فراسو: منظور از عبارت «یأتى بدین جدید» در مورد حضرت چیست؟ چه عالمانى در مقابل حضرت قد علم مىکنند و چرا؟ برخورد حضرت با آنان چگونه خواهد بود؟
نصیرى: ما در این زمینه، دو دسته روایت داریم. یک دسته از روایات مىگوید: حضرت قدم جاى قدم حضرت رسول(ص) مىگذارند و ذرهاى از سنت ایشان تخلف نمىکنند. حضرت رسول(ص) مىفرماید: إنّه متّبع لا مبتدع، مهدى(عج) تابع من است ونه نوآور و بدعت گزار. و دسته دیگر از روایات مىگوید که حضرت با دین جدید مىآیند. جمع بین این دو دسته از روایات این است که چون دین در دوران غیبت و بهخصوص در آخرالزمان و آستانه ظهور، دچار تحریفها و نوآوریها و قرائتهاى گوناگون شده و از مبانى اصیل خود یعنى کتاب و عترت فاصله گرفته و پوستین وارونه بر تن آن پوشانده شده است، وقتى حضرت حجّت(عج) همان دین اصیل حضرت رسول(ص) را مطرح مىکنند، بهعنوان دینى جدید جلوه مىکند و بسیارى نیز مىگویند دین جدید آورده است. و اما عالمانى که در مقابل حضرت مىایستند، از روایات فهمیده مىشود که آن دسته از عالمان و فقهایى هستند که در آخرالزمان قائل به نقص و ناکارآمدى دین مىشوند و احکام و فتاوى جدید براى کامل کردن و کارآمد کردن آن ارائه مىدهند. مىدانید که هم اکنون کسانى هستند که در مقابل نصوص صریح قرانى و روایى، اجتهاد مىکنند و معتقدند دیگر در دنیاى جدید نمىتوان احکام گذشته را پیاده و حتى مطرح کرد، لذا باید دست به اجتهادى جدید بزنیم. از جمله این احکام، احکام مربوط به تفاوتهاى مردان و زنان در باب ارث و دیه و… است. و باز در حدیث است که آخرین مقاومتهاى سازمانیافته در مقابل حضرت را گروهى از همین دست فقها صورت مىدهند و طبعاً حضرت هم با قدرت با آنها برخورد خواهند کرد.
فراسو: تعدد فرق و مذاهب مختلف (توحیدى و غیرتوحیدى، الهى و بشرى و…) پس از ظهور حضرت و استقرار حکومت ایشان به چه شکل درخواهد آمد؟
نصیرى: آن دوران مصداق آیه «لیظهره على الدین کلّه و یکون الدین کلّه لله» مىباشد و از تعدد قرائتها و احزاب و جناحها و پلورالیسم سیاسى و عقیدتى خبرى نیست. حاکمیت حضرت(عج) مطلق خواهد بود و یک صدا بیشتر نخواهد بود که آن صداى عدل و توحید و اسلام است. امام صادق(ع) مىفرماید: «با ظهور حضرت(عج)، همه ادیان و مذاهب از بین مىروند و جز دین خالص باقى نمىماند» و در روایتى دیگر مىفرماید: «به خدا سوگند، ناهماهنگى و اختلاف بین ادیان و مذاهب از بین مىرود و فقط یک دین باقى خواهد ماند، همانگونه که خداوند مىفرماید: «دین نزد خداوند اسلام است و بس.»
