۱۲.سلسله مباحث اخلاقی و سبک زندگی اولیای الهی، حضرت اسماعیل(ع)

بسم الله الرحمن الرحیم

کارشناس: استاد رفیعی

عنوان: سلسله مباحث اخلاقی و سبک زندگی اولیای الهی، حضرت اسماعیل (ع)

موضوع بحث: صفات و اخلاق انبیای الهی (ع) در قرآن

اشاره به ویژگی های حضرت اسماعیل (ع)

وَاذْکُرْ فِی الْکِتَابِ إِسْمَاعِیلَ إِنَّهُ کَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَکَانَ رَسُولًا نَبِیًّا

و در این کتاب، [سرگذشتِ] اسماعیل را یاد کن، که او وفا کننده به عهد و فرستاده ای پیامبر بود. (سوره مریم، آیه ۵۴)

وَکَانَ یَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاهِ وَالزَّکَاهِ وَکَانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِیًّا

و همواره خانواده اش را به نماز و زکات فرمان می داد، و نزد پروردگارش پسندیده بود. (سوره مریم، آیه ۵۵)

اگر یک کاری یا صفتی پسندیده باشد، حتی خدا به پیغمبرش که از همه انبیاء هم بالاتر است می فرماید: از آن شخص و آن کار یاد کن. این نوع سخن گفتن و سفارش کردن اهمیت کار خوب را می رساند.

کار خوب از هرکسی باشد، پسندیده است.

ویژگی های حضرت اسماعیل (ع):

• خوش قول بودن

حضرت اسماعیل (ع) به پیمان ها و وعده هایی که می داد، عمل می کردند.

• رسول بودند.
• نبی بودند.

بین رسول و نبی تفاوت وجود دارد: ممکن است که شخصی نبی باشد، ولی رسول نباشد. به حضرت اسماعیل (ع) هم وحی می شده است و هم رسالت داشتند.

• خانواده خودشان را به نماز و پرداخت زکات، فرمان می دادند.
• حضرت اسماعیل (ع) نزد خدا، پسندید بود و خدا از او خشنود بود.

مرضی بودن نزد خداوند یک افتخار است. قرآن کریم می فرماید که اگر کسی راضیه و مرضی باشد، بهشت در انتظار او خواهد بود.

یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّهُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّکِ رَاضِیَهً مَرْضِیَّهً…

مرضیه بودن یعنی اینکه خداوند از انسان خشنود باشد.

مهمترین ویزگی حضرت اسماعیل (ع) خوش قول بودن ایشان است.

یکی از ملاک های ایمان و نفاق: خوش قول بودن است.

مومن زمانی که قول می دهد، عمل می کند اما منافق بد قولی می کند.

وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ: (مومنان) کسانی هستند که امانت ها و پیمان های خود را رعایت می کنند. (سوره مومنون، آیه ۸)

انواع وفای به عهد:

• وفای به عهد با خداوند

الَّذِینَ یُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ و َلَا یَنقُضُونَ الْمِیثَاق:َ (مومنان) کسانی هستند که به پیمان با خدا وفادار هستند و عهد او را نمی شکنند. (سوره رعد، آیه ۲۰)

بالاترین وفای به عهد، وفای به عهد خداوند است.

• وفای به عهد با انبیاء و اهل بیت (ع)

أُجَدِّدُ لَهُ فِی صَبِیحَهِ یَوْمِی هذَا وَمَا عِشْتُ مِنْ أَیَّامِی عَهْداً وَعَقْداً…: امام زمان (عج) ما هر روز صبح با شما عهد و پیمان می بندیم. (دعای عهد)

• وفای به عهد با مردم

لاَ دِینَ لِمَنْ لاَ عَهْدَ لَهُ: کسی که به عهد و پیمان خویش پایبند نیست، دین ندارد. (النوادر، ج ۱، ص ۱۶۷)

یکی از ملاک های مهم دینداری، خوش قول بودن است.

چرا بین این همه پیامبر که همه خوش قول بودند، خداوند به حضرت اسماعیل (ع) تأکید کردند؟

چون که در روایات آمده است که یک روزی با شخصی قرار داشتند و مدت طولانی منتظر طرف مقابل بودند.