استرس و اضطراب علائم مشابهی دارند. با این حال، استرس معمولا کوتاه مدت و در پاسخ به یک تهدید قابل تشخیص است. اما اضطراب ممکن است طولانی مدت باقی بماند و محرک به راحتی قابل شناسایی نداشته باشد. استرس و اضطراب هر دو بخشی طبیعی از واکنش مبارزه یا فرار و واکنش بدن به خطر هستند. هدف از این پاسخ اطمینان از هوشیاری، تمرکز و آماده بودن فرد برای مقابله با تهدید است.
استرس
زمانی که فردی احساس خطر میکند، بدن او هورمون استرس ترشح می کند. هورمونهای استرس باعث میشوند قلب تندتر بزند، تنفس بیشتر شود و فشار خون بالا برود، در نتیجه خون بیشتری به اندامها پمپاژ میشود. این پاسخ به فرد این امکان را میدهد که آماده مبارزه یا فرار باشد.
در همان زمان، حواس فرد تیزتر میشود و بدن او مواد مغذی را در خون آزاد میکند تا اطمینان حاصل شود که تمام قسمتها انرژی مورد نیاز خود را دارند. این فرآیند واقعا سریع اتفاق میافتد و کارشناسان آن را استرس مینامند.
پس در واقع استرس میتواند گاهی مفید و حتی ضروری باشد چرا که پاسخ بدن به یک تهدید ناشاخته است.
اضطراب
اما اضطراب پاسخ بدن به آن استرس است. بسیاری از مردم اضطراب را به عنوان احساس پریشانی، ناراحتی یا ترسی که فرد قبل از یک رویداد مهم دارد، تشخیص میدهند، یعنی چیزی که آنها را هوشیار و آگاه نگه میدارد.
پاسخ مبارزه یا فرار می تواند زمانی آغاز شود که فردی با تهدید فیزیکی یا احساسی، واقعی یا درک شده مواجه شود. در حالی که می تواند مفید باشد، برای برخی افراد، می تواند در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند.
علائم
شباهت های زیادی بین علائم استرس و اضطراب وجود دارد. زمانی که فردی استرس دارد، ممکن است این موارد را تجربه کند:
· ضربان قلب سریعتر
· تنفس سریعتر
· افکار مضطرب
· بدخلقی، تحریک پذیری یا عصبانیت
· ناراحتی عمومی
· احساس غرق شدن
· تنهایی
· حالت تهوع
· سرگیجه
· اسهال یا یبوست
وقتی فردی مضطرب است، ممکن است این موارد را تجربه کند:
· ضربان قلب سریعتر
· تنفس سریعتر
· احساس ناراحتی یا ترس
· تعریق
· اسهال یا یبوست
· عصبی بودن
· تنش
· بی قراری
چگونه استرس را از اضطراب تشخیص دهیم
استرس و اضطراب بخشی از یک واکنش بدنی هستند و علائم مشابهی دارند. این بدان معناست که تشخیص آنها از هم سخت است.
اما استرس معمولا کوتاه مدت و در پاسخ به یک تهدید شناخته شده است. در حالیکه اضطراب ممکن است باقی بماند و گاهی اوقات به نظر میرسد که هیچ چیز باعث آن نمیشود.
گاهی اوقات، استرس می تواند به اضطراب تبدیل شود. چون در واقع استرس واکنش بدن به یک تهدید و اضطراب واکنش بدن به استرس است.
درمان و مدیریت
افراد می توانند استرس و اضطراب را به روش های مختلفی درمان یا مدیریت کنند، از جمله راهبردهای تمدد اعصاب که میتواند به افراد کمک کند تا با استرس و اضطراب کنار بیایند و عبارتند از:
۱. تمرینات تنفسی
۲. تمرکز بر یک کلمه آرامش بخش، مانند “صلح” یا “آرامش”
۳. تجسم یک صحنه آرام، مانند ساحل یا علفزار
۴. تمرین یوگا
۵. به آرامی تا ۱۰ شمردن
۶. ورزش
۷. صحبت کردن با دیگران
فعالیت بدنی میتواند به افراد برای مقابله با موقعیتهای استرسزا کمک کند. این ممکن است یک پیادهروی سریع، دوچرخهسواری یا دویدن باشد. فعالیتهایی مانند یوگا نیز میتواند به افراد کمک کند تا احساس آرامش کنند.
صحبت کردن در مورد نگرانیها نیز چه رو در رو، چه از طریق تلفن یا از طریق اینترنت، میتواند به افراد برای کاهش استرس کمک کند. افراد ممکن است انتخاب کنند که با یک دوست، شریک عاطفی، یکی از اعضای خانواده یا هر کسی که به آن اعتماد دارند درباره نگرانیهایشان گفتگو کنند.
انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا توصیه میکند که مردم مراقب ذهن و بدن خود باشند و در صورت امکان اقدام کنند.
افراد همچنین میتوانند:
بپذیرند که نمیتوانند همه چیز را کنترل کنند
به جای اینکه به دنبال کمالگرایی باشند، به بهترین شکل خود رضایت دهند
یاد بگیرند که چه چیزی باعث استرس و اضطراب آنها میشود
مصرف کافئین را محدود کنند
وعدههای غذایی متعادل بخورند
به اندازه کافی بخوابند
هر روز ورزش کنند
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
استرس و اضطراب همیشه چیز بدی نیست. آنها واکنشهای طبیعی و کوتاه مدتی هستند که افراد برای ایمن ماندن به آنها نیاز دارند. در واقع اگر فردی در تمام مدت یا بیشتر اوقات شروع به احساس استرس یا اضطراب کرد، باید با پزشک صحبت کند. یعنی هنگامی که ممکن است از استرس مزمن یا یک اختلال اضطرابی رنج ببرد.
علائم هشدار دهندهای که باید مراقب آنها بود عبارتند از:
۱. اضطراب بیش از حد که در زندگی روزمره اختلال ایجاد میکند
۲. سوء مصرف مواد مخدر یا الکل برای مقابله با استرس یا اضطراب
۳. ترسهای غیر منطقی
۴. تغییر قابل توجهی در عادات خواب
۵. تغییر قابل توجهی در عادات غذایی
۶. تغییر قابل توجهی در عادات بهداشت شخصی
۷. خلق و خوی ضعیف طولانی مدت
۸. خودآزاری یا فکر کردن به خودآزاری
۹. افکار خودکشی
۱۰. احساس خارج از کنترل