فراسو: حکومت ایشان چگونه با اختلاف و تعدد فرهنگها، قومیتها، زبانها و… برخورد خواهد داشت؟ (به عنوان مثال آیا زبان واحدى در سراسر حکومت ایشان رسمیت مىیابد؟ و…)
نصیرى: تا آنجا که این اختلافها در تعارض با احکام اسلام و عدالت و معنویت نباشد و جزء اختلافها و تفاوتهاى طبیعى و مشروع باشد، علىالاصول مانعى از وجود آنها نخواهد بود و اساساً این تفاوتها و اختلافها براساس حکمتالهى ایجاد شده است (و جعلناکم قبائل و شعوباً لتعارفَوا). اگرچه در بعضى از امور به جهت سهولت و یا جهات دیگر، ممکن است یگانگى و یکدستى ایجاد شود. البته در باب تعدّد زبان و یا زبان واحد، الان حدیثى در خاطرم نیست ولى بعید نیست که مردم زبانهاى متعدد را بفهمند و به راحتى با هم ارتباط بر قرار کنند.
فراسو: نحوه ارتباط حضرت با مردم و مردم با ایشان به چه شکل خواهد بود؟ رسانه ها در عصر مهدوى(عج) به چه شکل خواهند بود؟
نصیرى: سهولت در ارتباط یکى از ویژگیهاى جامعه مهدوى(عج) است. اما نه از مقوله ارتباطات مدرن، امام صادق(ع) مىفرماید: «هرگاه قائم(عج) ما قیام کند، خداوند به گوشها و چشمهاى شیعیان ما قوه و نیرویى مىبخشد و در حالى که بین آنها و قائم(عج)، نامهرسان و واسطهاى نیست، با شیعیان تکلم مىفرماید و آنها مىشنوند و به آن حضرت مىنگرند، در حالى که حضرت در مکان خود است.» عجیب این است که عدهاى این روایت را اشاره به رادیو و تلویزیون و ماهواره و رسانههاى جدید مىدانند، در حالى که اولاً روایت سخن از تحقق این امر همزمان با قیام حضرت مىگوید، در حالى که ماهواره و تلویزیون قبل از ظهور محقق شدهاند. و ثانیاً به چشم و گوش شیعیان قوه و نیرویى داده مىشود که چنین ارتباطى را برقرار مىکنند نه آنکه ابزار قدرتمندى واسطه این ارتباط هستند. اگر مقصود، ماهواره و تلویزیون بود حضرت مىتوانست بفرماید وسایلى ایجاد خواهد شد که با آن وسایل ارتباط برقرار مىشود.
فراسو: نظام تعلیم و تربیت در عصر مهدوى(عج) چگونه خواهد بود؟ (شکل نظام، نوع علوم و…)
نصیرى: در این زمینه، روایات خیلى جزیى توضیح ندادهاند اما آن چه مسلم است این است که علوم حقیقى و نورانى و نه شبه علم و علوم مضر و سکولارف مدرن به مردم عرضه خواهند شد. امام صادق(ع) مىفرماید: «علم، بیست و هفت حرف است و تمام آنچه انبیاى الهى آورنده آن بودهاند، تنها دو حرف از آن بوده و تا به امروز مردم بیش از دو حرف آن را نشناختهاند اما وقتى قائم(عج) ما قیام کند؛ بیست و پنج حرف دیگر را در میان مردم منتشر خواهد کرد و دو حرف موجود را نیز به آن ضمیمه خواهد نمود.» از این حدیث دو نکته مهم استفاده مىشود: ۱ـ معلم همه علوم (چه علوم مادى و چه معنوى) انبیا بودهاند. ۲ـ علوم مدرن که در آخرالزمان و قبل از ظهور، ایجاد و گسترش مىیابند، از سوى امام صادق(ع) به رسمیت شناخته نمىشوند، چرا که اگر به رسمیت شناخته مىشدند حضرت باید مىفرمودند، چند حرف از علم هم در آخرالزمان و قبل از ظهور به وجود مىآید و یا لااقل مىفرمودند: دو حرفى که انبیاء آوردهاند، قبل از ظهور به شکوفایى مىرسند. اما مىبینیم که اصلاً حضرت سخنى از علوم جدید به میان نمىروند چرا که به زعم ما در منطق ائمه معصومین(ع)، این علوم از زمره علوم مطلوب و مشروع خارج هستند.