راههای ایجاد عادت به مطالعه توسط خانوادهها
۱- باید از گهواره و لالایی آغاز کنیم و گوش فرزندانمان را با این اولین شکل ادبیات که انتقال دهنده محبت و ایجاد کننده احساس امنیت است نوازش دهیم.
۲- آن گاه که فرزندانمان نیازمند کسب تجربههای حسی و حرکتی هستند از پهنه بازیهای عامیانه که همراه با ترانه و کلام هستند سود بجوییم. زیرا این بازیهای قومی که ریشه در ادبیات دارند هم جسمشان را پرورش میدهند و هم موسیقی کلام را در جانشان مینشانند.
۳- با آغاز تمرین زبانآموزی که ابتدا با شناخت آواها همراه است با اشعار آهنگینی که در همه فرهنگها وجود دارد و بیآن که معنای کلمهها اهمیت داشته باشد به آنها کمک کنیم تا صداها را که پایههای زبان مادریشان را تشکیل میدهند، درک کنند.
۴- زمانی که تخیل آنها قوت میگیرد و شروع به خیالپردازی و همزادپنداری میکنند پهنه قصههای شگفتانگیز قومی را به روی آنها بگشاییم و بدین وسیله پیوند آنها را با فرهنگ سرزمینشان مستحکم سازیم و نیروی تخیل آنها را پرورش دهیم.
۵- زمانی که اولین نشانههای تفکر کودکانه در آنها ظاهر میشود، میپرسند و میخواهند بدانند کتابهای تصویری را که ممکن است به صورتهای گوناگون به شکلگیری تفکر آنها کمک کند وارد زندگی ایشان کنیم.
۶- سعی کنیم بین تمام فعالیتهای زندگی آنها جایی را هم برای خواندن باز کنیم.
۷- در اولین سالهای مدرسه که شوق خواندن وجود دارد دست کم برای آنها یک مجله خوب و مناسب انتخاب کنیم تا بنابر توالی زمان انتشار، برای مطالعه آن روزشماری کنند و پس از پایان انتظار آن را با لذت بخوانند.
۸- کتابفروشیها و نمایشگاههای دائمی و فصلی کتاب را هم به فهرست مکانهای خود اضافه کنیم و به آنها اجازه بدهیم در میان کتابهای بیشمار و گوناگون سیر کنند و سرانجام با کمک ما کتابهای مناسب خود را برگزینند.
۹- سعی کنیم کودکان خود را در یک کتابخانه عمومی عضو کنیم. عضویت در کتابخانه، تجربه در جمع حاضر شدن، بحث و گفتگو کردن درباره کتاب را برایشان تأمین میکند.
۱۰- تلاش کنیم به کتابخانه مدرسه و فرزندانمان نیز سر و سامان بدهیم. ساعتی را به عنوان ساعت مطالعه در برنامه درسی آنان وارد کنیم.
۱۱- با مشارکت سایر والدین در مجتمع مسکونی، در محله و در بین اقوام نهضت کتابخوانی را برپا داریم.
۱۲- فرزندانمان را به دیدار فیلمهایی که از روی شاهکارهای ادبیات کودکان و نوجوان ساخته میشوند ببریم و درباره تفاوتهای فیلم و داستان با آنها به بحث و تبادل نظر بپردازیم.
۱۳- در مورد استفاده بیرویه از تلویزیون، ویدئو و بازیهای کامپیوتری سختگیر باشیم و اجازه ندهیم تمام اوقات فراغت فرزندانمان را به خود اختصاص دهند.
۱۴- و بالاخره آخرین و شاید مهمترین نکته این که با فرزندانمان در خواندن سهیم شویم و درباره ارزشهای آثار به بحث و گفتگو بپردازیم و به آنها کمک کنیم که دید انتقادی پیدا کنند و خود را یکسره به خواندههایشان نسپارند.
علاقهمند کردن کودکان به مطالعه، در مدرسه میتواند از طریق برنامههای ذیل پیگیری شود:
۱- قصهگویی و داستانخوانی
۲- معرفی کتاب
۳- نمایشگاه کتاب
۴- بحث و گفتگو درباره کتاب
۵- بازیها و مسابقات مربوط به کتاب
۶- مطالعه جنبی هفتگی و برنامههای روزهای خاص
۷- نمایش فیلم و اسلاید و فیلم استریپ و [تئاتر]
۸- تبلیغات راجع به کتاب.