آقای عسکراولادی از طرف رهبر معظم انقلاب اسلامی مسئولیت نظارت بر امر هزینه زکات را به عهده شما گذاشته اند خواهشمند است در این مورد توضیحی بفرمایید و همچنین بفرمایید چرا بعد از سی سال این امر الهی بر زمین مانده است.
خداوند متعال در آیات گوناگون قرآن کریم مومنین را ترغیب به پرداخت زکات می فرماید و در آیه ۴۱ سوره حج می فرمایند: الذین ان مکنا هم فی الارض اقاموا الصلوه و اتو الزکاه و امرو بالمعروف و نهوا عن المنکر”.
وقتی مومنین در زمین به قدرت می رسند [که ما آنها را به قدرت رسانده ایم] نماز به پا می دارند، زکات می پردازند و فریضه امر به معروف و نهی از منکر را احیا می کنند. لذا ما می بینیم چهار حکم الهی نماز، زکات و امر به معروف و نهی از منکر در ردیف هم آمده است و ما باید همت کنیم آن را در جامعه اسلامی مان احیا نماییم.
نماز اساس ارتباط انسان با خداست و زکات رمز پیوند با مردم بویژه محرومین و مشکلات و دردها و رنج های آنها است. این دو در قرآن و روایات و ادعیه همواره در کنار هم آمده است. امام صادق (ع) زکات را پل اسلام معرفی فرموده است. یعنی هر کس زکات بپردازد از پل صراط به راحتی عبور می کند. اسلام عزیز تلاش در فقرزدایی و تامین اجتماعی را به وسیله حکم ضروری زکات چاره جویی کرده است.زکات به معنی پاکیزه و پاک گردیدن و به معنای طهارت نیز است. در اصطلاح فقه اسلامی زکات به مقدار مالی که در راه خدا داده می شود اطلاق می گردد تا بقیه مال پاک شود و رشد کند.از دیدگاه فقها زکات از واجبات اولیه (فروع دین) و از ضروریات دین مبین اسلام است و منکر زکات در زمره کفار است. زکات مال و جان را پاک می کند و پیوند دوستی بین اغنیاء و فقرا برقرار می نماید و اموال مسلمین را از بلاها و آفت های ناگهانی مثل سیل، زلزله و دیگر بلایای طبیعی محفوظ می کند.
متاسفانه ما پس از انقلاب که خداوند متعال ما را در سرزمین ایران قدرت بخشید و از شر استبداد داخلی و استعمار خارجی نجات داد همت ویژه ای برای احیای این دو واجب الهی یعنی زکات و صلوه نکردیم. هر چند در سال های اخیر کمیته امداد امام اقدامات اولیه ای را برای احیای این سنت فراموش شده انجام داده است. از شخصیت های روحانی و علمی کشور جناب حجت الاسلام والمسلمین محسن قرائتی برای احیای این دو واجب الهی انصافا تلاش های تحسین برانگیزی انجام دادند و با تاسیس ستادهایی به همین منظور در سراسر کشور مومنین را تشویق به احیای امر زکات و اقامه صلوه نمودند. ما باید قدردان زحمات طاقت فرسای ایشان در این امر باشیم. ایشان در هماهنگ کردن نهادهای مربوط در امر احیای زکات نقش ارزنده ای ایفا کردند و با تهیه کتاب و نوار و سخنرانی و سفرهای تبلیغی و ارتباط با مومنین همت ویژه ای را مبذول داشتند. اخیرا ایشان نامه ای برای مقام معظم رهبری نوشتند و در مورد ادامه مسئولیت اجرایی جمع آوری زکات و همچنین چگونگی نظارت بر هزینه کرد آن کسب تکلیف کردند و مقام معظم رهبری نیز نظارت بر امر هزینه کرد زکات را به عهده اینجانب به عنوان نماینده ایشان در کمیته امداد امام خمینی (ره) نهادند و استمرار مسئولیت جمع آوری زکات را به مانند قبل به کمیته امداد امام (ره) محول فرمودند: من در همین جا از همه مومنین تقاضا دارم در احیای این امر الهی تلاش مجدانه ای بفرمایند تا ان شاء الله همه به تکلیف الهی عمل کنیم.
