی ضددرد استفاده نکنید. داروهای مسهل میتوانند باعث پارگی آپاندیس شوند، و داروهای تخفیف دهنده درد یا تب نیز باعث مشکلتر شدن تشخیص میشوند.
داروهای ضددرد پس از جراحی تجویز میشوند.
اگر عفونت وجود داشته باشد آنتیبیوتیک نیز تجویز میشود.
امکان دارد نرمکنندههای مدفوع برای جلوگیری از یبوست توصیه شوند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
تا وقت عمل در تخت یا صندلی استراحت کنید.
پس از عمل، تدریجاً فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری های عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
تا زمانی که آپاندیسیت تشخیص داده نشده است از خوردن و آشامیدن بپرهیزید. وقتی که معده خالی باشد، بیهوشی برای عمل جراحی بسیار بیخطرتر خواهد بود. اگر خیلی تشنه هستید، دهان خود را با آب بشویید.
پس از عمل، ابتدا رژیم مایعات و به تدریج رژیم جامدات آغاز میشود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم آپاندیست را دارید.
اگر یکی از موارد زیر قبل یا پس از جراحی رخ دهد:
ـ تب مساوی یا بیش از ۹/۳۸ درجه سانتیگراد
ـ استفراغ مداوم
ـ افزایش درد شکمی
ـ غش
ـ وجود خون در مدفوع یا محتویات استفراغ شده
ـ منگی یا سردرد