شما پس از فرمان مقام معظم رهبری و نیز پیش از آن در مورد احیای امر جمع آوری زکات چه اقداماتی انجام داده اید؟
ستادی که زیر نظر جناب آقای قرائتی عمل می کرده کار تبلیغ و ترویج زکات و هماهنگی دستگاه های اجرایی و جمع آوری و مصرف زکات را طبق آیین نامه ها و ساز و کارهایی به انجام می رسانده که بر همین اساس قائم مقام آقای قرائتی در ستاد، سرپرست کمیته امداد که تمام مسئولیت اجرایی زکات را به عهده داشته اند بوده و با این حکم جدید مقام معظم رهبری جناب آقای قرائتی همچنان امر تبلیغ و ترویج این فریضه الهی را به دوش دارند و محتاج تلاش های ایشان هستیم ولی نظارت بر امر هزینه مبالغ جمع آوری شده زکات را مقام معظم رهبری به عهده اینجانب گذاشته اند.بنابراین کار فرهنگی و تبلیغ و ترویج احیای زکات یک مسئله است و جمع آوری و هزینه کرد آن در مواردی که ذکر شده مسئله دیگری است که در هر دو قسمت کارهای ارزنده ای انجام شده و ان شاء الله آن را ادامه خواهیم داد.
زکات به چه چیزهایی تعلق می گیرد و مصرف زکات چگونه است؟
زکات طبق نظر عموم فقهای عظام به ۹ چیز تعلق می گیرد. گندم، جو، طلا، نقره، شتر، گاو، گوسفند، کشمش و خرما البته برخی از فقهای عظام در این ۹ چیز منحصر نمی دانند.در مورد مصرف زکات طبق آیه ۶۰ سوره توبه مصرف زکات به ۸ دسته و صنف می رسد.
-۱ نیازمندان و تهیدستان -۲ مساکین و (از پا درآمدگان) -۳ متصدیان اجرای وصول و هزینه زکات -۴ دلجویی شوندگانی که با دادن زکات به اسلام الفت پیدا می کنند. -۵ آزاد کردن بردگان -۶ بدهکاران و وام داران درمانده -۷ هزینه کردن در نیازمندی های عمومی -۸ در راه ماندگان آنها که زاد و توشه سفرشان تمام شده است و درمان شده اند.
اگر توصیه ای به مومنین در احیای این امر الهی دارید بفرمایید؛
مسئله زکات یک حکم جدی الهی است. درخت ایمان و تقوی شاخه هایی دارد یکی از شاخه های اصلی آن زکات است. همه ما باید تلاش کنیم این امر الهی را احیا کنیم. شایسته نیست در دهه چهارم انقلاب این امر الهی زمین بماند. دادن زکات برکات زیادی دارد که در لسان وحی و منطق ائمه معصومین علیهم السلام آمده است. زکات، زندگی را شیرین و سعادتمند می کند و با پرداخت زکات زمین برکت خود را ظاهر می کند. زکات امانت خداست. خدا فرموده امانت را به صاحبش بدهید. دادن زکات همبستگی و همدردی با فقراست. غضب خدا را از بین می برد و در روایات داریم هفتاد نوع بلارا از انسان دور می کند. این همه بلایای طبیعی که در جهان امروز شاهد آن هستیم به خاطر کفران نعمات الهی و ندادن زکات است. زکات عدالت اجتماعی را محقق می کند، روزی را بیمه و از اتلاف مال جلوگیری می کند.
با زکات می توانیم پاکسازی و خودسازی خودمان را شروع کنیم و بالاخره احیای زکات برنامه صالحان روی زمین است. اصلاح جامعه اقتصادی مان را می توان از احیای زکات شروع کرد.
